Hulpverlener in Birmingham: "Britse overheid is meer bezig met de brexit dan met de sociale problemen in het land"

Bob staat in het halfdonker aan te schuiven voor zijn dagelijkse maaltijd. Zijn hoofd diep in zijn sweaterkap, want het is koud. 21 is hij, en dakloos. Verderop aan de ijzeren poort van het oude pakhuis in Eastside staan nog tientallen wachtenden. Ze willen niet in beeld komen. Op een lange tafel zetten hulpverleners grote ketels met rijst en lamsvlees.

Daarnaast liggen broodjes ham en kaas of tonijn in plastic zakjes. Net niet vers genoeg voor de klant in de koffiezaak, maar een gegeerd goed voor de armen van Birmingham. Ze zijn van alle slag: jongeren, koppels, zwarten, een zeventiger.... "Enjoy your meal", lacht de Pakistaan die de rijst uitdeelt. Een andere hulpverlener slaat zijn armen ontfermend om een potige kerel die het moeilijk heeft.  

Daklozenorganisatie Homeless One werkt hier vier jaar in Birmingham. "Het is spontaan gegroeid", zegt Amna. We konden het niet meer aanzien dat steeds meer mensen op straat belandden. In het begin kwamen hier enkele mensen, nu zijn het er al 60 tot 70 per dag en in het weekend meer dan honderd. Meestal zijn het daklozen, maar soms ook mensen die nog net de huur kunnen betalen, maar dan geen geld over hebben voor hun eten." Amna legt de schuld bij de overheden. "Verwaarlozing" noemt ze het. "Ze zijn meer bezig met de brexit dan met de fundamentele sociale problemen van het land."

Toen premier Boris Johnson de koningin op 14 oktober zijn regeringsbeleid liet voordragen, stond in die Queen's speech geen letter over het gebrek aan betaalbare woningen in het Verenigd Koninkrijk. Nochtans is het een fenomeen dat over heel het land voorkomt. Volgens daklozen­organisatie Shelter zijn er op dit moment 300.000 daklozen in het Verenigd Koninkrijk en moeten miljoenen mensen moeite doen om de eindjes aan elkaar knopen.

Vooral oudere mensen zijn bang dat ze hun huur op de privémarkt - want dat is nog steeds de grootste huizenmarkt - niet meer zullen kunnen betalen met hun pensioen. 4,5 miljoen van de 24 miljoen woningen in Engeland voldoen ook niet aan de kwaliteitsnorm, stelt het ministerie van Huisvesting. 

Het is moeilijk om een pasklare oorzaak te vinden voor het probleem van de huisvesting. Oppositiepartijen verwijzen naar het besparingsbeleid van de vorige Conservatieve regeringen. Anderen kijken naar de migratie en naar het aanzuigeffect van grote bloeiende steden zoals Londen en Birmingham, waar de huizenprijzen enorm hoog liggen en de privémarkt al te graag inspeelt op de slechte balans tussen de grote vraag en het kleine aanbod. (lees voort onder foto)

Als je in Birmingham aankomt, gaat je aandacht meteen naar de indrukwekkende bouwwerken die er aan de gang zijn. Birmingham wil zijn imago van oude industriestad van zich afschudden en kijkt hoopvol uit naar de komst van de hoge snelheidslijn HS2. Die is gepland voor 2026, al zijn de plannen al een paar keer bijgesteld. Ook de Commonwealth Games moeten toeristen en investeerders lokken. Birmingham heeft als universiteitsstad ook een jonge en diverse bevolking, al is het aandeel van werklozen en laagopgeleiden nog altijd heel hoog.

"Een gemengd beeld dus", zegt schepen van Huisvesting Sharon Thompson (Labour). Zij geeft toe dat het tekort aan betaalbare woningen ook haar stadsbestuur parten speelt. "We hebben een tienjarenplan voor sociale huisvesting. Nu zijn er 3.000 wooneenheden gecreëerd en er komen er nog eens 2.000 bij binnenkort. Onlangs is ook een oude woontoren in Aston opgeknapt en omgevormd voor tijdelijke accomodatie. (zie foto onder) . Maar dat is niet genoeg om het tekort op te vangen. 13.000 mensen wachten op een of andere sociale huisvesting." (lees onderaan voort)

In het pakhuis in Eastside hebben de hulpverleners de laatste porties lam en rijst verdeeld. Amna is tevreden over de samenwerking met het stadsbestuur. Zij moet nu de daklozen naar huis sturen. Hun huis, dat is de straat. Morgen staan ze hier terug.