Bercow zit Johnson alweer dwars: brexit sleept zich morgen verder
Lagerhuisvoorzitter John Bercow heeft opnieuw de hoofdrol opgeëist in het brexitdebat. ‘Mr Speaker’ stond de regering-Johnson niet toe om kamerleden nogmaals te laten stemmen over het akkoord dat Londen met de EU heeft gesloten.
Brexiteers beschuldigden Bercow, een tegenstander van de brexit, wederom van partijdigheid. Eigenlijk had de ‘meaningful vote’ zaterdag al moeten plaatsvinden, maar middels een vijandelijk amendement maakten EU-gezinde afgevaardigden Johnsons motie tandeloos. Immers, zolang er geen uitstel was aangevraagd in Brussel kon het Lagerhuis geen goedkeuring verlenen. De Conservatieve regeringspartij liet het niet op een hoofdelijke stemming aankomen, wat betekende dat de geamendeerde motie ‘met een knik’ werd aangenomen.
Nadat Johnson Brussel met tegenzin een uitstelbrief naar de EU had gestuurd, verzocht hij nu alsnog over zijn akkoord te gaan stemmen. Zoals te verwachten hield Bercow dat tegen. Twee keer stemmen over dezelfde motie gaat tegen de parlementaire conventie in, verklaarde de Speaker, een conventie die teruggaat, zo doceerde hij, naar het jaar 1604. Boris Johnson was niet in het parlement aanwezig om de uitspraak te aanhoren.
Nederlagenstrategie
De ene na de andere brexiteer stond op om Bercow te beschuldigen van partijdigheid. Eerder dit jaar heeft hij juist met conventies gebroken om tegenstanders van de brexit te helpen, zo luidde de klacht. Bercow had zaterdag al laten doorschemeren tegen een nieuwe stemming te zijn en hem dat expliciet laten uitspreken komt goed uit in de vendetta van Downing Street tegen Bercows ‘remain-parlement’. De ‘nederlagenstrategie’ van Johnson maakt daarvan ook deel uit.
Een uur na Bercows oordeel stond het hoofd van het Lagerhuis, Jacob Rees-Mogg, op om de wetgeving voor het brexitakkoord te introduceren, een proces dat dinsdag van start gaat. Het ironische is dat de Britse regering een daaraan voorafgaande ‘meaningful vote’, op basis van een motie, nooit heeft gewild. Juist de EU-gezinden wilden zo’n stemming en moesten eind 2016 tot aan het Hooggerechtshof procederen om dat gedaan te krijgen.
Bij remain-activisten bestond indertijd de vrees dat de regering op het laatste moment met wetgeving zou komen, het Lagerhuis daardoor voor een blok zettend. Een ‘meaningful vote’ was bedoeld om te kijken of er steun bestond. Zo niet, dan was er gelegenheid om de premier terug naar de onderhandelingstafel te sturen. Nu wilde juist de regering zo’n stemming, om die te gebruiken als een opstapje naar de wetgevende fase.
De loopgravenoorlog wordt vervolgd.
Herlees alle ontwikkelingen van vandaag in dit liveblog.
Live
Einde liveblog
We beëindigen dit liveblog. Voor verder brexitnieuws kan u de komende dagen en weken uiteraard steeds bij De Morgen terecht.
Britse regering wil brexit in enkele dagen door parlement loodsen
De Britse regering wil de nieuwe brexitwetgeving in enkele dagen door het Lagerhuis loodsen. Parlementariërs mogen zich dinsdag voor het eerst uitspreken over de zogeheten 'withdrawal agreement bill' (WAB), die de nieuwe brexitdeal met de EU omzet in Britse wetgeving.
Het Conservatieve parlementslid Jacob Rees-Mogg, die de regering vertegenwoordigt in het Lagerhuis, maakte de planning daarnet bekend. De definitieve stemming moet donderdag plaatsvinden. Daarna moet ook het Hogerhuis van het parlement, het House of Lords, zich nog over de wetgeving buigen.
Het is nog onduidelijk of premier Boris Johnson voldoende politieke steun heeft om de brexitwetgeving door het parlement te krijgen. Ook moet hij rekening houden met een potentiële valkuil: parlementariërs zullen mogelijk amendementen indienen die voor de regering onacceptabel zijn.
Wat we nu weten
-Er komt vandaag geen stemming over Johnsons brexitdeal. Dat heeft parlementsvoorzitter John Bercow aangekondigd.
-De parlementsleden beslisten zaterdag al dat ze zich eerst moeten kunnen uitspreken over de Withdrawal Agreement Bill (WAB), de wettekst die het akkoord in Britse wetgeving omzet.
