Waarom hechten we ons zo aan fictieve personages?

Trouwe fan van een serie zijn is zwaar. Je moet sociale activiteiten rond de afleveringen plannen, spoilers ontlopen en omgaan met jaloezie wanneer je favoriet personage een relatie krijgt met een ander. Om nog maar te zwijgen over wanneer eentje het loodje legt of besluit om plots te verdwijnen uit de serie die jij met hart en ziel volgt. Om de haverklap stierf een topfavoriet in Game of Thrones. In de Vlaamse soap ‘familie’ was het dan weer geen vreemd gegeven om plots op wereldreis te vertrekken en om nog maar te zwijgen van de bekende ‘ik ga in het buitenland studeren’-verhaallijn. Welke draai de schrijvers er ook aan besluiten te geven, de verontwaardigde reacties zijn nooit ver zoek. Gelukkig blijken die perfect normaal te zijn. 

Nee, we zijn niet allemaal geboren dramaqueens en nee, de reacties van fans zijn geen vorm van simultane massahysterie. Integendeel, het is de normaalste zaak van de wereld om een traantje weg te pinken wanneer je favoriete tv-personage het leven laat.

Een studie uit 2014 ontdekte namelijk dat fans van een televisieserie vaak met verdriet achterblijven wanneer één van de personages sterft of verdwijnt. Volgens Robert Rowney, een Amerikaanse psychiater, is er een psychologische reden waarom we ons zo kunnen hechten aan fictionele figuren. “De personages vormen een uitweg om even aan de stress en beslommeringen van ons eigen leven te ontsnappen,” verklaart hij.

“Door naar televisieshows te kijken, hoeven we even niet aan onze eigen zorgen te denken, maar worden we wel blootgesteld aan alle aspecten van het leven van die personages: hun vrienden, problemen en interesses. Ze zijn vaak zo diep uitgewerkt dat we niet alleen met hen meeleven, maar ook aan hen gehecht raken en ons na verloop van tijd zelfs met de personages vereenzelvigen. Dikwijls zien we een stukje van onszelf terug in zo’n tv-karakter.”

Het is dus niet verwonderlijk dat we ook aangedaan zijn wanneer we een personage, met wie we zo’n emotionele bad hadden, zien sterven. “Uiteraard is er een groot verschil met het verliezen van iemand uit je eigen omgeving,” nuanceert Rowney, “maar wanneer je erg begaan bent met een personage uit een televisieshow zal het verlies van die fictionele persoon ook erg reëel aanvoelen.”