Paars-geel maakt plaats voor paars-groen: PS-voorzitter Paul Magnette aangesteld als informateur

Gisteren brachten de preformateurs Geert Bourgeois (N-VA) en Rudy Demotte (PS) verslag uit bij de koning. Ze vroegen het staatshoofd om hen van hun opdracht te ontheffen. Zij concludeerden dat de basis om een formatieronde te starten onvoldoende is.

De koning heeft nu kennis genomen van die conclusies en heeft een einde gesteld aan de opdracht van de preformateurs, klinkt het. Hij heeft, 163 dagen na de verkiezingen, Paul Magnette aangesteld als informateur en die heeft de opdracht aanvaard. Over twee weken, op 18 november, brengt hij verslag uit. 

Met Magnette komt voor het eerst een echt kopstuk aan zet. Wat hij de komende dagen zal doen, is nog onduidelijk, maar ondanks zijn voorkeur voor een regering zonder N-VA, zal hij toch nog met die partij spreken, klinkt het.

PS en N-VA schoven gisteren en vandaag de hete aardappel van de regeringsvorming naar elkaar door. Beide partijen beseffen dat wie een poging waagt zijn voorkeurscoalitie op de been te brengen, het risico loopt die optie ook ineens te verbranden bij een mislukking. 

Magnette riep N-VA bijvoorbeeld op om maar een meerderheid te zoeken voor het confederalisme dat de partij op tafel legt. N-VA vroeg zich vandaag dan weer af “op welke planeet” de PS-voorzitter woont.

De koning legt het initiatief nu dus toch in het kamp van de PS. Magnette zal allicht de komende twee weken aftoetsen of een paars-groene regering, eventueel aangevuld met CD&V, maar in elk geval zonder N-VA, een mogelijkheid is. Uit een exclusieve peiling van Het Laatste Nieuws en VTM Nieuws blijkt dat die optie nochtans maar de voorkeur is voor 24 procent van de Vlamingen. In Wallonië bestuurt PS wel al met liberalen en groenen. 

Vooral CD&V en Open Vld komen nu onder druk te staan, aangezien beide partijen er bijzonder beducht voor zijn zonder grootste partij N-VA - en daarmee ook zonder Vlaamse meerderheid - een regering te vormen. Dat kan bovendien mogelijk ook problemen geven in de Vlaamse regering, waar de drie partijen wel samen in zitten.

CD&V en Open Vld over de brug krijgen “lijkt mij niet zo simpel”, analyseert politicoloog Dave Sinardet bij VTM Nieuws. “Het paleis heeft wel goed naar de N-VA geluisterd: zij hebben gezegd dat Magnette nu maar iets anders moest proberen, en dat moet hij nu doen. De optie die hij nu zal willen uitzoeken zal ongetwijfeld in eerste instantie paars-groen zijn.”

Een paars-groene coalitie met PS, sp.a, MR, Open Vld, Groen, Ecolo en CD&V heeft 88 zetels op 150. Dezelfde coalitie zonder CD&V (of zonder Open Vld) heeft slechts een bijzonder nipte meerderheid van 76. Magnette is voor alle duidelijkheid nog geen formateur, zijn opdracht is op dit moment dus nog niet een regering vormen. 

Voorlopig reageert enkel CD&V op de aanstelling van Magnette. De partij “is tevreden dat er een informateur is aangesteld. De aanstelling van PS-voorzitter Paul Magnette is blijkens het communiqué van het Paleis een open opdracht. Onze partij staat open voor dialoog en men kent onze voorkeur bij coalitievorming. Wij wensen Paul Magnette alle succes”, klinkt het bij de Vlaamse christendemocraten.

Open Vld reageert nog niet, maar zegt op een eventuele uitnodiging van de informateur te zullen ingaan. N-VA geeft voorlopig geen commentaar.

Opvallend: de Franstalige humanisten van cdH (5 zetels) kozen al vrij snel na de verkiezingen voor de oppositie, maar steken nu heel voorzichtig toch weer de neus aan het venster. Op Twitter juicht voorzitter Maxime Prévot de aanduiding van Magnette toe. “Het cdH heeft al gezegd dat het op de afspraak ging zijn om een steun, zelfs extern, te overwegen voor alle belangrijke hervormingen die dit land nodig heeft voor zijn stabiliteit en groei. We zijn dus beschikbaar om aan de kant van de oplossing te staan en niet aan de kant van het probleem.”

Koning Filip ontving Magnette gisterenavond als eerste bij zijn consultaties van de partijvoorzitters na het verslag van Bourgeois en Demotte. Na hem kwam N-VA-voorzitter Bart De Wever aan de beurt, vandaag volgden de afgevaardigden van CD&V, Open Vld, sp.a, Groen, MR en Ecolo.

Na de verkiezingen op 26 mei stuurde de koning eerst het informateursduo Didier Reynders (MR) en Johan Vande Lanotte (sp.a) het veld in. Na vier maanden overleg met de verschillende partijen stuurden zij aan op onderhandelingen voor een paars-gele regering, met PS en N-VA dus. Omdat het water tussen die partijen nog steeds diep was, stelde de koning een preformateursduo aan met een N-VA’er (Bourgeois) en een PS’er (Demotte). Die konden N-VA en PS echter niet veel dichter bij elkaar brengen.