-De regering-Johnson legt de WAB vandaag nog neer in het parlement. Wellicht volgt morgen een stemming, die in de feiten zou neerkomen op een stemming voor of tegen het brexit-akkoord.
Johnson 'teleurgesteld dat wens Britse volk niet wordt nagekomen'
Premier Boris Johnson is "teleurgesteld dat Bercow ons de kans ontzegd heeft om de wens van het volk na te komen", klinkt het in een eerste reactie. "The public want Brexit done."
LibDem vraagt nieuw referendum
De LIberal Democrats vragen alweer om een nieuw brexitreferendum. "Als de premier van gedacht mag veranderen - door uitstel te vragen - dan mag het Britse volk dat ook", bepleit LibDem-leider Jo Swinson.
Beeld via REUTERS Meerderheid voor WAB kan brexit met akkoord betekenen
Een meerderheid voor de Withdrawal Agreement Bill zou alsnog een brexit met akkoord kunnen betekenen. Nu er geen ‘meaningful vote’ is geweest, die duidelijk zou maken hoe de Brexitvlag er in het parlement bij hangt, is het echter een tocht in het ongewisse.
Wat nu?
Een nieuwe poging van Boris Johnson om zijn brexit-deal door het parlement te krijgen, is vandaag mislukt. Parlementsvoorzitter John Bercow hield de stemming vanmiddag tegen. Hoe moet het nu verder?
Beeld Getty Images Nieuwe tegenslag voor Johnson
Het besluit van Bercow is een tegenvaller voor de regering. Die had volgens de BBC het verzoek aan de EU om brexituitstel kunnen intrekken als het vandaag alsnog een stemming over de deal had gewonnen. Dat had de druk op het parlement verhoogd om de bijbehorende brexitwetgeving snel goed te keuren.
De regering moet nu proberen om parlementaire goedkeuring te krijgen voor de bijbehorende brexitwetgeving. De oppositie komt dan mogelijk met amendementen die voor Johnson onacceptabel zijn. Zo kan bijvoorbeeld aangestuurd worden op een tweede referendum of nauwere economische banden met de EU.
Lagerhuis stemt vandaag niet over Johnsons deal, beslist Bercow.
Het Lagerhuis zal vandaag niet stemmen over Johnsons deal. Dat heeft parlementsvoorzitter John Bercow zonet aangekondigd. 'It would be repetitive and disorderly to do so', klinkt het. Het akkoord dat voorligt, is hetzelfde als dat van afgelopen zaterdag en dus heeft het geen zin om erover te stemmen, aldus Bercow.
De brief van Johnson aan de EU is het enige nieuwe element in vergelijking met zaterdagmiddag, maar die is volgens Bercow 'not persuasive', niet overtuigend dus.
Beeld via REUTERS Bercow neemt het woord
Lagerhuisvoorzitter John Bercow neemt het woord in het parlement. Wat beslist hij?
Wat doet Bercow? Bij ja 'all hell breaks loose'
Wat zal Bercow beslissen? Laat hij het Britse parlement stemmen over Johnsons brexitdeal of niet? Ian Dunt, journalist bij de Britse nieuwssite Politics, legt uit wat het betekent als Bercow groen licht geeft.
Als het tot een stemming komt, 'all hell breaks loose', stelt Dunt.
Twitter bericht wordt geladen...
Schotland en Wales sturen eigen brief naar EU
De leiders van Schotland en Wales hebben zich uitgesproken voor uitstel van de brexitdeadline. Ze vrezen dat er te weinig tijd is om de nieuwe brexitovereenkomst die is gesloten met de EU grondig te bestuderen. Het Verenigd Koninkrijk moet in principe over tien dagen de EU verlaten.
Eerste ministers Nicola Sturgeon van Schotland en Mark Drakeford van Wales deden de oproep in een gezamenlijke brief aan Donald Tusk, de voorzitter van de Europese Raad. Ze zeggen het liefst voldoende brexituitstel te willen om een nieuw referendum te kunnen houden over het Britse lidmaatschap van de Europese Unie.
De leiders scharen zich met hun brief achter het verzoek om brexituitstel dat premier Boris Johnson met tegenzin naar Brussel stuurde. Hij was daartoe gedwongen door het parlement. Johnson stuurde ook nog een andere brief waarin hij juist pleit tegen verder uitstel. Uiteindelijk moeten de EU-lidstaten beslissen of de Britten meer brexituitstel krijgen.
Twitter bericht wordt geladen...
