Wordt nieuwbouw onbetaalbaar in België? Vastgoedsector denkt van wel
De Belgische vastgoedsector is niet bijster hoopvol over de betaalbaarheid van nieuwbouwwoningen, zo blijkt uit een enquête van de bank ING. Bouwgronden worden almaar duurder en de ecologische normen almaar strenger en dat drijft de prijs op. Een belangrijk gevolg, zo denken de vastgoedexperts: almaar minder mensen zullen eigenaar zijn van hun eigen huis.
De voorbije jaren was de nieuwbouwappetijt, zeker in Vlaanderen, best hoog. Het aantal afgeleverde bouwvergunningen lag in de afgelopen 5 jaar 10 procent hoger dan het gemiddelde in de tien jaar daarvoor. Vooral voor appartementen waren er heel veel aanvragen.
Volgens een enquête van ING bij 253 experts uit de vastgoedsector (makelaars, ontwikkelaars, aannemers, ...) zijn die nieuwbouwwoningen ook al bij al betaalbaar voor de consument. Meer dan de helft is daarvan overtuigd. Maar over de toekomst maken ze zich meer zorgen: 7 op de 10 vastgoedexperts denken dat nieuwbouw in de toekomst minder betaalbaar zal zijn.
De meesten (35 procent) denken dat vooral de stijgende prijzen voor bouwgronden de betaalbaarheid van nieuwbouw doen afnemen.
"We zien dat die prijs van gronden in de voorbije 20 jaar sterker is gegroeid dan de prijs van bestaande woningen en ook veel sterker dan de inflatie (de algemene levensduurte, red.)", legt ING-econoom Steven Trypsteen uit. "Dat heeft natuurlijk alles te maken met de populariteit van bouwen en de economische conjunctuur stimuleert die activiteit nog. En als de vraag stijgt, stijgen de prijzen."
Nog eens een derde ziet de steeds strengere ecologische normen voor nieuwbouw wegen op de betaalbaarheid van huizen. Bijna de helft van hen schat dat passief bouwen de prijs van nieuwbouw met zeker een vijfde heeft opgedreven.
Minder eigenaars?
Een belangrijk gevolg, zo denken de bevraagde vastgoedprofessionals nog, is dat er almaar minder mensen eigenaar zullen zijn van hun eigen huis. Ongeveer 72 procent van de Belgen is vandaag eigenaar van zijn eigen huis, weet Trypsteen. De meesten denken dat dat eigenaarschap naar zowat 65 procent zal zakken.
Niet alleen de betaalbaarheid speelt daar trouwens mee. Ook zou het simpelweg een kwestie kunnen zijn van veranderende consumentenvoorkeuren, voegt Trypsteen toe. "Dat betekent dat eigenaarschap voor komende generaties gewoon minder belangrijk wordt, waardoor het dus ook afneemt."
Dat zou maatschappelijk wel een opmerkelijke evolutie zijn, want dat eigenaarschap is net jarenlang gestimuleerd door de overheid. "In Vlaanderen wilde men destijds met de woonbonus het eigenaarschap doen stijgen. Vandaag komt men daar wat van terug. Het is moeilijk te zeggen of dat nadelig is, want er zijn voor- en nadelen aan een hoog eigenaarschap. Dus dat is gewoon een keuze van de overheid."
Kleiner bouwen
Kan de bouwsector zelf iets doen om nieuwbouwwoningen betaalbaar te houden? Trypsteen denkt van wel. "Investeren in nieuwe technologie bijvoorbeeld zou ervoor kunnen zorgen dat de productiviteit verhoogt en dat impliceert lagere kosten. Daar is ook optimisme over. Meer dan 70 procent van de sector denkt bijvoorbeeld dat 3D-printing meer zal worden ingezet in de komende jaren."
Ook kan je kleiner bouwen en dat zou de grondkost doen zakken. "Dat kan je natuurlijk niet tot in het oneindige toepassen. Er zijn minimumnormen. Maar die trend zal zich in de komende 5 jaar wel verderzetten."