Direct naar artikelinhoud
InterviewBrexit

Guy Verhofstadt: ‘Sommigen dachten dat het Europees Parlement de nieuwe deal meteen zou goedkeuren. No Way’

Guy Verhofstadt.Beeld BAS BOGAERTS

Guy Verhofstadt, de brexit-coördinator in het Europees Parlement, legt uit wat dat parlement nog wil bereiken in gesprekken met het Verenigd Koninkrijk.

Met alle aandacht voor het spektakel en de verwarring in het Britse Lagerhuis zou je bijna vergeten dat er nog een ander parlement is dat de brexit-overeenkomst moet goedkeuren: het Europese.

Dat was de afgelopen week bijeen in Straatsburg, maar kon wat brexit betreft geen vin verroeren. Het is geheel afhankelijk van de gang van zaken in Londen. Gisteren stuurde parlementsvoorzitter David Sassoli wel een brief aan voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad, die (zo is de verwachting) vandaag bekendmaakt hoe het nieuwe brexit-uitstel eruit zal zien.

Guy Verhofstadt: ‘Sommigen dachten dat het Europees Parlement de nieuwe deal meteen zou goedkeuren. No Way’
Beeld BAS BOGAERTS

De beoogde goedkeuring door het Europees Parlement is ‘geen formaliteit’, zo waarschuwt Sassoli namens alle fractievoorzitters in zijn brief. “Deze procedure moet worden voorafgegaan door een grondige en uitputtende controle van de tekst. Met dit uitstel kan het parlement naar behoren zijn rol vervullen.”

Dat is ook de opvatting van Guy Verhofstadt, sinds 2016 de brexitcoördinator van het parlement. Hij is voor dat instituut het aanspreekpunt voor de andere hoofdrolspelers in dit proces, zoals Tusk en EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier.

Klopt het beeld van een machteloos Europees Parlement, vooral in deze fase? “Nee, wij zijn niet machteloos”, zegt Verhofstadt in een telefonisch interview vanaf de luchthaven van Stuttgart. “Sinds maandag heeft de Europese Raad ons formeel belast met het napluizen van het nieuwe akkoord. Barnier is ons tekst en uitleg komen geven. Maar het is wel waar dat ons echte werk pas begint als de ratificatie in het Verenigd Koninkrijk een feit is. Wat we intussen doen, is van die komende verlenging gebruik maken om van de Britten nog wat garanties te krijgen rond de burgerrechten. Daar blijken toch nog wat problemen te zijn.”

Maar de afspraken over de burgerrechten zijn toch niet veranderd vergeleken met de vorige overeenkomst?

“Het gaat om de toepassing van die afspraken. Wij zijn met de Britten overeengekomen de rechten van de EU-burgers te laten beschermen door een onafhankelijke toezichtautoriteit. Pas nu merken we hoe die er gaat uitzien. Onze analyse, en die wordt gedeeld door het Lagerhuis, is dat die instantie helemaal niet onafhankelijk is. Die hangt volledig onder het Home Office (het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken, red.).

Guy Verhofstadt: ‘Sommigen dachten dat het Europees Parlement de nieuwe deal meteen zou goedkeuren. No Way’
Beeld BAS BOGAERTS

“Als je tien keer in een tekst schrijft dat iets onafhankelijk is, wil dat niet zeggen dat het dan automatisch onafhankelijk wordt, hè? Dat vereist een aantal waarborgen. Wat wij absoluut niet willen, is dat een EU-burger het land wordt uitgezet als die vergeten of niet in staat is om bepaalde documenten te overleggen, zoals minister Priti Patel onlangs aankondigde. Wij maken gebruik van die extra weken uitstel om die waarborgen te krijgen. We zullen daarover ook contact hebben met het Lagerhuis.”

Sassoli’s mededeling aan Tusk dat goedkeuring ‘geen formaliteit’ is, klinkt bijna als dreigement. Alsof hij wil zeggen: ‘Als het Lagerhuis akkoord is, wil dat nog niet zeggen dat wij dat ook zijn’.

“Nee, dit gaat puur om die burgerrechten. Het is ook normaal toch, dat de voorzitter van een parlement zegt: wij gaan dit niet zomaar binnen 24 uur afstempelen. Sommigen hadden het idee dat het Europees Parlement die nieuwe deal onmiddellijk zou goedkeuren, nog voordat het Lagerhuis dat zou doen. No way, hè?”

Maar in het hypothetische geval dat het Lagerhuis deze week wél had ingestemd, dan zou het Europees Parlement dat toch ook razendsnel hebben gedaan, om de deadline van 31 oktober te halen?

“Dat had gekund. Maar ik had eerder het gevoel dat een meerderheid in het parlement zei: nee, we gaan het in november doen, we gaan onze tijd nemen. Voor de duidelijkheid: het gaat ons niet om de inhoud van de overeenkomst, maar om de toepassing ervan. Zelfs nadat onze goedkeuring gegeven is, zullen we in de toekomst die garanties blijven eisen.”

Aan de eventuele stemming in het Europees Parlement zullen ook de 28 leden van Nigel Farage’s Brexit Party meedoen. Je zou zeggen dat zij vóór moeten stemmen als ze hun brexit willen.

(lacht) “Ik heb al gehoord dat ze het omgekeerde van plan zijn. Ik heb immers het vermoeden dat de Brexit Party helemaal geen brexit wil, anders hebben ze geen thema meer.”

Gaat de brexit er ooit komen?

“Dat hangt af van wat er in het Verenigd Koninkrijk gebeurt. Ik kan die vraag niet beantwoorden. Het antwoord ligt in Westminster, niet in Brussel.”

Guy Verhofstadt: ‘Sommigen dachten dat het Europees Parlement de nieuwe deal meteen zou goedkeuren. No Way’
Beeld BAS BOGAERTS