Zero waste: met deze tips minimaliseer je je afvalberg

Elke Belg produceert 500 kilogram afval per jaar: een waanzinnig getal. Het vergt dan ook enige inspanning om daar iets aan te doen. ‘Zero waste’ is een levensstijl waarbij je geen, of zo min mogelijk, afval produceert. Maar hoe begin je daaraan? Ervaringsdeskundige Nora Lorré zet je op de goede weg met enkele praktische tips.

Bij steeds meer mensen begint het besef te leven dat het anders moet. Slimme technologie maakt het tegenwoordig al kinderlijk simpel om zuiniger om te springen met bijvoorbeeld water en energie, maar toch verspillen we onbewust nog steeds héél veel grondstoffen en materialen. Van voedsel en plastic tot kleren en huishoudtoestellen: we gooien veel te gemakkelijk dingen weg. Toen Nora Lorré dat besefte, besloot ze het voortaan anders te doen.

“Vijf jaar geleden zag ik een filmpje met ‘zero waste’-activiste Bea Johnson dat me de ogen heeft geopend. Haar restafval van een heel jaar paste in één glazen bokaal. Ik dacht: ik zet elke week een vuilniszak met restafval voor de deur, waarmee ben ik eigenlijk bezig? Toen heb ik de klik gemaakt en gezegd: ‘Ik ga iets goed doen voor het milieu!’ Ik ben zero waste gaan leven.”

Je helpt ook anderen om die stap te zetten: je bent inmiddels een verpakkingsvrije winkel begonnen.
“Klopt, in mijn winkel Tarra Verpakkingsvrij mag je je eigen potten en bokalen komen vullen met muesli, granola, noten… De groenten en het fruit zijn vers en lokaal, want ook daar draait het om bij zero waste: de CO2-uitstoot door transport beperken. En je kunt je eigen potjes ook komen vullen met was- en schoonmaakmiddelen.”

Mag dat eventueel ook met plastic potjes?
(lacht) “Natuurlijk wel. ‘Reuse before recycle’, dat is het motto. Het is niet de bedoeling dat je plots al je plastic gaat weggooien: je kunt wat je in huis hebt maar beter nuttig gebruiken. An sich is plastic geen slechte uitvinding, het probleem is alleen dat alle plastic dat ooit is geproduceerd nog steeds op onze planeet rondwaart, omdat het zolang duurt voor het afgebroken wordt.”

Heb je concrete tips voor wie z’n afvalberg wil verkleinen?
“Een eerste quick win boek je in de supermarkt: mijd groenten en fruit in plastic. Da’s voor velen de eerste stap. Maar daarna valt er nog zoveel meer te doen. Gooi wortelschillen of de harten van broccoli bijvoorbeeld niet weg, maar vries ze in en trek er na verloop van tijd bouillon van. Begin met composteren. Kies voor glazen flessen in de winkel. En geef de kinderen een herbruikbare drinkfles mee naar school in plaats van petflesjes. Bak ook zelf eens koekjes, want vieruurtjes uit de supermarkt zitten vaak nog eens elk afzonderlijk in plastic verpakt.

Gebruik een houten tandenborstel en vervang je shampoofles door een shampoobar: daar doe je makkelijk een half jaar mee. Zorg ervoor dat je altijd een linnen tasje op zak hebt, zodat je in de winkel geen plastic zakjes nodig hebt. Ga bewust om met kleren: breng wat je niet meer draagt naar een tweedehandswinkel, en koop geen kledij waarin polyester zit: als je die wast, komen er microplastics vrij die via de waterafvoer in de oceanen belanden.”

Hoe moeilijk is het om zero waste te leven?
“In het begin vergt het enige oefening, omdat je enkele routines moet zien te veranderen. Maar ik zou nooit meer terug willen. Ik voel me vandaag gelukkiger, gezonder én ik kan zeggen dat ik al een betere planeet heb achtergelaten.”

Hoeveel vuilniszakken met restafval zet je tegenwoordig nog buiten?
“Alles kan beter natuurlijk, maar het zijn er nu nog zo’n drie à vier op een jaar.”

‘Zero waste’ is niet alleen een levensstijl, maar ook een mindset. Je verspilt bewust zo weinig mogelijk. Alle beetje helpen: alleen al bewust boodschappen doen scheelt een hoop. Nog meer tips?

- Minder water verspillen is goed voor het milieu én je portefeuille. Vang bijvoorbeeld regenwater op om de tuin mee te besproeien .
- Koop een stuk zeep in plaats van een plastic fles douchegel: werkt even goed, maar je doet er veel langer mee. Bovendien zit vaste zeep vaak in karton verpakt.
- Ga voor papieren zakdoekjes en wasbare wattenschijfjes.
- Gebruik een slimme thermostaat : je zal minder energie verbruiken en je energieverslinders detecteren
- Zit je met een defect huishoudtoestel? Gooi het niet meteen weg, maar ga er eens mee langs in een repair café. Vaak is het nog een lang tweede leven beschoren.
- Kan je defecte toestel niet gerepareerd worden? Laat het dan recyclen: dankzij urban mining gaan er geen herbruikbare materialen verloren.

Gezien in ‘Make Belgium Great Again’ hoe presentatrice Frances Lefebure Koen Wauters en Jonas Van Geel uitdaagde om zoveel mogelijk klein elektro in te zamelen? Ook jij kan je steentje bijdragen door ongebruikte huishoudtoestellen binnen te brengen: die zitten nog vol herbruikbare grondstoffen en metalen. Kijk hier voor nog meer tips om minder afval te produceren.