Direct naar artikelinhoud
Frans asielbeleid

Frankrijk scherpt asielbeleid fors aan en stelt quota in voor arbeidsmigratie

Een dakloze migrant slaapt op straat in Parijs.Beeld AP

Quota voor arbeidsmigratie, strengere criteria voor de vergoeding van medische zorg, hogere eisen aan immigranten die de Franse nationaliteit willen aannemen. Het is een greep uit een pakket maatregelen waarmee de Franse regering het asielbeleid gaat aanscherpen. ‘We willen de controle over onze immigratiepolitiek terugnemen’, zei premier Édouard Philippe.

De meest in het oog springende maatregel is de invoering van quota voor arbeidsmigranten van buiten de EU. De Franse overheid gaat ieder jaar inventariseren in welke sectoren buitenlandse arbeidskrachten nodig zijn en per sector een quotum instellen. De regering hoopt daarmee tegemoet te komen aan de wensen van werkgevers die met personeelstekorten kampen. Sommige beroepen worden nauwelijks nog door Fransen uitgevoerd, zei president Macron vorige maand. Hij noemde afwassers als voorbeeld.

“We gaan mensen toelaten op basis van onze behoeften”, zei minister van Werkgelegenheid Muriel Pénicaud. Volgens de minister zijn de quota “een nieuwe benadering, vergelijkbaar met het beleid van landen als Australië en Canada”. De quota gaan komende zomer in.

De minister verwacht niet dat de maatregel zal leiden tot grote veranderingen in het aantal arbeidsmigranten. Zij vormen bovendien slechts een klein deel van het totale aantal immigranten. Onder de ongeveer 260.000 immigranten die in 2017 op legale wijze Frankrijk binnenkwamen, waren zo’n 30.000 arbeidsmigranten.

Frauduleuze aanvragen

Een aantal andere maatregelen is erop gericht om misbruik van het uitgebreide Franse socialezekerheidsstelsel tegen te gaan. Asielzoekers moeten voortaan drie maanden wachten voordat ze aanspraak kunnen maken op de vergoeding van medische behandelingen. De regering gaat bovendien strenger controleren of asielzoekers die gebruik maken van de sociale zekerheid daar wel recht op hebben, in de hoop het aantal ‘frauduleuze aanvragen’ te verminderen.

Macron hoopt zo paal en perk te stellen aan zogenoemd medisch toerisme. Veel asielzoekers komen uit landen die door de Franse regering als veilig worden beschouwd. Op Afghanistan na komen de meeste asielaanvragen uit respectievelijk Georgië en Albanië, landen van waaruit de inwoners zonder visum naar het Schengengebied kunnen reizen. In veruit de meeste gevallen wordt de asielaanvraag van Georgiërs en Albanezen afgewezen, maar in de tussentijd maken veel asielzoekers op kosten van de staat gebruik van de Franse gezondheidszorg.

De regering kondigde verder onder meer aan de migrantenkampen aan de noordoostelijke rand van Parijs – waar in totaal enkele duizenden immigranten in tentjes leven – nog voor de jaarwisseling te ontruimen en de criteria voor het verkrijgen van de Franse nationaliteit strenger te maken. Het taalniveau dat voor naturalisatie is vereist zal worden verhoogd.

Te aantrekkelijk

De aanscherping van het Franse asielbeleid komt niet uit de lucht vallen. Sinds een aantal maanden slaat president Macron consequent een andere, hardere toon aan over immigratie. “In ons streven menselijk te zijn, zijn we soms te toegeeflijk”, zei de president in september. “We kunnen niet iedereen verwelkomen, als we mensen op een goede manier willen opnemen.” Frankrijk moet volgens Macron niet ‘te aantrekkelijk’ zijn voor migranten.

De president, die volgende week begint aan de tweede helft van zijn ambtstermijn, gaat met die ommezwaai de strijd om rechtse kiezers aan. Met de invoering van een strenger immigratiebeleid hoopt hij de wind uit de zeilen te nemen van Marine Le Pen, de partijleider van het uiterst rechtse Rassemblement National. Volgens zijn entourage beschouwt Macron Le Pen als zijn enige serieuze concurrent voor de presidentsverkiezingen van 2022. In opiniepeilingen staan de twee nek-aan-nek.

Het risico van de presidentiële ruk naar rechts is dat Macron een deel van zijn eigen achterban van zich dreigt te vervreemden. Tijdens de verkiezingscampagne van 2017 sloeg hij nog een milde toon aan over immigratie, en pleitte hij juist tegen quota. “We hebben niet de middelen om af te dwingen dat dergelijke quota worden gerespecteerd”, zei de huidige president destijds.