Belgen gaven met z'n allen ruim 1 miljard euro uit aan betaalde seks. Maar hoe kunnen we dat weten?
In ons land is vorig jaar in totaal meer dan 1 miljard euro gespendeerd aan betaalde seks en prostituees. Dat schrijft De Tijd op basis van een raming van de Nationale Bank van België. Hoe die dat weet? Wel, het is een paar jaar geleden echt eens geteld.
1. Betaalde seks, zei u?
En niet zo'n beetje: in 2018 gaven Belgen 1,002 miljard euro uit in onder meer prostitutiebuurten en seksclubs en aan escortes, 27 procent meer dan in 2008. Dat schat de Nationale Bank, en dat zou naar eigen zeggen zelfs voorzichtig geschat zijn.
Het leeuwendeel van het sekswerk gebeurt trouwens privé, via onder meer escortes, zo toont onderzoek aan:
2. Waarom wil de Nationale Bank dat eigenlijk weten?
Wel, die wil natuurlijk zo precies mogelijk het bruto binnenlands product van België kunnen berekenen. Dat is de totale waarde van alle goederen en diensten die in ons land geleverd worden. En betaald sekswerk is duidelijk geen kleine business.
Alleen, zo zegt socioloog Stef Adriaenssens (KU Leuven) in "De ochtend" op Radio 1: "Het grootste deel van prositutie valt onder de informele economie, dus buiten wat de overheid weet over de inkomsten van mensen."
3. Ho maar, hoe weten ze bij de Nationale Bank of hun schatting correct is?
Daar hebben Adriaenssens en zijn collega's een handje bij geholpen. "Een moeizame opdracht", noemt die dat zelf.
Het blijft informele economie, die notoir moeilijk is om bij te wonen
In 2015 zijn zij eerst effectief gaan tellen op plaatsen waar sekswerk echt zichtbaar is: de prostitutiebuurten. "Hoeveel mensen waren er aan het werk en hoeveel klanten kwamen er langs? Voor de klanten hebben we gewerkt met camerabeelden waarmee we puur de aantallen klanten probeerden te tellen gedurende een langere tijd." Die beelden zijn na het onderzoek voor alle duidelijkheid vernietigd.
Om een zicht te krijgen op de prijzen en op de minder zichtbare vormen van betaalde seks waagden de onderzoekers zich in de wondere wereld van het internet. "Sekswerkers adverteren hun prijzen, maar we weten dat die niet heel betrouwbaar zijn", legt Adriaenssens uit. "We hebben de gegevens gebruikt die klanten zelf rapporteren op specifieke websites (recensiesites als Hookers.nl, red.). Die gegevens hebben we dan systematisch verzameld, dus dat waren er heel veel."
4. Dus dan was het gewoon een kwestie van het rekensommetje te maken?
Inderdaad: in 2015 kwamen de onderzoekers uit op een omzet van 870 miljoen euro. Alleen al in de prostitutiebuurten telden ze 2,3 miljoen klanten die elk gemiddeld 67 euro betaalden voor hun bezoekje. Maar een privé-escorte is bijvoorbeeld een pak duurder, gemiddeld tot 148 euro per keer.
"Het blijft informele economie, die notoir moeilijk is om bij te wonen, met alle details die u niet of wel wilt weten", geeft Adriaenssens toe. "Maar het is de best mogelijke benadering. Bij academici die zich bezighouden met de ondergrondse economie is het vaak van dat. Daar zit altijd enige ruis op."
5. Is die "echte" telling sinds 2015 opnieuw gedaan?
Nee, nog niet, dus die 1 miljard euro blijft wel degelijk een raming. Sinds het onderzoek van 4 jaar geleden past de Nationale Bank elk jaar het cijfer aan op basis van de evolutie van de bevolking, "voornamelijk op basis van het aantal mannen op actieve leeftijd", en de welvaart en inflatie.
Herbeluister hieronder het interview met Stef Adriaenssens in "De ochtend" op Radio 1:
Bekijk hier het fragment uit "Het Journaal":
