Illustratrice en ‘Slimste mens’-revelatie Chrostin: ‘Het is gedaan met mij te verantwoorden voor hoe ik eruitzie’

“Ik werd vorige week herkend in het containerpark. Ik dacht: ja, nu is het begonnen. Dat zeggen ze toch hè, over De slimste mens ter wereld: ofwel vergeten ze je meteen, ofwel ben je gelanceerd.” (lacht)

We zijn op bezoek bij Christina De Witte en ze vertelt over het prille BV-schap. “Het was de dag na mijn eerste deelname aan De slimste mens. “Die man kon het niet geloven: zijn vriendin had tijdens de aflevering gezegd: ‘Die Chrostin is ook van Mechelen, misschien zie je haar wel eens in het containerpark.’ En de volgende ochtend stond ik daar. (lacht) Dat is het voorlopig, niemand die mij herkent in de supermarkt. Maar wat was je vraag ook alweer?”

De vraag was: waarom ze er nu pas voor kiest om naar buiten te komen, nadat ze zich al die jaren verstopte achter haar alter ego Chrostin, een schattig getekend cartoonfiguurtje in zwart-wit? Bijna 80.000 volgers heeft dat figuurtje op Instagram, maar een foto van De Witte zult u er niet vinden. “Ik denk dat de tijd rijp is”, zegt ze. “Ik heb nooit de behoefte gevoeld om mezelf te presenteren, maar als ik de volgende stap wil zetten met mijn tekeningen, dan moet ik naar buiten treden.”

We weten niet waar ú zoal mee bezig was, zo rond uw 23ste, maar zo oud is deze revelatie uit De slimste mens en ze heeft al een hele carrière bij elkaar geharkt. De Witte heeft twee boeken uit, waarvan eentje al in negen talen is vertaald, waaronder het Tsjechisch en het Koreaans.

Sommige meisjes houden niet van roze, zo heet het boek in het Nederlands. Deze omstandige gids voor tienermeisjes is eigenlijk een vertaling uit het Engels: The Ultimate Survival Guide to Being a Girl. Op haar negentiende reisde De Witte in haar eentje naar New York om daar een boekendeal te sluiten.

“Ik was nog nooit in New York geweest en de luchtvaartmaatschappij was dan ook nog eens mijn bagage kwijtgeraakt. Het was ijskoud en ik zat daar op die belangrijke vergadering, in een dunne legging en met een onderbroek die ik al twee dagen aanhad. Maar het was de productiefste week van mijn leven.”

Ondertussen is ze ook al vier jaar huiscartooniste van Flair, wordt ze steeds vaker gevraagd als illustratrice en verblijdt ze Instagram met eenvoudige cartoons over Chrostin, het prototype van de millennial die worstelt met haar liefdesleven, haar eigenwaarde en te grote hoeveelheden pasta. “Christina en Chrostin vallen bijna helemaal samen”, vertelt ze. “Wat Chrostin denkt, komt echt van mij. Het is gemakkelijk om me achter haar te verschuilen.”

Maar evengoed maakt ze cartoons over de besparingen in de cultuursector, en toen ze na de moord op Julie Van Espen een drieluik maakte over het ongemak dat vrouwen soms ervaren op straat, gingen de tekeningen viraal. “Ik denk dat ik toen heb getekend wat veel meisjes en vrouwen denken.”

Het begon allemaal met Hollywood-acteur Ashton Kutcher.

Christina De Witte: “Goh ja, dat is een verhaal dat me blijft achtervolgen, maar ik vind het wat opgeblazen. Ik had mijn tekeningen naar de populaire website Bored Panda gestuurd. Kutcher heeft die gezien en deelde ze op zijn Facebook-pagina, waardoor ze plots viraal gingen. Dat was even insane, ja, maar of dat nu een kantelmoment was? Ik heb vooral veel te danken aan de New Yorkse uitgever Mark Gottlieb. Dankzij hem is mijn boek in zoveel talen beschikbaar.”

Gottlieb contacteerde je nadat dankzij Kutcher je tekeningen de wereld rondgingen.

