Kandidaat-voorzitter Walter De Donder (CD&V): "Er zijn wijken die volledig ontvolkt zijn van onze eigen mensen"

Kandidaat-voorzitter van CD&V Walter De Donder postte gisteren een filmpje op Twitter waarin hij zegt dat "er wijken in Antwerpen volledig ontvolkt zijn van onze eigen mensen en die ingenomen zijn door andere groepen". De Donder zegt dat hij iedereen "kansen voor inburgering" wil geven, maar dat "het probleem" nu wordt "ontkend". Daarmee staat het migratiethema even centraal in de voorzittersverkiezingen van de christendemocraten.

"Er zijn wijken in Antwerpen die volledig ontvolkt zijn van onze eigen mensen en die ingenomen zijn door andere groepen. Dat is in Brussel ook zo. Dat is een stedelijk probleem." Op die uitspraak krijgt Walter De Donder, kandidaat-voorzitter bij CD&V en burgemeester van Affligem, veel reacties op sociale media. 

Voorzittersverkiezingen

Andere kandidaat-voorzitters van CD&V zien daarin meteen een teken dat De Donder zich profileert als de migratiekritische kandidaat-voorzitter. Eerder beslisten Hendrik Bogaert en Pieter De Crem, partijkopstukken aan de rechterzijde van de CD&V, om niet in de voorzittersrace te stappen. 

"Het leiderschap van CD&V is voor mij niet angst uitbuiten en onzekerheid voeden. Ook niet in achterkamers", reageert Vlaams Parlementslid Katrien Partyka, die ook voorzitster wil worden. Wel verwijst Partyka naar "gelijke rechten en plichten" en een "gedeeld burgerschap".

Sammy Mahdi, een andere concurrent, houdt het op een verwijzing naar het Bijbelvers Leviticus 19:3 waarin staat vreemdelingen "lief te hebben als jezelf". Ook havenbaas Joachim Coens tweet dat hij geen "mensen tegen elkaar wil opzetten of uitsluiten".

Andere kandidaten geven De Donder dan weer deels gelijk. Vincent Van Peteghem noemt de toon van De Donder "niet de mijne", maar zegt ook dat "integratie soms beter kan". Ook Raf Terwingen wil "de retoriek van extreemrechts niet overnemen", maar "de problemen wel aanpakken en benoemen".

Christophe Vermeulen vindt dan weer dat CD&V het probleem te weinig heeft aangepakt. Vermeulen wil dat iedereen "de waarden en normen aanvaardt die de fundamenten vormen van deze gemeenschap". Hij denkt dan aan het taalbeleid en wil de dubbele nationaliteit voor niet-EU-burgers afschaffen. Tegelijk pleit hij voor "meer compassie".  

"Probleem wordt ontkend"

Zelf nuanceerde De Donder zijn uitspraak vanmorgen met een tweet over het integratiebeleid in Affligem, waar hij als burgemeester met onder andere "huiswerkbegeleiding, een praatcafé en taalcursussen" "zo veel mogelijk kansen" wil "bieden om dialoog en integratie mogelijk te maken".

De Donder lijkt vooral de communicatie van CD&V over migratie te willen aankaarten. Hij verwijst naar de gemeenteraadsverkiezingen van 1994, waar het toenmalige Vlaams Blok een grote verkiezingsoverwinning haalde. "De zogenaamde eerste zwarte zondag", zegt hij, (al was de eerste zwarte zondag al in 1991, red.). "Maar wij hebben dat ontkend. We hebben gezegd: dat is niet aan de orde, het multiculturele heeft voorrang, we moeten iedereen omarmen. Men heeft nu op het terrein gezien dat dat niet werkt."

Woordkeuze

Het citaat van De Donder valt ongelukkig omdat het woordgebruik van "ontvolken" en "eigen mensen" aan het discours van de uiterst rechtse partij Vlaams Belang doet denken. Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken zegt uit te kijken naar de "onderhandelingen in 2024", en verwijst daarbij naar het cordon sanitaire (de afspraak van verschillende partijen om niet met Vlaams Belang te besturen, red.). 

Voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) linkt de term "ontvolken" (of "omvolken") aan "alt-right", een relatief nieuwe groep van extreemrechtse activisten die vooral online actief zijn. Zijn partijgenote en Vlaams minister Zuhal Demir vindt de uitspraken van De Donder dan weer "niet gelukkig geformuleerd", maar vindt het te gemakkelijk om De Donder nu als "racist te brandmerken".

Antwerps boegbeeld Filip Dewinter vindt dat ze bij CD&V "wakker worden", iets wat Vlaams Parlementslid Sam Van Rooy (Vlaams Belang) tegenspreekt. Hij noemt De Donder "nog niet helemaal wakker", omdat hij nog steeds pleit voor een integratiebeleid. Van Rooy vindt "bepaalde culturen onintegreerbaar".

Taal van de mensen

In "Terzake" geeft De Donder meer uitleg bij zijn uitspraken. "Het was misschien een ongelukkige formulering", zei hij. "Ik heb met iemand van Antwerpen gesproken twee weken geleden en die heeft mij dat in die bewoordingen gezegd. Ik heb dat eigenlijk overgenomen. Misschien was mijn woordenschat fout en heb ik daarmee mensen gebruuskeerd of doen schrikken of een emotionele reactie losgeweekt. Dat is best mogelijk, maar ik probeer mijn hart te laten spreken. Ik probeer de taal van de mensen te spreken, ik probeer hen te begrijpen en ik hoop dat ik hen begrijp. Dat is essentieel."

De Donder geeft in "Terzake" meer uitleg bij zijn uitspraken:

Videospeler inladen...

Analist Rik Van Cauwelaert neemt het in "Terzake" op voor De Donder:

Videospeler inladen...

Meest gelezen