Antwerpse stadsbestuur gaat komende jaren 2 miljard investeren: dit zijn de plannen

Sinds het wegwerken van de historische schuldenberg tijdens de voorbije legislaturen heeft Antwerpen weer wat meer financiële ademruimte, maar de stad mag ook het Vlaamse regeerakkoord danken: Vlaanderen neemt de helft van de responsabiliseringsbijdrage van de lokale besturen in de pensioenfactuur over en voor Antwerpen komt dat neer op maar liefst 350 miljoen euro.

"Het pensioenspook is daarmee niet verdwenen, maar je hoort mij niet klagen", zegt burgemeester Bart De Wever (N-VA), die zelf kan uitpakken met voorziene middelen voor stadsmariniers, politiedrones, het in aanbouw zijnde nieuwe mastergebouw van de politie, een nieuwe kazerne Zuid voor de brandweer en een verdere uitbreiding van het (ANPR-)cameranetwerk.

Het was ook uitkijken of coalitiepartner SP.A de binnengehaalde ambities van het bestuursakkoord rond onderwijs, sociaal beleid en gelijke kansen zou kunnen doortrekken in de meerjarenplanning. Volgens de SP.A-schepenen is dat wel degelijk het geval. Er gaat 40 miljoen euro naar de uitrol van gezonde maaltijden in de basisschool, de ambitie rond 5.000 nieuwe of grondig gerenoveerde sociale woningen wordt behouden in lijn met het Vlaamse regeerakoord en ook de praktijktesten op de huur- en arbeidsmarkt zouden er komen.

Niet op de lijst: een uitbreiding van het systeem van sorteerstraatjes. "Dat is geen negatieve beoordeling van de sorteerstraatjes, maar een kwestie van prioriteiten stellen", zegt bevoegd schepen Fons Duchateau (N-VA), die erop wijst dat sorteerstraatjes niet goedkoper bleken dan reguliere huisvuilophaling. "De werking van de bestaande sorteerstraatjes gaan we wel nog verbeteren", aldus Duchateau. De strijd tegen sluikstort wordt ook opgevoerd, met onder meer extra toezichthoudend personeel en camera's en een hardere aanpak van hardleerse sluikstorters.

Op cultureel vlak krijgt Antwerpen vanaf 2023 een eigen biënnale, meer bepaald rond beeldhouwkunst en performance, met het Middelheimmuseum en -park als hotspot. De plannen voor een Rubens Experience Center worden doorgezet en er komt een tweejaarlijks jeugdfilmfestival met internationale allure. De stad wil ook het geplande museum en belevingscentrum voor maritiem erfgoed op het Droogdokkeneiland helpen realiseren, maar dat zal deze legislatuur allicht niet klaar zijn.

Samen met Vlaanderen wil Antwerpen de komende jaren ook de afspraken van het Toekomstverbond rond de Oosterweelverbinding, de overkapping van de Antwerpse ring en de leefbaarheid nakomen. Daar hoort ook een modal shift bij en daarvoor wil het stadsbestuur verder samenwerken met De Lijn aan nieuwe tramprojecten. Er is ook geld voorzien voor nieuwe fietsinfrastructuur. Ook projecten als de Via Sinjoor - een wandelboulevard van Centraal Station tot Schelde - en het park op de Gedempte Zuiderdokken moeten de leefbaarheid ten goede komen.

Voor jongeren plant de stad de komende jaren bijkomende ontmoetingsplekken, maar ook een "urgentieplan" om de ongekwalificeerde uitstroom in te dijken en zoveel mogelijk jonge Antwerpenaars naar een job te begeleiden. In het onderwijs moeten er 11.000 plaatsen bijkomen, voornamelijk in secundaire scholen, en daarvoor heeft de stad alvast 200 miljoen euro voorzien.

 "De stad en haven verkeren in economische bloei en we zien erop toe dat de Antwerpenaar daarvan kan meegenieten", zegt De Wever. "Antwerpen staat momenteel in de steigers, ook letterlijk met onder meer de Oosterweelverbinding. We moeten ervoor zorgen dat we onze jongeren naar die vele duizenden nieuwe jobs leiden."

In een eerste reactie op de meerjarenplanning van de stad Antwerpen stelt oppositiepartij Groen dat er weliswaar "enkele goede investeringen" gepland staan, maar dat die vooral "losse flodders zullen blijven" omdat er geen fundamentele beslissingen worden genomen. "Op sociaal en ecologisch vlak wordt niet geïnvesteerd in structurele verandering", vindt Groen-fractieleider Wouter Van Besien.

Groen prijst onder meer de gezonde maaltijden in de basisschool, de projecten rond circulaire economie en de extra investeringen in fietsinfrastructuur, maar vindt dat er te weinig structurele maatregelen bij zijn. Zo is er geen echte garantie op meer sociale woningen, klinkt het, en zal meer fietsinfrastructuur onvoldoende zijn voor een modal shift als er op Vlaams niveau niet meer wordt geïnvesteerd in openbaar vervoer. "Ook het parkeerbeleid en de parkeernorm wordt niet aangepast", aldus Groen. "Integendeel: in plaats van een circulatieplan dat de onnodige auto's uit de stad zou houden, krijgen we nieuwe stedelijke ontwikkelingen die veel te veel nieuwe parkings voorzien."

Kersvers Vlaams minister van Financiën en Begroting Matthias Diependaele (N-VA) stelt in een reactie op de Antwerpse meerjarenplanning 2020-2025 dat Antwerpen in zijn ogen een schoolvoorbeeld is voor andere steden en gemeenten. Dat vanwege de manier waarop de stad omgaat met de middelen die vrijgekomen zijn omdat Vlaanderen de helft van de responsabiliseringsbijdrage van lokale besturen voor de pensioenen op zich neemt. Voor Antwerpen gaat het om 350 miljoen euro.

Vlaanderen wil de lokale besturen ruimte geven om te investeren", reageert Diependaele. "We willen dan ook dat ze de vrijgekomen middelen hiervoor inzetten en niet voor lopende uitgaven. Het investeringsniveau moet terug naar omhoog."