Rechter stelt uitspraak over uitstelbrief Johnson uit
De hoogste rechter in Schotland zal vandaag geen uitspraak doen over de vraag of premier Boris Johnson zich aan de wet heeft gehouden door tegenstrijdige brieven te sturen naar de EU.
Barnier blijft ook komende jaren met brexit bezig
Michel Barnier, de hoofdonderhandelaar over de brexit namens het Europees Parlement, blijft zich ook de komende jaren nog met de materie bezighouden. Hij zal in de volgende Europese Commissie een 'VK taskforce' leiden, en zo zijn werk de komende jaren voortzetten. Dat meldt Politico.
Twitter bericht wordt geladen...
Niemand roept ‘Order’ zoals John Bercow
Lagerhuisvoorzitter John Bercow heeft opnieuw de sleutel in handen in de brexitsaga. Dit portret verscheen in maart al.
Beeld EPA Meerderheid en oppositie tellen hoofden
Zowel de regering als de oppositiepartijen tellen op dit moment duchtig hoofden van parlementsleden in een poging in te schatten hoe groot hun kansen bij een eventuele stemming zijn.
Brexitminister: 'Nog steeds risico op no deal'
Er is nog altijd een risico dat het Verenigd Koninkrijk eind oktober de EU verlaat zonder overeenkomst. Dat heeft brexitminister Stephen Barclay gezegd.
"Het risico van een 'no deal' blijft", zei hij in een parlementaire commissie. "De EU staat mogelijk geen uitstel toe, en het parlement heeft nog niet ingestemd met een overeenkomst."
Brexitminister Stephen Barclay.Beeld AFP Schotse rechtbank stelt beslissing over brexit uit
De hoogste Schotse rechtbank, het Court of Session, heeft maandag zijn beslissing verdaagd over de rechtsgeldigheid van de vraag van premier Boris Johnson om de brexit uit te stellen, zo heeft de Britse openbare omroep BBC bericht. Een datum voor de volgende zitting wordt nog geprikt.
Johnson had in een niet-ondertekende brief de Europese Unie om nieuw uitstel voor de Britse uittrede gevraagd. In een begeleidende, wel ondertekende brief zei hij te denken dat een nieuw uitstel een vergissing zou zijn.
"Het is aan de rechtbank om te beslissen of zijn acties (...) in strijd zijn met de door hem aangegane verbintenissen", zei parlementslid Joanna Cherry van de Schotse nationalisten (SNP), die de zaak mede aanhangig heeft gemaakt. De regering vroeg de rechtbank om de zaak te seponeren, omdat Johnson zijn verplichtingen wel zou zijn nagekomen. Daar ging de rechter niet in mee.
Europese Commissie bekijkt uitstel
Ondanks de omstreden brieven van Brits premier Johnson om uitstel van de brexit te vragen, bevestigt de Europese Commissie dat de voorwaarden van een verlenging van het Britse lidmaatschap bekeken worden.
"President Tusk consulteert de leiders van de 27 lidstaten en het is nu in eerste instantie aan het VK om de volgende stappen uit te klaren", zegt een woordvoerster. "Wij volgen de ontwikkelingen in Londen deze week van nabij op."
Regering zal stemming intrekken als er amendementen zijn
Als er amendementen worden ingediend die de brexitdeal 'betekenisloos' maken, zal de regering de motie om tot een stemming over te gaan intrekken. Dat heeft een woordvoerder van eerste minister Boris Johnson gezegd.
De stemming zal echter wel doorgaan als parlementsvoorzitter Bercow dit toelaat en er geen amendementen weerhouden worden waardoor de deal zijn betekenis verliest.
Er is sprake van amendementen om in een douane-unie te blijven en een tweede referendum te houden. De regering is tegen beide voorstellen, zo klinkt het bij de woordvoerder. Beide voorstellen werden na een eerdere stemming niet weerhouden.
Boris Johnson.Beeld AP Regering publiceert vandaag 'Withdrawal Agreement Bill'
De Britse regering zal vandaag de 'Withdrawal Agreement Bill' publiceren, die de deal van Johnson met de EU in wetgeving giet. Die wetgeving ligt al klaar, volgens brexitminister Steven Barclay.
Het voorstel beschermt "banen en de integriteit van het Verenigd Koninkrijk en zal ons in staat zal stellen om ons te richten op de prioriteiten van de mensen zoals gezondheid, onderwijs en criminaliteit", klinkt het.
