‘De doorsnee vogelspotter draagt niet langer een kaki jas en knielaarzen’
Steeds meer Vlamingen noemen zichzelf vogelspotter. Dat blijkt uit de immens populaire cursussen daarover bij Natuurpunt en het feit dat Jan Rodts boek De slimste vogelgids doorbreekt in alle lijstjes met bestverkopende boeken.
Vogelspotten zit duidelijk in de lift. Hoe komt dat?
“Dat is een goeie vraag. (lacht) Meer dan dertig jaar hebben we hemel en aarde bewogen om vogels in de media te krijgen. Als dat lukte, moesten het nog eens de meest spectaculaire gevallen zijn. Dus waar die plotse interesse vandaan komt: ik heb geen idee. Een deel zal misschien liggen aan de aandacht die verschillende natuurverenigingen eraan zijn blijven geven?”
Een vaak gehoorde verklaring is dat mensen rust zoeken in de natuur.
“We zien inderdaad dat mensen steeds vaker de natuur intrekken als remedie tegen de drukte in de maatschappij. Vraag iemand hoe het gaat en acht op de tien keer krijg je het antwoord: ‘druk, druk, druk’. Denk maar aan het verhaal van Agnes Wené, een mode-experte die thuis zat met een zware burn-out. Ze vertelt dat ze futloos thuis zat met een tas thee wanneer ze plots een klein winterkoninkje opmerkte. Daar geraakte ze zo door geboeid en ontroerd, dat ze zich vastgebeten heeft in het onderwerp en er een boek heeft over geschreven. Voor haar is het dus als een soort therapie.”
“Bovendien is vogelspotten ook heel dankbaar. Het geeft je iets omhanden als je de natuur intrekt. Mensen willen weten wat ze zien of tegenkomen en zijn soms zelfs beschaamd als ze dat niet kunnen. Bovendien zijn vogels de meest zichtbare levende wezens – veel meer nog dan zoogdieren die de luwte en nacht opzoeken.”
Lang stond vogelspotten nochtans gekend als een hobby voor een beetje saaie mensen. Nu zijn het echter hippe vogels als Damon Albarn die zich outen als vogelspotter.
“Vroeger was vogelspotten inderdaad vooral voor oudere mannen met een kaki jas, laarzen tot aan hun middel en een grijze baard. (lacht) Die tijd is gedaan. Zo geraken ook veel vrouwen geïnteresseerd. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het vogelspotclubje De Duifkes. Bovendien is het ook echt iets voor alle leeftijden. Alles wat je nodig hebt om te kunnen beginnen, zijn een goede verrekijker en een vogelgids.”
“Al merkte ik dat veel mensen het toch snel opgeven, omdat ze met hun gids het bos door de bomen niet meer zien. Dat gat in de markt heb ik willen vullen. De meeste mensen die eraan beginnen, zullen ook niet de doorwinterde vogelspotter worden die in de rest van Europa lijstjes wil afvinken van welke vogels hij of zij al gezien heeft. Maar dat is ook niet nodig. Vaak gaan wandelen of turen in je eigen tuin, brengen je al even ver.”
Hoe bent u er eigenlijk zelf in gerold?
“Door een man met een kaki jas. (lacht) Toen ik in het derde leerjaar zat, heeft een vrijwilliger van het Wereld Natuur Fonds ons uitleg gegeven over de natuur. Daar ben ik zo geboeid geraakt door de natuur dat ik thuiskwam en mijn ouders vroeg om lid te mogen worden van de Pandaclub, omdat die zulke mooie tijdschriften hadden. Later zorgde ik er in de KSA tijdens een dagtocht voor dat ik in de groep terechtkwam van die leider die veel over de natuur kon vertellen. Ik mag dan iets totaal anders hebben gestudeerd – mechanica – maar ergens tussendoor heb ik de liefde echt te pakken gekregen. Wat later is dat dan het beschermen van vogels geworden.”