Baanbrekende procedure: soldaat die op bermbom trapte krijgt penis- en scrotumtransplantatie

“Mijn zelfbeeld is er sterk op vooruitgegaan. De biologische functies werken bijna even goed als vroeger”, verklaart ‘Ray’ in de Washington Post. De man gebruikt een pseudoniem, want zijn echte identiteit houdt hij liever geheim.

“Hij kan opnieuw een quasi normale erectie krijgen en klaarkomen. Ook rechtstaand plassen lukt. Het was lang geleden dat hij zich nog zo normaal voelde”, benadrukt professor in de plastische chirurgie Richard James Redett.

Ray is een van de 1.300 Amerikaanse soldaten die tussen 2001 en 2013 genitale verwondingen opliep in Afghanistan en Irak. De psychologische tol is voor de slachtoffers bijzonder zwaar. Als ze al een intieme relatie durven aangaan, is de kans groot dat ze nooit meer kinderen zullen kunnen krijgen.

“Benen kwijt? Niet eens zo erg”
“Het verlies van mijn benen vond ik niet eens zo erg”, stelt Ray. “Ik leerde snel lopen op protheses en had er geen probleem mee om in het openbaar een korte broek aan te doen. Maar dat ander probleem baarde me wel kopzorgen. Buiten mijn familie durfde ik er met niemand over praten.”

Ray kon voor een kunstpenis kiezen die gemaakt zou worden uit eigen lichaamshuid. In dat geval zou hij voor seksuele betrekkingen telkens gebruik moeten maken van een pomp. Maar dokters stelden hem ook een revolutionaire behandeling voor waarbij de penis en het scrotum van een overleden donor getransplanteerd zouden worden. Tot de zenuwbanen en de bloedvaatjes toe.

Op dat moment -maart 2018 dus- waren nog maar vier penistransplantaties echt geslaagd te noemen. Een ervan had in China plaatsgevonden, maar de patiënt besloot na twee weken om die ingreep toch opnieuw ongedaan te maken. “Psychologisch te zwaar”, klonk het. In Zuid-Afrika klonk de boodschap heel wat positiever: een man was er zes maanden na de operatie zelfs in geslaagd om een kind te verwekken.

Ongemakken
De transplantatie brengt heel wat ongemakken met zich mee. Ray zal allicht zijn hele leven medicijnen moeten slikken om afstoting van de nieuwe lichaamsdelen tegen te gaan. En dat verhoogt dan weer het risico op infecties, nierproblemen en bepaalde soorten kanker. Om te voorkomen dat zijn immuunsysteem verzwakt raakt, moet hij ook heel vaak zijn handen wassen.

Maar de artsen ontwikkelden ook een baanbrekende procedure om het aantal immunosuppressiva dat Ray moest innemen te minimaliseren. Ze injecteerden hem twee weken na de transplantatie met een grote hoeveelheid beenmergcellen van de donor van de penis. Daardoor dient hij nu slechts één pilletje per dag te nemen in plaats van een zware medicijnencocktail.

De nood aan medicijnen weegt niet op tegen de blijdschap die Ray nu ervaart. “Dit was zonder meer een van de beste beslissingen uit mijn leven”, stelt Ray. “Ik heb weer het vertrouwen gevonden om nieuwe mensen te leren kennen. Vroeger was er altijd een stemmetje dat me influisterde dat ik anders was. Ik vroeg me zelfs af of ik deze lijdensweg wel moest blijven volhouden. Gelukkig bleef ik geloven dat er ooit wel een oplossing uit de bus zou komen.”

Maar er zijn nog veel vraagtekens voor Ray. Hij is momenteel nog single en weet dat hij zelf geen kinderen kan krijgen. Dat kan vrouwen die een gezin willen afschrikken, vreest hij.

Zoektocht van vijf jaar
De zoektocht naar een geschikte donor heeft uiteindelijk bijna vijf jaar geduurd. Niet iedereen staat natuurlijk te springen om na de dood zijn genitaliën af te staan. In dit geval zochten de dokters ook nog een jong en gezond iemand, met een gelijkaardige huidskleur. Tot slot moest hij ook nog binnen de twee uur naar het ziekenhuis gebracht kunnen worden. 

De familie van de donor wenst eveneens anoniem te blijven. “Maar we zijn heel trots dat onze dierbare een jongeman kon helpen die zijn land gediend heeft”, klinkt het in een mededeling.

Het kostenplaatje van de ingreep wordt geschat op 270.000 à 360.000 euro. Een pittige factuur die voor het grootste deel betaald werd door het ziekenhuis zelf. De verzekering kwam immers niet tussenbeide.