"De parlementsleden hebben deze week de kans om de wet goed te keuren, en zo het resultaat van het referendum te respecteren en op 31 oktober de EU te verlaten met een overeenkomst", luidt het in een officiële verklaring. "Parlementsleden hebben in 2017 massaal gestemd om artikel 50 in gang te zetten om het proces van de brexit te starten, en deze wet is de laatste fase om dat te laten gebeuren."
Volgens Sky News wordt dinsdag over de wetgeving gestemd.
Komt er een stemming?
Of er vandaag een stemming komt, hangt af van het fiat van parlementsvoorzitter John Bercow. Hij kan oordelen dat er zaterdag al een stemming was en dat die niet zo snel kan worden overgedaan.
Indien Bercow niet instemt met een stemming, verlegt de aandacht zich naar de teksten die de regering het parlement zal voorleggen om het akkoord in voege te laten treden.
Als ze wel doorgaat, bestaat de mogelijkheid dat Johnson zijn verzoek tot uitstel van de brexit zou kunnen intrekken, zo opperen sommigen volgens Sky News.
Een verklaring van Bercow wordt verwacht rond 16.30 uur Belgische tijd. Als er een stemming komt, zal dat dus wellicht niet voor vanavond zijn.
Twitter bericht wordt geladen...
Hoop op brexitdeal stuwt Britse pond
Het Britse pond wint aan waarde ten opzichte van de dollar door de hoop dat het Verenigd Koninkrijk een no-dealbrexit volgende week kan vermijden. De Britse munt veerde op tot 1,30 dollar, het hoogste niveau in de afgelopen vijf maanden.
De Europese Unie zou bereid zijn om Groot-Brittannië tot februari 2020 brexituitstel te geven als de Britse premier Boris Johnson er niet in slaagt om voor 31 oktober een brexitovereenkomst door het Britse parlement te loodsen. EU-diplomaten bekijken meerdere uitstelopties, aldus ingewijden.
Beeld AFP Bijeenkomst taskforce afgelopen
Om Vlaanderen zo goed mogelijk voor te bereiden op alle mogelijke brexitscenario's heeft de kerngroep van de Vlaamse Brexit Taskforce maandagochtend de koppen bij elkaar gestoken. De vergadering is intussen afgelopen.
"Hopelijk kunnen we snel werk maken van een zo ambitieus mogelijke toekomstige relatie met het VK. Ik blijf er bij de andere EU-lidstaten en instellingen op aandringen compenserende maatregelen te voorzien voor de economieën die het zwaarst door de brexit getroffen worden", zei minister-president Jan Jambon na afloop.
Volgens minister van Economie Hilde Crevits heeft Vlaanderen een pakket maatregelen klaar. "Maatregelen op economisch vlak, op gebied van jobs en voor onze landbouw en visserij. 45 adviseurs bij het Vlaams Agentschap voor Innoveren en Ondernemen (VLAIO) zijn paraat om onze ondernemingen te ondersteunen."
Elk mogelijk brexitscenario heeft een impact op onze economie. Bij een no deal gaat het om 2,5 procent van het bbp en staan 28.000 jobs op het spel. Maar ook in het scenario mét een deal, kan er nog altijd een impact van 1,8 procent zijn op het bbp.
Minister-president Jan Jambon.Beeld BELGA 'DUP kan douane-unie niet steunen'
Jim Shannon van de Noord-Ierse DUP heeft aan Sky News gezegd dat zijn partij geen amendement zal steunen dat het Verenigd Koninkrijk in een douane-unie met de EU houdt.
Bij Labour klonk het eerder dat een dergelijk amendement wellicht op tafel zal liggen, net als een amendement voor een referendum over de deal. Een amendement over de douane-unie heeft mogelijk een kans op slagen, al wordt die kans zonder steun van de DUP wel heel klein.
Twitter bericht wordt geladen...
Labour zoekt steun bij Tories en DUP
Boris Johnson hoopt vandaag zijn brexitdeal ter stemming voor te leggen in het parlement, maar zekerheid dat een meerderheid voor stemt, is er allerminst. Zeker nu Labour verklaard heeft steun te zoeken bij rebellerende Conservatives en de Noord-Ierse DUP om enkele amendementen te steunen die Johnson dwingen de deal te laten vallen of een zachtere brexit te accepteren.
Keir Starmer, de schaduwminister voor de brexit bij Labour, heeft gezegd bereid te zijn te praten met de voormalige bondgenoten van Johnson bij de DUP.
Keir Starmer.Beeld AFP Franse minister: 'Brexit binnen 10 dagen blijft mogelijk'
Het is nog steeds mogelijk dat het Verenigd Koninkrijk de EU binnen de 10 dagen verlaat. Dat zegt Frans minister van Economie Agnes Pannier-Runacher. "We kunnen een brexit binnen 10 dagen niet uitsluiten", zei ze aan Sud-Radio.
