Het water tussen PS en N-VA is diep, zeer diep. Op vrijwel alle vlakken staan beide partijen lijnrecht over elkaar. Volgens Parys is N-VA met twee speerpunten aan de gesprekken met de franstalige socialisten begonnen. Enerzijds willen de Vlaams-nationalisten een rechts socio-economisch beleid. Anderzijds is er het institutionele. Een synoniem voor “confederalisme” en meer verregaande autonomie voor de deelstaten. “Laat elke regio zijn eigen potje koken, met eigen budgetten.”

Op socio-economisch vlak kunnen de partijen elkaar evenmin vinden. Zo wil PS wil de laagste lonen en pensioenen aanpakken, maar dat gaat “miljarden kosten”, volgens Parys.

“Wij hebben een duidelijk voorstel rond de laagste pensioenen. Maar als je recepten van PS volgt steven we af op een nieuw oplopende deficit.” Ook het communautaire is onbespreekbaar voor PS.

“Het institutionele heeft altijd op tafel gelegen”, zegt hij, “dat is een beetje zoals de paus verwijten dat hij katholiek is”.

LEES OOK. Terug naar af: na vijf maanden begraaft Magnette een regering met PS én N-VA

“Je kan de Vlaming en de N-VA niet vragen om het programma, waarmee we naar de kiezer getrokken zijn, 100 procent in te slikken én om een capitulatie op socio-economisch vlak én om de rekening achteraf te presenteren aan de Vlaming.”

Tijdsverlies wil de ondervoorzitter de gesprekken niet noemen, maar zonder “een socio-economisch herstelbeleid zoals we dat voorgesteld hebben” of meer autonomie voor de regio’s zal N-VA niet bereid zijn tot een compromis.

“Verantwoordelijkheid bij de twee grootste partijen”

CD&V-kopstuk Hilde Crevits blijft erbij dat N-VA en PS moeten proberen om een federale regering op poten te zetten. “Voor ons is het een evidentie dat de twee grootste partijen hun verantwoordelijkheid nemen”, aldus Crevits dinsdagochtend bij Radio 1. Het paarsgroen alternatief van Magnette kan ze niet smaken. “Ik ben absoluut niet gelukkig met waar we nu staan”, zegt Vlaams viceminister-president Hilde Crevits. De CD&V-politica vindt wel dat PS en N-VA “hun verantwoordelijkheid moeten nemen”.

Crevits zocht en vond een metafoor in het voetbal. “Op een bepaald moment moet je een ploeg vormen en moet je bereid zijn de uitdagingen aan te pakken”. Aan uitdagingen geen gebrek en elke dag zonder een oplossing, is volgens Crevits “een verloren dag”. “De kiezer heeft de stemuitslag bepaald. Als je een stabiele regering wil, dan heb je de twee grootste partijen nodig”.

SP.A: “Interimregering is de meest redelijke piste”

Ook SP.A-voorzitter Crombez deed dinsdag zijn duit in het zakje over de talmende formatie. Ruim 160 dagen na datum is hij er verre van zeker dat N-VA überhaupt in een federale regering wil stappen. Crombez stoort zich ook aan de perceptie-oorlog die PS en N-VA nu volop voeren. Hij wil dat beide partijen klare wijn schenken. “Ik begin me daarbij af te vragen: heeft de N-VA niet beslist om niet in de regering te stappen? Hun doel is toch om federaal te blokkeren en het land te splitsen”, aldus Crombez. “De N-VA zegt dat het confederalisme er moet komen. Dat is geen houding van een partij die een oplossing zoekt om te regeren.”

Indien N-VA daadwerkelijk non zegt tegen federale regeringsdeelname zou het land gebaat zijn met duidelijkheid. “Dan kunnen er andere dingen bekeken worden”. Een paars-groene regering is dan een mogelijk alternatief. Maar ook een interimregering, met een afspiegeling van de regionale regeringen (PS-MR-Ecolo langs Waalse kant en N-VA, CD&V en Open VLD aan Vlaamse kant), is een mogelijkheid. Crombez noemt dat zelfs “de meest redelijke piste”. “Zo leg je ook meer gewicht bij de regio’s”, klinkt het. Maar de moeilijkheid daar is dat Ecolo niet aan tafel wil gaan met N-VA. En zo lijkt er met elk scenario wel een probleem.

Koning aan zet

In tussentijd zet Koning Filip zet dinsdag zijn consultaties voort. Die nieuwe consultatieronde moet dienen om de federale regeringsonderhandelingen opnieuw vlot te trekken. Eerst ontvangt de koning premier Sophie Wilmès, nadien komen partijvoorzitters Gwendolyn Rutten (Open VLD) en John Crombez (SP.A) langs op het paleis. En ook Koen Geens (CD&V) heeft een uitnodiging gekregen.

Het is voorlopig onduidelijk wat de volgende stap wordt. Komt er een nieuwe poging om de twee grootste partijen, N-VA en PS, dichter bij elkaar te krijgen en een paars-gele regering te vormen? Of wordt toch de alternatieve piste voor een paars-groene regering uitgetest?