President Trump legt Turkije sancties op, Soenens: "Hij draagt verpletterende historische verantwoordelijkheid"

De Amerikaanse president Donald Trump heeft laten weten dat hij de importheffingen op Turks staal zal verdubbelen, van 25 naar 50 procent, en dat hij de handelsgesprekken met Ankara stopzet. Dat doet hij in een reactie op het Turkse offensief in Noord-Syrië. In een nieuw telefoongesprek met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan riep Trump op de invasie te stoppen. "Trump draagt een verpletterende historische verantwoordelijkheid", legt correspondent Björn Soenens de reactie uit. 

De Verenigde Staten leggen ook sancties op aan verschillende (ex-)verantwoordelijken binnen de Turkse regering. Die sancties viseren onder meer de ministers van Binnenlandse Zaken, van Defensie en van Energie. Alle Amerikaanse eigendommen en belangen van deze personen en instanties zullen worden bevroren en moeten aangegeven worden aan de autoriteiten, luidt het.

"Turkije moet prioriteit geven aan de bescherming van burgers, zeker aan kwetsbare etnische en religieuze minderheden in het noordoosten van Syrië. Willekeurig burgers aanvallen, burgerinfrastructuur vernielen en zich richten op etnische of religieuze minderheden is onaanvaardbaar", aldus president Trump. Hij voegt eraan toe dat de duizend Amerikaanse soldaten die uit het noordoosten van Syrië teruggetrokken worden, in het Midden-Oosten blijven. Nog volgens de president blijft een aantal Amerikaanse militairen in het zuiden van Syrië om er de restanten van IS te bekampen.

Trump en Erdogan belden ook met elkaar. Dat deelde vicepresident Mike Pence vannacht mee. “President Trump maakte aan president Erdogan duidelijk dat de invasie in Syrië moet stoppen, er een onmiddellijk staakt-het-vuren moet komen en dat er moet onderhandeld worden door de verschillende partijen om het bloedvergieten te stoppen.” Nog volgens Pence gaf Trump hem de opdracht één van de volgende dagen naar Turkije te reizen, om te bemiddelen in het conflict. 

Vicepresident Mike Pence.
Copyright 2018 The Associated Press. All rights reserved.

Trump staat onder druk na dat ene telefoontje

VS-correspondent Björn Soenens duidt de reactie van Trump. "Hij is enorm geschrokken van zijn vorige telefoongesprek op 6 oktober met president Erdogan. In dat gesprek gaf Trump Erdogan min of meer carte blanche om een aanval te beginnen tegen de Koerden. Trump is blijkbaar geschrokken van de reacties die volgden, van de weeromstuit van dat ene telefoontje", zegt Soenens in "De ochtend" op Radio 1. De Amerikaanse president dreigt nu de Turkse economie te "verwoesten" en is alvast begonnen met hogere importheffingen op staal.  

Trump wilde eindeloze oorlogen stoppen, maar nu is er een nieuwe begonnen

correspondent Björn Soenens

Toch is het staal voor Turkije voor de Amerikaanse economie niet zo belangrijk, stelt Soenens. "Ongeveer 5 procent van alle Turkse staal gaat naar de VS, en de heffingen waren een jaar geleden al eens 50 procent. Toen wilde Trump Erdogan onder druk zetten voor de vrijlating van een Amerikaanse predikant. Die man is intussen vrijgelaten en de heffingen zakten."

Maar Trump plant naast de invoertarieven ook acties tegen Turkse ministers. "Het is hem menens, want hij draagt een verpletterende historische verantwoordelijkheid. De hele kaart van de Syrische oorlog is door elkaar geschud. Trump zei dat hij eindeloze oorlogen wil stoppen, maar nu is er een nieuwe begonnen. Hij is geschrokken van VN-baas Antonio Guterres die zegt dat er al 160.000 mensen zijn gevlucht in de regio door de inval van Turkije. Dat ene telefoontje op 6 oktober heeft enorm veel gevolgen." 

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

Wat met de kernwapens?

Naast de internationale kritiek is er ook reactie gekomen van Trumps eigen achterban, de Republikeinen. "Dit is een grote vergissing, we laten de Koerdische bondgenoten in de steek. Dit moeten we rechtzetten", reageerde de invloedrijke senator Lindsey Graham. Maar of Trump dít rechtgezet krijgt, blijft afwachten.

En er is een bijkomend aspect, benadrukt Soenens. "Er liggen 50 kernwapens opgeslagen op 300-400 km van de Syrische grens. Als de Amerikanen die weghalen, omdat ze in een moeilijk conflict zijn verwikkeld geraakt met Turkije dan komt er een einde aan de Turks-Amerikaanse alliantie, met enorme gevolgen voor de regio. Er is een domino-effect in gang gezet en waar zal dat eindigen?"  

Meest gelezen