Direct naar artikelinhoud
Islamitische Staat

Groen: ‘Haal kinderen IS-strijders meteen naar hier’

Wouter De Vriendt.Beeld Photo News

De militaire samenwerking met Turkije moet opgeschort worden, ook binnen NAVO-verband. Dat zegt Groen-kopstuk Wouter De Vriendt in de marge van de vierdaagse parlementaire vergadering van de NAVO in London. De kinderen van IS-strijders die zich in kampen in Koerdisch Syrië bevinden, wil Groen meteen terughalen. 

De Turkse invasie in Syrië blijft de gemoederen verhitten. Ook Wouter De Vriendt, delegatielid namens België, beet van zich af. In Londen benadrukte hij dat er onmiddellijk een wapenstilstand moet komen om een humanitaire catastrofe te voorkomen. Hij sprak ook over een “historisch verraad tegenover de Koerden”.

IS-gevangenen

De situatie in Syrië bezorgt ook de Belgische veiligheidsdiensten kopzorgen. Daarom pleit De Vriendt er alvast voor om de kinderen van IS’ers zo snel mogelijk naar ons land te repatriëren. “We hebben een parlementair initiatief klaar dat aan de Belgische regering vraagt om de IS-kinderen zo snel mogelijk uit de kampen te halen waar ze vastzitten in mensonwaardige situaties.”

“De situatie is heel moeilijk”, aldus De Vriendt. “Het is maar de vraag of we ze op dit moment wel kunnen terughalen. We hebben te lang gewacht, nochtans lagen de rapporten op de banken in het parlement. We zullen nooit kunnen zeggen dat we dit niet geweten hebben. Al onze inspanningen tegen IS van de afgelopen jaren dreigen verloren te gaan en dat is bijzonder frustrerend voor politici, maar vooral voor de veiligheidsdiensten zelf.

Volgens De Vriendt dreigen er nog meer IS-gevangenen te ontsnappen. “Onze veiligheid ligt op het schavot en hangt nu af van de goodwill van Erdogan, Assad en de Russen. Dat is in feite onvoorstelbaar. Europa en de VN staan buitenspel en kijken toe hoe de kaarten in Syrië met verbluffende snelheid worden herschikt. De EU was bang van het dreigement van Erdogan om de vluchtelingen te laten passeren. Daarom kon Turkije ongestraft Syrië binnenvallen.”

“Europa heeft zich gedragen als een schoothondje van Turkije”, klinkt het nog. “Groen heeft daar in 2016 voor gewaarschuwd. We hadden de vluchtelingenuitdaging zelf moeten aanpakken in plaats van ze uit te besteden. Ik hoop dat de vurigste voorstanders van de vluchtelingendeal met Erdogan nu beseffen hoe kwetsbaar voor brute chantage we ons hebben opgesteld. Terwijl wij hier zitten te debatteren komen IS-gevangen vrij, vallen er burgerslachtoffers, en worden er buitenlandse journalisten aangevallen. Er staat werkelijk geen enkele rem op de acties van Turkije. Ik heb de indruk dat ook Washington geen grip meer heeft op wat Turkije aan het doen is.”

Staakt-het-vuren

Morgen komt de Raad Buitenlandse Zaken samen om het onder andere daarover te hebben, maar voor De Vriendt is dat rijkelijk te laat. “We moeten redden wat er nog te redden valt en zo snel mogelijk oproepen tot een staakt-het-vuren in Syrië. Turkije is een belangrijk NAVO-land, maar die militaire samenwerking mag er niet toe leiden dat de militaire acties van Erdogan in Syrië nu gefaciliteerd worden. Die banden moeten worden doorgeknipt en on hold worden gezet, tot we een staakt het vuren kunnen hebben in Syrië. Hetzelfde geldt voor economische sancties. De EU moet zo snel mogelijk een pakket economische sancties goedkeuren en dat afhankelijk maken van Turkije dat tot een staakt-het-vuren moet overgaan.”

Verder benadrukte De Vriendt dat de westerse regeringen hun verantwoordelijkheid proberen te ontlopen in deze hele kwestie. “Het lijkt alsof onze regeringen er per se alles aan willen doen om zelf geen verantwoordelijkheid te moeten nemen voor die IS-gevangenen. We laten ze liever onder bewaking van de Koerden, we werken liever dure akkoorden uit met de Iraakse regering om de IS-strijders daar te laten berechten en op te sluiten, maar het veiligheidsrisico in beide scenario’s is veel te groot. Als er geen sluitende garanties zijn, moeten we overwegen om sommige IS-strijders zelf op te sluiten in onze eigen gevangenissen, waar ze niet kunnen ontsnappen. Ik zie ze liever toekomen bij ons met de handboeien om dan met een bommengordel.”

Nu het ernaar uitziet dat het regime van president Assad troepen mobiliseert, vreest De Vriendt voor een escalatie en nog meer chaos. “Het hangt ervan af wie over welke zone controle verwerft, maar wellicht zullen we ook snel met de Russen moeten praten over de beveiliging van de IS-gevangenen. Ook Moskou heeft geen belang bij moslimextremistische terroristen die vogelvrij zijn. We weten uit het verleden dat Rusland net als Europa een mogelijk doelwit is.”

VUB-prof Gerrit Loots: ‘Repatriëren is quasi onmogelijk geworden’

Gerrit Loots, kinderpsycholoog en professor aan de Vrije Universiteit Brussel, is van mening dat het bijna zo goed als onmogelijk is geworden om op dit moment Belgische IS-vrouwen en hun kinderen uit Syrië te repatriëren. Met zijn team bezocht hij afgelopen zomer nog het kamp Ain Issa in Noord-Syrië, maar daar heerst nu complete chaos, zegt Loots.

“De enige oplossing die ik zie is dat de Koerden de mensen uit de kampen ergens naartoe brengen waar niet gestreden wordt, en België en de andere Europese landen zo snel mogelijk kunnen repatriëren. Dat kan nog wel. Zo niet, moet je al militaire operaties gaan doen in oorlogsgebied en dat lijkt me niet mogelijk”, verklaart Loots.

Voor de buitenwereld blijft het intussen gissen naar de gevolgen van de Turkse inval voor de vluchtelingenkampen die door de Koerden bewaakt werden. In het kamp Ain Issa zou de bewaking alvast volledig weg zijn. “De kampen zijn open gezet en iedereen wordt aangemaand om te vertrekken. Het is niet eens vluchten. Heel wat vrouwen en kinderen zijn op de dool in Syrië. We horen op dit ogenblik enkel noodkreten, want ze weten niet waar ze heen moeten”, aldus Loots.