Aanpak domiciliefraude brengt pak minder op dan voorzien: “Laat gerechtsdeurwaarders een rol spelen”

Het was nog toenmalig staatssecretaris voor Fraudebestrijding Bart Tommelein (Open Vld) die het plan aankondigde. Om sociale fraude tegen te gaan zou voortaan ook de energiefactuur worden ingezet. Op basis van het verbruik van water, gas en elektriciteit kan de sociale inspectie immers nagaan of iemand daadwerkelijk (alleen) op een adres woont. Een vals adres opgeven of zeggen dat je alleenstaande bent, maar in werkelijkheid samenwonen, kan je ten onrechte een (hogere) ziekte- of werkloosheidsuitkering opleveren. 

Alleen schatte de regering-Michel de opbrengst van de maatregel huizenhoog in. Voor 2016, 2017, 2018 en dit jaar moest alleen al de zoektocht naar onterecht uitbetaalde ziekte-uitkeringen 47,6 miljoen euro opleveren. Maar tot nu toe werden nog maar 38 fraudedossiers opgespoord, goed voor amper 136.000 euro. 

“Dit is een typisch voorbeeld van slecht bestuur door het rechtse beleid van de voorbije jaren. Maatregelen uitwerken die meer kosten dan ze opbrengen. En intussen de grote fraudeurs ongemoeid laten”, reageert sp.a-Kamerlid Jan Bertels. Bevoegd staatssecretaris Philippe De Backer (Open Vld) ontkent dat de kosten voor het opzetten van het systeem hoger zijn dan de opbrengsten. Hij wijst erop dat nog 624.000 euro moet worden ingevorderd. Bovendien werkt de maatregel preventief en brengt die andere vormen van fraude aan het licht.

Het juridisch maatschappelijk kenniscentrum voor gerechtsdeurwaarders stelt in een reactie voor om gerechtsdeurwaarders een actieve rol te laten spelen in de strijd tegen domiciliefraude. Ze kunnen op een systematische manier vermoedens van fictieve adressen doorspelen aan de bevoegde autoriteiten, zoals het parket en de Kruispuntbank van Ondernemingen. Die kunnen op hun beurt dan de nodige maatregelen nemen.

Volgens het kenniscentrum kennen gerechtsdeurwaarders het probleem van fictieve adressen als geen ander, aangezien ze zo’n 700.000 adressen per jaar bezoeken.