Volgens Pannier-Runacher is er vooruitgang geboekt, maar bereiden kleine Franse bedrijven zich toch best voor op een mogelijke 'no deal'-brexit.
Agnes Pannier-Runacher.Beeld Photo News Pond stabiel, Europese aandelen openen hoger
De Britse pond Sterling is vandaag een half procent in waarde gedaald tegenover de dollar. "De ontwikkelingen van het weekend hebben het risico op een ordelijke brexit verder verkleind", verklaart Adam Cole van RBC Capital Markets in Londen. Intussen houdt het pond wel stand.
De Europese aandelen openden vanmorgen lichtjes hoger, wat erop wijst dat investeerders alsnog hoopvol zijn dat er een 'no deal'-scenario afgewend kan worden.
Tegenslag of niet?
Het uitstel van de stemming maakt de kans op het aannemen van Johnsons brexitdeal niet per se kleiner. Zeker niet nu de Europese leiders Johnson de ruimte willen geven.
> Lees meer: Uitstel van brexitstemming is tegenslag die Boris Johnson sterker kan maken
Rechter buigt zich over brexit-brieven Johnson
De hoogste rechter in Schotland buigt zich vandaag over de vraag of premier Boris Johnson zich aan de wet heeft gehouden door tegenstrijdige brieven te sturen naar de EU.
Nadat Johnson zaterdag zijn deal niet door het parlement kreeg geloodst, moest hij de EU verplicht om uitstel vragen. Dat deed hij weliswaar in één brief, maar hij stuurde daar vervolgens nog een persoonlijke brief achteraan, waarin hij de EU-leiders vroeg om het uitstel niet te verlenen.
Daarmee is Johnson de belofte van de regering niet nagekomen, stellen advocaten van drie tegenstanders van de brexit. Die had eerder beloofd dat Johnson de opdracht van het parlement om uitstel te vragen niet zou tegenwerken.
Als de rechtbank bepaalt dat Johnson fout heeft gehandeld, kan hij in theorie een boete of zelfs een celstraf krijgen, meldt The Guardian.
> Lees ook: Waarom Boris Johnson zijn brief naar de EU niet ondertekende: dit is pure revanche
Boris Johnson.Beeld AFP Vlaamse taskforce samen over brexit
De kerngroep van de Vlaamse brexit-taskforce zit op dit moment samen om te bekijken of er nog extra maatregelen nodig zijn. Rond de tafel zitten Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA), minister van Economie Hilde Crevits (CD&V) en minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld), vertegenwoordigers van de Vlaamse havens, de werkgeversorganisaties en de Vlaamse reders.
De bedoeling is om alle Vlaamse maatregelen nog eens te overlopen. Vlaanderen is een van de regio's die het hardst getroffen zouden worden door een brexit zonder deal, zo zei Jambon vanochtend op Radio 1. Dit zou neerkomen op een verlies van 28.000 banen. De sectoren die het hardst getroffen zouden worden, zijn de visserij, landbouw en logistiek.
"Maar ook als er een deal komt, is er nog altijd een brexit", zei Jambon. "We hebben dan iets meer tijd om overeenkomsten te sluiten, maar we kijken dan nog tegen een verlies van tot 20.000 banen."
Jan Jambon.Beeld BELGA Twee voor twaalf
Het is twee voor twaalf voor de brexit. Brussel en Londen proberen onder hoogspanning een deal te sluiten. Waarom is dat zo moeilijk, en wat willen die Britten eigenlijk van de EU? Zes vragen.
Wat gaat er vandaag gebeuren?
De Britse regering doet maandagmiddag naar verwachting een nieuwe poging om de brexitdeal voor te leggen aan het Lagerhuis. Parlementsvoorzitter John Bercow kan daar volgens Britse media nog een stokje voor steken. Hij zou kunnen concluderen dat de regering zaterdag al een kans heeft gehad om de motie door het parlement te krijgen. Dat stemde toen echter voor een amendement waarin stond dat de deal pas wordt goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geïmplementeerd.
Johnson kon door de uitkomst van die stemming zaterdag geen goedkeuring meer krijgen voor zijn deal. Daardoor miste hij een deadline die het parlement hem eerder had opgelegd. Hij had tot 19 oktober de tijd om parlementaire goedkeuring te krijgen voor zijn brexitdeal of een Brits vertrek uit de EU zonder deal, anders moest hij uitstel vragen. Dat deed hij uiteindelijk met grote tegenzin.
