Ontslag Christophe Busch bij Kazerne Dossin: al langer spanningen over invulling van museum
Het feit dat directeur Christophe Busch zijn ontslag heeft gegeven bij de Kazerne Dossin kwam voor velen als een donderslag bij heldere hemel. Toch zijn er al langer spanningen over de invulling van het museum. ‘Dat Dries Van Langenhove in het museum komt, is voor sommigen een brug te ver.’
Enkele weken geleden opende Christophe Busch nog de nieuwe tentoonstelling over Auschwitz in de Dossinkazerne, maar in een persbericht liet hij maandag weten dat het verhaal bij het museum voor hem uit is. Over de precieze reden blijft Busch eerder vaag, maar uit de tekst valt af te leiden dat er een verschil in visie is tussen de directeur en het bestuur.
Busch omschrijft zijn visie op het museum als “een open ruimte” waar naast “het pijnlijke verleden” ook plaats moet zijn om het “moeilijke heden aan te pakken”. “Helaas moest ik vaststellen”, schrijft Busch, “dat het bestuur van de organisatie deze ruimte tot verbinding telkens weer inperkte en uitholde.” Verdere toelichting bij zijn mail, wilde Busch niet geven, om de “sereniteit te bewaren”.
Twistpunt
Welke rol het museum eigenlijk moet spelen is al een twistpunt sinds het oorspronkelijke Joods Museum voor Deportatie en Verzet omgevormd is naar het huidige kader. Dat van een ‘Museum, Memoriaal en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten’. Het huidige museum is opgericht naast de kazerne waarlangs in de Tweede Wereldoorlog duizenden joden zijn gedeporteerd. De meesten naar Auschwitz. Al jaren bestaat er discussie of de boodschap die het museum uitdraagt nu de klemtoon moet leggen op de Holocaust, of net veel breder moet nadenken over mensenrechten in een hedendaagse context.
“Vijftien jaar geleden was er het initiatief van ‘Transit Mechelen”, zegt UGent-historicus Bruno De Wever, die lid is van de wetenschappelijke raad. “Wij hadden een museum voor ogen dat breder moest gaan nadenken over het thema van genocide. Maar ook daar waren spanningen.”
“Leden van de joodse gemeenschap willen vooral vasthouden aan het oorspronkelijke opzet van het museum”, zegt een bron. “Namelijk de Belgische casus van de Holocaust. Ook al kan er van daaruit wel nagedacht worden over de actualiteit, toch zorgde dat voor een spanningsveld. Busch wilde meer aandacht voor thema’s als deradicalisering, wat volgens het andere kamp amper iets te maken heeft met de kazerne.”
De vaste tentoonstelling gaat over het oorlogsverleden, maar in het museum worden ook opleidingen gegeven aan politieagenten over morele keuzes. Een onderzoeksrechter legde Dries Van Langenhove zelfs een bezoek op aan de kazerne, als voorwaarde voor zijn vrijlating na een verhoor. Busch kwam als directeur ook vaker in de media om te praten over maatschappelijke thema’s. Onlangs zou er binnen de Raad van Bestuur gebleken zijn dat er een meerderheid was om de focus weer meer op het Joodse verhaal te leggen. Mogelijk heeft dat meegespeeld in de beslissing van Busch om te vertrekken.
“Dat Van Langenhove in de Dossinkazerne komt, is voor sommigen een brug te ver”, zegt een andere bron. “Je kan je ook afvragen of de Dossinkazerne daar wel een standpunt moet innemen.”
Memoriaal
Bruno De Wever was, net als vele anderen, compleet verrast door de beslissing van Busch. “Ik denk dat hij als directeur altijd heel tactisch is geweest”, zegt De Wever. “Dit was zeker geen kroniek van een aangekondigd ontslag.”
Bij het dagelijks bestuur van de Kazerne Dossin wil er niemand verder ingaan op het vertrek van Busch of de eventuele redenen. “Ik respecteer zijn beslissing”, klinkt het bij André Gantman.
“Maar wij gaan er in de media niet verder over praten”, zegt collega-bestuurslid Diane Verstraeten. “Busch zoekt nieuwe mogelijkheden en wil ook een doctoraat afwerken. Maar dit is iets tussen de Kazerne Dossin en hem.”