Leah Thys en zus Chris: ‘Onze moeder had weinig warmte om te geven, maar hoe ouder ik word, hoe meer ik begrijp waarom’

LEAH

“Ondanks het grote leeftijdsverschil hebben Chris en ik nog samen op het conservatorium in Gent gezeten. Zij zat in het eerste jaar, ik in het derde. Van thuis uit moest ik eerst onderwijzeres worden, waardoor ik pas op mijn vijfentwintigste mijn echte passie kon najagen. Voor ons was het nochtans al heel vroeg duidelijk waar we naartoe wilden: we hielden allebei zielsveel van taal, poëzie en theater.

“Soms speelden Chris en ik thuis theaterscènes na uit voorstellingen die we hadden gezien. Ik herinner me nog dat we Hay Fever, een grenzeloos grappig theaterstuk, op televisie hadden bekeken. Wanneer we elkaar de dagen nadien tegenkwamen in de gang, citeerden we delen uit die voorstelling met erg veel dramatiek. Hilarisch. (lacht)

“Nadien ben ik voor elf jaar naar Engeland getrokken om er in verschillende theaterstukken mee te spelen. Tijdens die periode was het soms behoorlijk moeilijk om die zusterband in stand te houden. Ik deed enorm mijn best om op de hoogte te blijven van wat er in haar leven gebeurde, maar het is onvermijdelijk dat je dingen mist.

“Door die afstand zijn er bijvoorbeeld verschillende theatervoorstellingen geweest waarbij ik niet aanwezig was. Daar heb ik me vaak schuldig over gevoeld. Ook de impact van heel wat emotionele gebeurtenissen kon ik moeilijk inschatten omdat ik fysiek niet bij haar was. Pas op: we zagen elkaar zelfs toen nog minstens maandelijks, en die jaren kenmerkten zich ook door peperdure telefoonrekeningen. Maar zelfs dan mis je elkaar.

“Om die verloren tijd in te halen, huurden we elk jaar in de zomervakantie een villa in Frankrijk. Drie weken lang was dat een gezellig komen en gaan van kennissen en vrienden. Chris en ik gaan nu nog steeds samen op vakantie. Als we samen naar Londen gaan, is dat vooral om er veel theatervoorstellingen te bekijken. Wij kunnen dat samen zonder problemen een hele dag doen.

“Toen onze oudste zus Germaine vijf jaar geleden stierf, verloor ik echt een deel van mezelf. Soms ben ik boos op haar. Dan denk ik: why the fuck did you have to die? Maar Chris en ik zijn door haar sterven nog dichter naar elkaar toegegroeid. Je waardeert die band alleen maar meer als je hebt ondervonden dat je hem ook kan verliezen.

“Of ik Chris weleens carrièreadvies geef? Dat gebeurt. Zo heeft ze bijvoorbeeld jaren bij NTGent gewerkt, om wat later bij de Koninklijke Vlaamse Schouwburg in Brussel aan de slag te gaan. Toen heb ik eens gezegd: bij NTGent werk je op vijf minuten van je voordeur, besef je wel wat voor een ongelooflijke luxe dat is? Maar we bekritiseren elkaars werk zeker niet tot in het oneindige. Als ik naar stukken ga kijken waarin Chris meespeelt, ben ik trouwens altijd erg trots. Ik heb haar in geen jaren een rol zien spelen waarvan ik niet volledig overtuigd was. Hoogstens vind ik het stuk wat minderwaardig, maar Chris op een podium, dat geeft altijd vuurwerk.

“Ik weet niet of veel mensen het zich herinneren, maar Chris en ik hebben nog samen op de set van Thuis gestaan, waar ze de zus van Marianne speelde. Tien dagen hebben we samen in het zwoele Oman gezeten. Eigenlijk vond ik dat een prachtige periode. Misschien moet ik aan de schrijvers van Thuis laten weten dat het tijd is om mijn zus nog eens terug te halen.” (lacht)

CHRIS

“Of ik Thuis volg? Natuurlijk! Toegegeven: ik neem de afleveringen op en spoel soms wel wat door. Maar als ik niet kan kijken door omstandigheden, vraag ik aan Leah wat er is gebeurd. Als ik kijk, zie ik trouwens Marianne, en niet Leah. Ik ga er echt helemaal in op. ‘Trut’, roep ik dan naar het scherm. (lacht)

“Ik vind dat Leah heel goed omgaat met haar status als BV. Ze blijft altijd heel beleefd wanneer mensen haar aanspreken, zelfs als dat op een ongelegen moment gebeurt. Ik denk dat ik het daar veel moeilijker mee zou hebben.

“Al jaren zeg ik tegen Leah dat ze eigenlijk te veel werkt. In vergelijking met haar ben ik lui. Maar wanneer ik zeg dat ze het wat rustiger moet doen, heeft ze daar geen oren naar. Ze móét bezig blijven. Ik ben in dat opzicht toch veel minder streng voor mezelf.

“Ik heb het trouwens nooit meegemaakt dat ik zo lang in de huid van eenzelfde personage kruip, maar ik heb er niets dan respect voor. Ik vind Marianne Bastiaens een erg gelaagd personage; ze heeft veel meegemaakt, wat haar ook interessant maakt om zoveel jaren te blijven spelen. Natuurlijk zijn er al momenten geweest waarop ik aan Leah heb gevraagd of ze het allemaal wel nog graag deed. Maar het antwoord was altijd volmondig: ja.

“Door het kleine decennium dat tussen Leah en mij in ligt, waren de grote ruzies met mijn ouders ook al wel gevoerd. Germaine en Leah hebben de weg voor mij geëffend. Ik herinner me nog dat mijn pa ooit zei: ‘Jij gaat dat niet doen, hè, zo ruziemaken?’ Het resultaat was dat ik veel loog en dingen verzweeg. Ik zorgde ervoor dat mijn cijfers goed waren en ik las voor in de kerk, zodat er op mij niks aan te merken viel.

“Onze moeder was geen gemakkelijke vrouw. Ze had weinig warmte om te geven, maar hoe ouder ik word, hoe meer ik begrijp waarom. Ze was jong, had drie kinderen, maar zat tjokvol ambitie. Ze kreeg geen adem meer. Leah was op die momenten een beetje mijn tweede moeder. We deden alles samen, ze sleurde me overal mee naartoe. Ons ma ging daar trouwens gewoon in mee: soms zei ze dingen tegen Leah die zij dan tegen mij moest komen vertellen. Ik was haar poppetje. (lacht)

“Toen onze oudste zus Germaine stierf, heb ik het daar lang heel moeilijk mee gehad. Er hangen nog steeds kleren van haar in mijn kast, en vaak slaap ik in een van de kleedjes die ze droeg. In Lam Gods, een theaterstuk van Milo Rau, vertel ik over haar sterven. Soms denk ik: is dat onkies? Maar door dat te vertellen ben ik iedere voorstelling dicht bij haar. Dat is heel emotioneel, maar ik wil dat toelaten.

“Door een zus te verliezen, trek je automatisch ook wat dichter naar je andere zus. Telkens als Leah en ik elkaar zien, komt ze weleens ter sprake. Dan zeggen we: ‘Hoe deed zij dat nu weer met die saus?’ We moeten maar een kleedje van Nathan zien hangen, een merk waar ze als modejournaliste alles van kende, of we hebben het over haar. Op die manier vergeten we haar niet. Ik hoop dus dat we dat niet verliezen.”