Joachim Coens, kandidaat-CD&V-voorzitter, pleit voor regering van experten

Joachim Coens (53), burgemeester van Damme en havenbaas van Zeebrugge, kan de stilstand niet langer aanzien, zegt hij. “We zijn meer dan vijf maanden na de verkiezingen van 26 mei, bijna elf maanden na de val van de regering-Michel en niemand, misschien zelfs de koning niet, weet hoe het maandag verder moet. Komt er nog iets van? Gaat iemand écht eens aan de formatie beginnen? Ik heb niet de indruk dat we aan de vooravond van de grote doorbraak staan, helaas.”

En dus pleit Coens ervoor om het roer om te gooien. “De vorige regering stelde voor 2020 een begrotingstekort van 1 miljard in het vooruitzicht. Het dreigt 12 miljard te worden. Dat is niet ernstig meer. Welke burger, welk bedrijf wil zijn lot nog in handen leggen van mensen die weigeren om te beslissen, om samen te werken? Dit land heeft een regering nodig. En een begroting die naam waardig. Als het de partijen niet meer lukt, dan moeten anderen het maar doen.”

Zakenkabinet

Is er op 1 januari 2020 geen volwaardige regering, dan moet er volgens Joachim Coens binnen de kortste keren een zakenkabinet worden gevormd, bestaande uit een tiental experten uit de academische, de administratieve en de bedrijfswereld. “Naar het voorbeeld van Italië in 2011, in volle financiële crisis”, zegt Coens. “Toen heeft Mario Monti, die twee keer Eurocommissaris was geweest, een regering van specialisten in de diverse domeinen gevormd. Een governo tecnico. Een regering van technocraten die voor stabiliteit heeft gezorgd. Daar is vandaag ook België aan toe. Ons land zit in een gevaarlijk vacuüm. Het is ofwel dit, ofwel nieuwe verkiezingen, maar die zouden niets oplossen.”

Zo lang als nodig

Hoe lang zo’n regering van technocraten moet meegaan? Coens kleeft er geen vervaldatum op. “Zo lang als nodig. Intussen kan de particratie onderhandelen over een échte regering. En kan men communautaire gesprekken aanknopen onder de waterlijn. Wellicht zal dan blijken dat dit land het best confederaal wordt bestuurd, met een federale regering die de regionale regeringen weerspiegelt. Maar daarop kunnen we niet wachten.”

Als het van Joachim Coens afhangt, doet zo’n zakenkabinet first things first. “Laat ze zich in eerste instantie buigen over de sanering van de begroting, over onze fiscaliteit en onze sociale zekerheid”, zegt hij. “Die drie zijn onderling verbonden. En laat vervolgens het parlement zijn werk doen en stemmen wat in het algemeen belang is.”

Niet neutraal

Daar lijkt de knoop te zitten, want hoe neutraal is zo’n regering van niet verkozen experten? “Niet. Ook zij zullen duidelijke keuzes moeten maken”, erkent Coens. Met het risico dat die regering ofwel de rechtse partijen ofwel de linkse tegen zich krijgt. “Dat hoeft niet zo te zijn. Veel voorstellen worden nu tegengehouden omdát ze afkomstig zijn van partij X of Y, en omdat Y nooit iets van X zal aanvaarden en omgekeerd. Een regering van experten, van mensen die beslagen zijn in hun domein en geen ideologische agenda hebben, kan die reflex vermijden.”

Rest de vraag wie je in zo’n kabinet aanstelt, en welke academici, managers, topambtenaren of zakenlui zich daaraan willen verbranden. “Ik ga hen niet aanwijzen, dat laat ik over aan de koning en zijn adviseurs, maar België heeft bekwame mensen genoeg, toch? Alleen moet het nu eindelijk eens vooruitgaan. Wat we nu meemaken, is niet normaal.”