“Ik weet niet meer wie eerst was. Hij mailde me via Facebook; ik dacht dat hij een of andere random guy was. Bleek dat Gottlieb een belangrijke uitgever was. Hij nodigde me uit om naar New York te komen en zei: ik weet dat je helemaal niet bekend bent, maar we geloven in jou. Natuurlijk was ik onder de indruk, maar ik was nog zo jong. We zien wel, dacht ik. En ik voelde meteen dat ze het goed meenden met mij. Ik heb nooit een groot plan gehad, maar soms denk ik dat mijn carrière voorbestemd was. Ik was altijd de grappige van de klas, en diegene die straf kreeg omdat ze aan het tekenen was.

“Als kind tekende ik al kaders met daarin mannetjes en dat noemde ik een stripverhaal. Mijn vader stuurde me naar de tekenacademie, maar dat vond ik niet leuk. Er was geen aandacht voor je talent. Je kreeg een opdracht en als je die niet goed uitvoerde, kreeg je slechte punten. Ik snap dat niet: je moet al elke dag naar school en dan word je in je vrije tijd nog zo schools behandeld. De leraars waren trouwens heel denigrerend over mijn tekeningen, ze vonden die erg kinderachtig. Stel je voor dat ik naar hen had geluisterd.”

Je parcours is nogal atypisch: eerst internationaal succes, dan pas hier.

“Ik denk dat ik nogal internationaal ben ingesteld. Mijn mama is Thais, dus ik ben al veel naar daar gereisd. Ik ben ook niet opgegroeid met Ketnet, maar met Amerikaanse series: Family Guy, SpongeBob, The Simpsons. Engels voelt voor mij heel natuurlijk aan.”

Waar komen je Instagram-volgers vandaan?

“De meesten, zo’n 35 procent, komen uit België. Een derde komt uit de VS, en de rest wat van overal: Nederland, Spanje, India. In India ben ik al een paar keer viraal gegaan.

“Ik krijg veel commentaar omdat ik mijn tekeningen alleen op Instagram publiceer, en me niet bezighoud met Facebook of Snapchat. Dat is een risico natuurlijk.”

Waarom?

“Omdat Instagram vroeg of laat wordt opgedoekt. Kijk maar naar Facebook, dat is ook aan het doodbloeden. Maar ik heb nu eenmaal een visueel platform nodig; Snapchat werkt niet voor mij. Ik overweeg wel om video’s te maken, met animatie misschien. Maar het is niet makkelijk om door te breken op YouTube, ook daar is veel reclame en gezever over rechten. Weet je dat steeds meer mensen hun video’s uploaden op Pornhub, omdat het platform niet zo gereguleerd is? Daar komt Sabam je niet achterna omdat je een liedje hebt gebruikt.”

Je vrienden zeggen dat je erg rustig blijft onder dat succes. Dat valt ook op in De slimste mens: je lijkt niet erg onder de indruk.

“Ik heb niet zo snel stress. Het heeft toch geen zin om mij op te winden over iets wat leuk zou moeten zijn? De slimste mens is maar een spelletje, en ik heb mezelf geen druk opgelegd: ik hoef niet slim over te komen, of door te gaan naar de volgende aflevering. Mensen onthouden dat toch niet, als je eens een dom antwoord geeft. Nu, ik geef toe: zodra ik door de eerste aflevering was, werd ik wel competitief. Als ik hier dan toch zit, dacht ik, dan wil ik het wel goed doen.

“Maar pas op, ik kom van ver. Een paar jaar geleden zou ik een paniekaanval gekregen hebben omdat ik wist dat jij kwam.”

Je hebt daar een tekening over gemaakt: een grafiek waarop je toont hoe je stressniveau piekt als je iemand nieuw ontmoet.

“Zet mij op een podium voor 200 mensen, en dat komt goed. Maar zet mij aan tafel met vijf mensen die ik niet ken en ik sla helemaal op tilt. Ik krijg daar buikpijn van, ik krijg nu zelfs kippenvel door erover te praten. Ik ben gestopt met al die pers- en influencerevents af te schuimen waar je zogezegd hoort te zijn.

“Een paar jaar geleden ging ik elke week wel naar de opening van een of andere winkel of de vijfde verjaardag van een merk. Maar het gaf me veel stress. Er zijn mensen die daar echt op hun gemak zijn, die een bepaalde elegantie en uitstraling hebben. Ik voelde me niet cool genoeg. En dan sta je daar tussen mensen die je niet kent, Instastory’s te maken over dingen die je toch nooit zou kopen. Dat doe ik dus niet meer.”

Ben je ook zo onzeker over je tekeningen?

“Nee. Ik geef steeds minder om wat mensen denken. Als ik het goed vind, dan is het oké. En goed is goed genoeg. Het hoeft niet perfect te zijn. Ik heb ook niet de neiging om anderen hun succes te misgunnen, of mezelf te vergelijken. Dat heeft geen zin. De enige met wie je je moet vergelijken is met jezelf gisteren en jezelf vandaag. (lacht)

“Mensen zeggen vaak dat ik zelfverzekerd ben. Dat is niet per se zo, maar ik ben gestopt met het te overdenken. In Sommige meisjes houden niet van roze heb ik het over het spotlighteffect: het idee dat iedereen je altijd beoordeelt. Dat is niet zo. Mensen zijn zoveel met zichzelf bezig dat niemand erom geeft hoe jij eruitziet of wat je doet. Ik neem het allemaal niet zo serieus.”

Er zijn best wel wat jonge, vrouwelijke cartoonisten die het goed doen, zoals Eva Mouton of Niet Nu Laura. Heerst er tussen jullie geen competitiedrang?

“Helemaal niet. In de generatie voor ons speelt dat wel, maar wij vormen echt één front, zo ervaar ik dat. Wij horen en zien elkaar vaak wekelijks, soms dagelijks. Dan praten we over banale dingen: over ons lief, of wat we eten die avond. Dat idee van vrouwen die elkaar steunen is echt wel doorgesijpeld.”

Ben je ambitieus?

“Ik ben ambitieus als ik een project moet afwerken, maar mijn belangrijkste doelen zijn meer tijd maken voor mezelf, mijn vrienden en familie. Ik wil vooral gezond blijven in mijn hoofd.”

Dat klinkt alsof het ooit mis liep.

“Vroeger nam ik te veel hooi op mijn vork. Ik was 21 en was volop mijn boek aan het schrijven, ik organiseerde mijn eerste event als illustrator, moest mijn bachelorproef afwerken en stage lopen. Ik ben toen op tilt geslagen: ik raakte niet uit bed, wilde niet meer tekenen, had geen zin meer om iets te doen. Sindsdien heb ik geleerd om nee te zeggen en om me niet langer in duizend bochten te wringen. Soms voel ik me daar schuldig over, maar ik moet mezelf een beetje sparen. Ik wil geen burn-out op mijn 25ste.”

Voor oudere generaties is dat soms moeilijk te vatten: prille twintigers met een burn-out.

“Ik snap dat wel. Onze ouders hebben heel hard gewerkt om ons alle kansen te geven. Anderzijds krijgen wij zoveel prikkels en impulsen te verwerken. De sociale druk is heel groot. We moeten studeren en onze vrienden zien en dagelijks twee liter water drinken. Je moet acht uur slapen maar ook zestien uur per dag werken. En ondertussen vragen we ons af of we ooit een huis gaan kunnen kopen, of een goede job zullen vinden. Dat levert veel stress op en ik denk dat onze ouders daar minder last van hadden.”

Hoe ga je daarmee om?

“Ik neem genoeg tijd voor mezelf en mijn vrienden. Ik leg regelmatig mijn gsm weg. Af en toe naar een therapeut gaan. Bijna al mijn vrienden doen dat. Ik geloof dat dat voor iedereen goed is, of je nu gelukkig bent of niet.”

Millennials worden nogal navelstaarderig genoemd.

“Dat is ook zo. Maar ik denk dat iedereen met zichzelf bezig is. Hoewel ik denk dat millennials ook veel empathischer zijn dat de generaties voor hen. Zie maar naar onze bezorgdheid om het milieu.”

