Schisma dreigt bij Open Vld: Mathias De Clercq pleit voor paars-groene coalitie

“In plaats van paars-groen als ‘onmogelijk’, ‘onwenselijk’ en ‘laatste optie’ te bestempelen, zouden socialisten, liberalen en groenen deze mogelijkheid moeten aangrijpen voor een complete change of mind. Paars-groen: niet van moeten, maar uit overtuiging”, klinkt het. De Clercq distantieert zich van die liberalen “die blijven geloven dat er geen andere optie is en dat de N-VA absoluut in de regering moet zitten”.

Onder meer federaal fractieleider Egbert Lachaert en vice­premier Alexander De Croo hebben al duidelijk aangegeven dat paars-groen voor hen geen optie is. “Zonder de PS en de N-VA zul je geen stabiele regering krijgen”, aldus De Croo. Een regering vormen met Ecolo acht Lachaert alleen mogelijk “als het zijn programma ritueel verbrandt”. De partijlijn in het hoofdkwartier is dat paars-geel “moeilijk” is, maar paars-groen “moeilijker”.

De Clercq, die in Gent een college leidt van Open Vld, Groen, sp.a en CD&V, sabelt de paars-gele piste neer. Hij omschrijft ze als de coalitie van “machteloosheid, wantrouwen en gekibbel”. Paars-groen heeft daarentegen al “dingen kunnen doen die voordien onmogelijk geacht werden”, zo zei De Clercq ook in De ochtend op Radio 1. “Dat is in het verleden bewezen. Kijk ook naar Gent: het swingt in Gent met paars-groen. Er is veel meer dat ons bindt dan ons scheidt.”

In De ochtend zei De Clercq ook nog dat hij Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten op voorhand had ingelicht dat hij zijn “diepgaande overtuiging” kenbaar zou maken. Hij gelooft niet zijn oproep tot verdeeldheid in zijn partij zal leiden.

Bij N-VA wordt verbaasd gereageerd op het pleidooi van Gents burgemeester Mathias De Clercq (Open Vld) om federaal een paars-groene coalitie op de been te brengen. “Het mag duidelijk zijn dat wij huiveren voor de plannen van de PS”, zegt Kamerlid en Gents gemeenteraadslid Anneleen Van Bossuyt. “Ze wil de Vlamingen miljarden doen betalen om haar kiezers te bedienen, terwijl het de bedrijven in moeilijke tijden al moeilijker dreigt te worden gemaakt. Bovendien staat de PS voor een beleid dat laks is op het vlak van veiligheid en migratie. Het is onbegrijpelijk dat er Open Vld-toppers zijn die in dat verhaal willen meestappen.”

Van Bossuyt is naar eigen zeggen niet gerust in het beleid van een paars-groene coalitie zoals die ook in Gent op de been is gebracht. “Als ik De Clercq op de radio hoor zeggen dat ‘Gent swingt’, maar tegelijk zie welke maatregelen er in Gent worden genomen... Als het federaal dezelfde richting zou uitgaan, dan houd ik mijn hart vast.” Van Bossuyt verwijt de ploeg van De Clercq onder meer “het stimuleren van de thuistaal in de klas” en het ontbreken van een vereiste “neutraliteit aan de loketten”.

Ecolo: ‘Bereid compromissen te sluiten’

Georges Gilkinet van Ecolo verwelkomt de toenadering, zo liet hij blijken in De ochtend op Radio 1. Ook hij ziet paars-groen als een levensvatbare formule. “In de Waalse regering werken we ook al enkele maanden samen met de MR. We kunnen over alles praten. Als ecologisten weten we dat we compromissen moeten maken als we in de regering willen stappen. We weten dat we niet heel ons programma in een regeringsakkoord krijgen.”

Over een vergaande staatshervorming wil Gilkinet echter niet spreken. “Wij hebben enkele voorstellen om de grondwet te veranderen, maar zullen geen partner zijn voor confederalisme of het einde van België. Iedereen verliest met zo’n verhaal. We willen dingen beter maken, maar niet de mensen nog meer verdelen.”

Een coalitie met Groen én N-VA is voor hem dan ook uitgesloten. “Het is duidelijk voor iedereen dat het niet mogelijk is om samen te werken”, klinkt het nog. “Ook de voorzitter van N-VA heeft dat in de campagne al gezegd. Maar er zijn andere oplossingen.”

CdH: ‘Helpen vanuit de oppositie’

Eender welke coalitie er gevormd wordt, cdH staat klaar om te helpen vanuit de oppositie. Dat heeft voorzitter Maxime Prévot gezegd in De ochtend. “We zijn beschikbaar om te helpen, maar zijn op mathematisch vlak niet noodzakelijk”, zei hij. “Ik ben geen vragende partij voor een minister of staatssecretaris, maar wil de toekomstige federale meerderheid ondersteunen vanaf de oppositiebank.”

CdH heeft 5 zetels in het parlement. “Er liggen verschillende scenario’s op tafel, sommige met een nipte meerderheid. Als het kan helpen, willen we onze steun geven. We kunnen bijvoorbeeld overeenkomsten sluiten over pensioenen, klimaat en economische hervorming.”