Koning Filip stelt PS-voorzitter Paul Magnette als informateur aan: "Hij moet coalitie met minste kans op slagen testen"
Koning Filip stelt PS-voorzitter Paul Magnette als informateur aan. Dat heeft het Paleis bekendgemaakt. "Magnette kan nu de coalitie testen die hij al meteen na de verkiezingen wou: paars-groen", zegt Wetstraatjournalist Bart Verhulst. "Maar die heeft de minste kans op slagen."
"Zijne majesteit de koning heeft kennis genomen van de conclusies van de preformateurs Geert Bourgeois en Rudy Demotte die vaststellen dat de basis om een formatiefase te starten onvoldoende is. De koning heeft een einde gesteld aan de opdracht van de preformateurs. De koning heeft de heer Paul Magnette aangesteld als informateur. De heer Magnette heeft deze opdracht aanvaard en hij brengt op 18 november verslag uit aan de koning."
Met die boodschap heeft het Paleis even voor 19 uur vanavond bekendgemaakt dat de koning PS-voorzitter Paul Magnette als informateur heeft aangesteld in een poging de moeizame formatie van een nieuwe federale regering vlot, dan wel op gang te trekken.
Magnette laat al meteen weten dat hij ook met de N-VA en vooral ook met Groen en Ecolo gaat praten. Daarmee zet hij de deur op een kier voor een paars-groene coalitie mét liberalen, socialisten, groenen (eventueel aangevuld met CD&V) en zónder de N-VA.
Zijn aanstelling volgt na twee dagen van gesprekken die de koning met voorzitters en kopstukken van verschillende partijen heeft gevoerd. Dit deed hij nadat Geert Bourgeois (N-VA) en Rudy Demotte (PS) gisteren hun opdracht als preformateur aan het staatshoofd hadden teruggegeven, een besluit dat hij tot vanavond in beraad hield.
"De koning moest op eieren lopen"
"De koning heeft na het gesprek met de groenen nog een paar uur nagedacht en uiteindelijk beslist om Magnette het veld in te sturen als informateur", zegt Wetstraatjournalist Bart Verhulst in "Het Journaal". "Hij krijgt op zijn minst de tijd tot 18 november. Die dag moet hij een eerste keer verslag uitbrengen aan de koning."
Bekijk hier het gesprek met Bart Verhulst in "Het Journaal" en/of lees hieronder voort:
"Deze aanstelling was sowieso geen gemakkelijke opdracht voor de koning. Hij moest op eieren lopen omdat de verschillende partijen het niet eens waren over hoe het verder moest. Dus moest de koning erg voorzichtig zijn om niet het verwijt te krijgen dat hij een kant kiest."
"De N-VA en de PS wezen naar elkaar over wie nu het initiatief moest krijgen. Het is dus Magnette geworden, die nu wellicht de coalitie zal uittesten die hij eigenlijk al dag 1 na de verkiezingen van 26 mei wou: een paars-groene regering met de liberale partijen, de socialistische partijen, de groene partijen en misschien ook CD&V."
"Die paars-groene coalitie is het minst stabiel op vlak van aantal zetels in de Kamer en botst ook op de meeste weerstand in Vlaanderen. Zowel CD&V als Open VLD wil niet van deze coalitie weten (die geen meerderheid aan Vlaamse zijde zou hebben, red.) en wil een coalitie tussen de N-VA en de PS. Het lijkt er dus op dat Magnette nu de coalitie met de minste kans op slagen gaat uittesten."
"De formatie zit eigenlijk muurvast"
Magnette is al de vijfde politicus die de koning aanstelt om het terrein te verkennen, na Johan Vande Lanotte (SP.A) en Didier Reynders (MR) en na Bourgeois en Demotte. Kan hij op hun voorbereidend werk voortbouwen? Of moet hij van nul beginnen? Volgens Verhulst is het dat laatste. "De formatie zit eigenlijk muurvast. De N-VA en de PS willen allebei andere dingen. De N-VA wil een centrum-rechts beleid en communautaire hervormingen, de PS wil een sociaal beleid zonder communautaire hervormingen."
"De twee partijen wantrouwen elkaar enorm en bovendien staan ze allebei onder druk van een radicale partij waaraan ze al heel wat kiezers hebben verloren: Vlaams Belang in het geval van de N-VA en de PVDA in het geval van de PS."
Hoe moet het nu verder? "Dat is de grote vraag. Volgens sommige partijen, waaronder de SP.A, wil de N-VA hier niet uit raken en wil de partij federaal niet regeren. De N-VA ontkent dat. De PS heeft sowieso een tactisch voordeel: de partij is mathematisch onmisbaar om een nieuwe regering te vormen, de N-VA niet."
"PS-framing"
Toeval of niet: net vandaag verhardt de toon tussen de N-VA en de PS nog meer. Op Twitter hebben de Vlaams-nationalisten een pancarte verspreid waarbij ze het over "PS-framing" hebben omdat Magnette op Twitter suggereert dat de partijen die de aftredende federale regering vormen, verantwoordelijk zijn voor de "sociale crisis".
De N-VA werpt tegen dat onder meer de werkgelegenheid en de koopkracht zijn gestegen tussen 2014 en 2019, de periode waarin de partij deel uitmaakte van de federale regering. "Op welke planeet leeft Paul Magnette eigenlijk?", luidt het bijschrift.
"Ik hoor meer en meer dat de N-VA in oppositiemodus gaat", zegt Wetstraatjournalist Pieterjan De Smedt in "Terzake". "Dit onder meer omdat het communautaire vraagstuk weer op de voorgrond komt. Een maand geleden sprak ex-staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken daar nog gematigde taal over in een interview op Radio 1. Hij zei toen dat er niet de vereiste meerderheid is om een grote communautaire hervorming door te voeren."
Bekijk hieronder het verslag uit "Het Journaal" over de vele gesprekken die de koning gisteren en vandaag hield en over de wederzijdse verwijten die de PS en de N-VA elkaar maken:
