Open Vld wil euthanasie bij ‘voltooid leven’

Het was de getuigenis van radiocoryfee Lutgart Simoens in Het Laatste Nieuws die Gwendolyn Rutten in de pen deed kruipen. De 91-jarige Simoens liet optekenen dat ze weinig fysieke problemen heeft, maar het toch ‘gehad had’.

In een opiniestuk in deze krant schrijft Rutten dat ze het helemaal eens is met Simoens. “Niet alleen bij ondraaglijk lijden, maar ook als je leven ‘af’ is, moet je er een punt achter kunnen zetten wanneer je er zelf, uitdrukkelijk, vrijwillig, onafhankelijk en duurzaam om vraagt.” Volgens Rutten is de tijd rijp om in het federale parlement het debat te voeren. Niet snel, snel maar in alle rust en sereniteit.

Haar oproep kent echter weinig bijval. “Er is volgens mij geen acute nood aan een debat over voltooid leven”, stelt Marc Cosyns, expert stervensbegeleiding aan de UGent. De euthanasiewet uitbreiden naar een niet-medische context is volgens hem geen goed plan. “Je moet een onderscheid maken tussen burgers en patiënten. Als burgers aangeven dat het voor hen genoeg is, zonder een medische zorgcontext, dan moeten we vooral proberen te achterhalen waar die vraag vandaan komt en wat we eraan kunnen doen. Ik doe al 40 jaar aan stervensbegeleiding en moet de eerste gezonde burger nog tegenkomen die een beëindiging van het leven vraagt puur en alleen omwille van het zelfbeschikkingsrecht.”

Wim Distelmans, voorzitter van de commissie Euthanasie, voelt ook weinig voor zo’n uitbreiding, liet hij onlangs nog optekenen in Bruzz. “Als er geen medische oorzaak is, heb ik er persoonlijk moeite mee.”

‘Rare kronkel’

Ook politiek krijgt de oproep van Rutten weinig steun. Sp.a probeert al geruime tijd een debat te voeren over euthanasie bij dementie. “Onze pogingen werden telkens afgeblokt, ook door de liberalen”, stelt Karin Jiroflée. “Dat de tijd volgens mevrouw Rutten nu rijp zou zijn om over voltooid leven te praten, terwijl er tot nog toe niet over de andere zaken gepraat mocht worden, is dan ook een rare kronkel. Het lijkt alsof ze de kar voor het paard spant.”

Bij N-VA en CD&V zijn ze duidelijk: als er geen grondige evaluatie komt van de huidige euthanasiewetgeving, is praten over een uitbreiding ervan niet aan de orde. We moeten vooral inzetten op mensen meer levensperspectief te bieden, vindt Valerie Van Peel (N-VA). “Als ouderen eruit willen stappen, is het onze maatschappelijke plicht om ons af te vragen waar we tekortschieten en of we wel op de juiste manier omgaan met onze ouderen.”

Beide partijen geven aan niet tegen euthanasie an sich te zijn, op voorwaarde dat het ondraaglijk lijden objectief vastgesteld kan worden. “Hoe ga je dat bij ‘voltooid leven’ objectief vaststellen? Met een leeftijdsgrens?”, vraagt Els Van Hoof (CD&V) zich af. “Dat is toch niet het signaal dat we als maatschappij moeten geven.” Bij de Franstalige partijen MR en PS is dan weer  te horen dat een dergelijk debat ‘nu niet aan de orde is omdat het niet echt leeft’.

Al zullen we het debat ooit wel moeten voeren, vindt ook Jiroflée. “Er zullen meer en meer Lutgart Simoensen komen, die met die vragen worstelen. Binnen nu en tien jaar zullen hier wel over moeten praten.”