In China opgesloten Oeigoerse activist krijgt Sacharovprijs van het Europees Parlement
De Oeigoerse activist Ilham Tohti heeft de prestigieuze Sacharovprijs van het Europees Parlement gekregen. De prijs is een eerbetoon voor mensen die zich inzetten voor de verdediging van de mensenrechten. Tohti is in China tot levenslang veroordeeld.
Ilham Tohti is een voormalige professor aan de universiteit van Peking. Jarenlang pleitte hij voor meer rechten voor de Oeigoerse bevolking in de Chinese provincie Xinjiang. Veel Oeigoeren voelen zich onderdrukt door de Chinese overheid.
Tohti zelf werd vijf jaar geleden tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld, op beschuldiging van separatisme en aanzetten tot etnische haat en geweld. Door de prijs aan hem te geven, zet het Europees Parlement de schijnwerpers op de situatie van de Oeigoerse minderheid in China. "We dringen er bij de Chinese regering sterk op aan om Tohti vrij te laten en de rechten van de minderheden in China te respecteren", sprak David Sassoli, de voorzitter van het Europees Parlement.
Een eerbetoon waarmee Peking allicht niet blij zal zijn. Wellicht zullen er woedende reacties volgen, zoals toen de Chinese dissident Liu Xiaobo in 2010 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg. Maar omdat de Europese Unie voor China ook economisch heel belangrijk is, zal het wellicht gewoon bij woorden blijven.
50.000 euro
Met de Sacharovprijs onderscheidt het Europese halfrond al dertig jaar elk jaar een persoon of organisatie die zich heeft ingezet voor de mensenrechten en de vrije meningsuiting. De prijs is genoemd naar Andrej Sacharov (1921-1989), een Russische atoomgeleerde, dissident en politicus die in de Sovjet-Unie pleitte voor de vrijheid van meningsuiting.
Aan de onderscheiding is een geldsom van 50.000 euro verbonden. Vroegere winnaars zijn onder meer Nelson Mandela, Alexander Dubcek, Denis Mukwege en Malala Yousafzai. Vorig jaar won de Oekraïense cineast Oleg Sentsov de onderscheiding.
De Oeigoeren, een aan de Turken verwante bevolking
De Oeigoeren leven voornamelijk in de autonome regio Xinjiang, in het noordwesten van China. Ze vormen er met 11 miljoen mensen zowat 45 procent van de bevolking in deze regio. De Oeigoeren zijn verwant met de Turken, hun taal behoort ook tot de Turkse talen.
De Oeigoeren en de Han-Chinezen leven zo goed als naast elkaar, er is nauwelijks enige interactie tussen de bevolkingsgroepen. Maar ook binnen de Oeigoerse gemeenschap zijn er verschillende groepen, onderverdeeld naargelang de godsdienst.
Het voorbije jaar kwam de regio geregeld in het nieuws door berichten over heropvoedingskampen waar volgens mensenrechtenorganisaties een miljoen Oeigoeren worden vastgehouden. De Chinese regering verantwoordt de kampen door te verwijzen naar de terroristische aanslagen die Oeigoerse extremisten op diverse plaatsen in het land hebben gepleegd.
Bekijk de reportage uit "Het journaal."
