53 ton explosieven op Saudische schepen geladen in Antwerpen

In januari 2018 pikte het schip Bahri Tabuk - van de Saudische rederij Bahri - in Antwerpen 409 kilo slaghoedjes en 28.600 kilo rookzwak buskruit op. Precies een jaar later ging het om 6.162 kilo brandmunitie en 4.416 kilo patronen voor wapens. 

Een ander schip van Bahri, de Hofuf, werd in december 2018 beladen met 4.525 kilo patronen voor wapens. En in mei 2019 haalde een derde schip, de Yanbu, in Antwerpen nog eens 9.306 kilo patronen voor wapens op. Kort daarna, in juni 2019, trok de Raad van State de vergunningen van de Waalse wapenproducenten FN Herstal en CMI Defence in om nog militaire goederen naar Saudi-Arabië te exporteren. 

Hans Lammerant van vzw Vredesactie wijst in Knack op de verantwoordelijkheid van de Belgische douane: "Door de goederen te laten passeren, schendt België zijn verplichtingen rond het VN-Wapenhandelverdrag, dat sinds 2014 van kracht is. Saudi-Arabië is immers betrokken bij de oorlog in Jemen en de VN-Mensenrechtenraad wijst op zware schendingen van het internationaal humanitair recht." 

Verder blijkt uit de documenten van het Havenbedrijf dat de Antwerpse haven voor de Saudi's ook een belangrijke doorvoerplek is voor explosieven. In april, juni en oktober 2018 legden twee Bahri-schepen (de Jazan en de Jeddah) er aan met opgeteld liefst 95.752 kilo wapenpatronen, rookzwak buskruit en brandmunitie aan boord. Vanuit Antwerpen zetten de schepen verder koers naar het Suezkanaal en de Verenigde Arabische Emiraten.

Amnesty International pleit in een persbericht voor meer Waalse transparantie en betere Vlaamse controle op doorvoer. De berichtgeving “doet opnieuw ernstige vragen rijzen over de export van Waalse wapens naar landen die zich schuldig maken aan ernstige schendingen van de mensenrechten en het internationaal humanitair recht”, klinkt het.

De Waalse overheid moet volgens Amnesty meer transparant zijn over de wapenuitvoer. De organisatie vraagt om een maandelijkse rapportering aan het Waals parlement (in plaats van de beloofde driemaandelijkse) en wijst erop dat het jaarrapport over wapenexport voor het jaar 2018 nog altijd niet gepubliceerd is.

Wat Vlaanderen betreft, is er niet genoeg controle op wapentransfers, zegt Amnesty ook. “Amnesty had bij de herziening van het Vlaamse wapendecreet in 2016-2017 gewaarschuwd dat een groot deel van de doorvoer aan de controle van de Vlaamse autoriteiten zou ontsnappen, en dat blijkt nu”, zegt Wies De Graeve, directeur van Amnesty International Vlaanderen. Hij vraagt het decreet te herzien en minstens een meldingsplicht in te voeren voor alle doorvoer.