Brave boekhouder? In Sint-Genesius-Rode denkt niet iedereen daar zo over

Sophie Wilmès werd zondagmiddag benoemd door koning Filip. Ze is zo officieel de eerste vrouwelijke premier van het land. Haar partijgenoot Charles Michel (MR) geeft het ambt door. Hij wil zich kunnen voorbereiden op zijn nieuwe functie als voorzitter van de Europese Raad. Begin december moet hij aan de bak. Op 12 december zal Michel zijn eerste top voorzitten, onder meer over het thema klimaat.

In een kort statement op Twitter beloofde Wilmès zaterdagavond al dat ze goed op de winkel zal passen. “Ik zal er alles aan doen om de stabiliteit en continuïteit te verzekeren bij het beheer van de lopende zaken.” Wilmès bedankte haar collega’s voor het vertrouwen. David Clarinval, het MR-boegbeeld in de provincie Namen, neemt haar job als minister van Begroting en Ambtenarenzaken over.

Het is afwachten hoe Wilmès haar premierschap wil invullen. Naar alle waarschijnlijkheid zal ze een aantal maanden op post blijven. De federale formatie zit nog in de opstartfase: de echte onderhandelingen tussen N-VA en PS moeten nog beginnen. Een regering vormen voor Nieuwjaar wordt moeilijk. Veel beweegruimte heeft Wilmès echter niet. De ontslagnemende regering heeft geen meerderheid meer.

Binnen de regering heeft men vertrouwen in Wilmès: ze zal geen gekkigheden uithalen. De voorbije jaren toonde Wilmès zich, als vertrouweling van Michel, een onopvallende maar degelijke politica. “Ze heeft haar rol als minister van Begroting goed ingevuld. Heel groot was die ook niet. Ze moest Michel vooral technisch bijstaan in de moeilijke begrotingsonderhandelingen. Een eigen beleid ontwikkelen was niet aan de orde”, zegt een regeringsbron. “Mevrouw Wilmès is een sterke politica en wij wensen haar succes”, reageert minister Koen Geens (CD&V).

Het begrotingstekort – dat volgend jaar oploopt tot 11 miljard euro – valt niet echt in haar schoenen te schuiven. Daarvoor was haar rol als ‘brave boekhouder’ te klein.

Thuisgemeente

Wilmès is nog behoorlijk nieuw in de nationale politiek. Eind 2015 verving ze haar partijgenoot Hervé Jamar als minister, wanneer die – onder lichte dwang – doorschuift naar het Luikse provinciehuis. Wilmès zetelde toen een jaar in de Kamer, als opvolger van Didier Reynders. Sinds 2007 was ze schepen van Financiën in haar thuisgemeente Sint-Genesius-Rode. De paar keer dat haar naam in de Nederlandstalige pers verscheen, ging het over een aantal gênante fouten in de begroting. Sint-Genesius-Rode moest daarom in extremis 1 miljoen euro extra lenen.

Maar Wilmès’ naam viel ook in het afscheidsinterview van Geertrui Van Rompuy-Windels als schepen. De vrouw van Herman Van Rompuy legde begin 2017 haar mandaat neer. Naar eigen zeggen door de aanhoudende pesterijen van haar collega’s. In het bijzonder Wilmès. Volgens Van Rompuy-Windels was zij “de ergste”. 

“In het begin was het vooral één schepen die me tegenwerkte. Ik moest maar iets aankaarten of de repliek was: ‘Waar val je ons nu mee lastig?’”, liet Van Rompuy-Windels optekenen in de krant. En nog: “Begin oktober trakteerde ik de collega’s op een glaasje na het schepencollege, voor mijn verjaardag. Twee weken later zag ik dat ze op Facebook een foto plaatste: dat ze haar verjaardag had gevierd met de collega’s. Ik was niet uitgenodigd.” Wilmès heeft nooit gereageerd op het interview. In MR-kringen luidt het dat Van Rompuy-Windels sprak uit ontgoocheling. Van Rompuy-Windels zelf wil vandaag niet meer op terugkomen op de kwestie.

Oppositiepartij N-VA lijkt alvast niet van plan om deze zaak te laten rusten. “Ik maak me zorgen over die uitspraken van Van Rompuy-Windels”, zei Theo Francken vanmiddag op VTM Nieuws. Francken verwees ook naar het feit dat Wilmès van 2012 tot 2014 voor de eenheidslijst van l’Union des francophones (UF) zetelde in de provincieraad van Vlaams-Brabant. “Dat zijn toch de Fransdollen.”

Drie topfuncties

In principe hadden ook Open Vld of CD&V - de twee Vlaamse partijen in de ontslagnemende regering - het premierschap kunnen claimen. Dat gebeurde niet. Beide partijen raakten het niet eens over een gezamenlijke kandidaat. Geens had ambitie volgens verschillende bronnen, maar Open Vld zag het premierschap liever in de liberale familie blijven. Zo kwam Wilmès snel in beeld als compromisfiguur. Bovendien was er binnen CD&V niet veel animo om het premierschap op te eisen. Na de tegenvallende verkiezingen heeft de partij nu andere prioriteiten, luidt het.

Met de benoeming van Wilmès krijgt de MR als relatief kleine partij wel drie internationale sleutelposities in handen. Michel is Europees president voor België, Reynders Eurocommissaris van Justitie en Wilmès eerste minister. Om dit onevenwicht toch ietwat te compenseren, zal de opvolger van Reynders als minister van Buitenlandse Zaken het moeten doen zonder de bevoegdheid Europese Zaken. Die verhuist naar Geens. Hij krijgt zo toegang tot de Europese toppen.