Wat is er nog typerend voor jouw generatie?

“Digital romance: het is heel normaal om je partner online te ontmoeten. Bij mij is dat nooit een succes geweest, maar Tinder is wel gemakkelijk. En moeilijk ook, omdat het zo vluchtig is. Mensen hebben last van fobo (fear of better options, red.), het idee dat er altijd iets beters te vinden is. Goed is niet goed genoeg.”

Het is ook bon ton om pan- of biseksueel te zijn?

“Ik heb vrienden op elk plekje van het spectrum. Die diversiteit is de nieuwe norm, ook al is er nog veel geweld tegen lgbtq-mensen en zie ik ze nog steeds worstelen. Voor mij is het altijd duidelijk geweest: ik ben een cisgendervrouw (haar biologisch geslacht komt overeen met haar genderidentiteit, red.) en ik heb me altijd aangetrokken gevoeld tot mannen. Maar zeg nooit nooit. Je evolueert als mens, dus wie weet word ik ooit verliefd op een vrouw.”

Chrostin is heel activistisch: uitgesproken feministisch, tegen racisme.

“Protesteren is ook iets typisch voor millennials. We laten onze stem horen. Ik heb al in veel marsen gelopen. De eerste keer was ik een jaar of 16, tegen de regering. ‘Niemand is illegaal’, heette die mars. Ik was bij de klimaatmarsen en de mars tegen seksueel geweld in Antwerpen. Dat was een hele mooie mars.

“Als iets niet rechtvaardig is, moet je daar iets van zeggen. Anders kies je de kant van de onderdrukker. Dat zit er al van jongs af in: als we in het middelbaar twee uur vroeger vrij hadden en dan toch onverwachts naar de studie moesten, was ik razend kwaad. Dan schreef ik een open brief en verzamelde ik handtekeningen. (lacht)

“Ons activisme uit zich makkelijk via sociale media: het was nog nooit zo makkelijk om een petitie te laten rondgaan. Maar dat volstaat niet, je moet meer doen.”

Wat doe jij dan?

“Deze week ben ik met een hoop jonge mensen samengekomen om te praten over wat we kunnen doen tegen de cultuurbesparingen, en hoe we zelf dingen kunnen organiseren in plaats van te rekenen op de overheid. Ik zit ook bij #SheDIDIT, een netwerk van ondernemende vrouwen met diverse roots.”

Ben je optimistisch over de toekomst?

“Ja hoor, zeker wel. In dat gesprek over de besparingen was een van de stellingen ‘kunst is wit’. Als je kijkt naar de instellingen, de musea en de mensen die de kans krijgen om te exposeren, dan wel, ja. Maar het hoeft niet zo te zijn. The tables are turning. Sterker nog, we maken onze eigen tafels en we gaan er zelf aan zitten. De tegenbeweging bestaat.”

Je vader is een Belg, je moeder is Thais. Hoe ervaar jij die gemengde afkomst?

“Het middelbaar was echt een rotperiode. Ik voelde me een buitenstaander, mensen bekeken me anders. Anders in de zin van raar of fout. Toen ik in Brussel ging studeren, voelde ik me beter. Ik ben ook een paar keer alleen naar Thailand geweest en heb me verdiept in mijn roots. Daarna kon ik zeggen: fuck it, ik omarm dat gewoon. Het is echt gedaan met mij te verantwoorden voor hoe ik eruitzie.”

Moet je dat vaak doen?

“Zeker toen ik in de horeca werkte. Maar ik snap dat wel, dat is nieuwsgierigheid. Ik heb het ook al voorgehad dat ik aan het fietsen was en een wildvreemde man naast me stopte en vroeg, vlak­af: vanwaar ben jij? Dat overviel me compleet, dus ik antwoordde: van hier in Mechelen. Hij bleef doorvragen en pas toen ik zei dat mijn mama van Thailand was, zei hij: ‘Ah, nu zijn we er.’ Toen moest hij ook weten of ik Thais spreek en of ik geadopteerd ben. Uiteindelijk zei hij: ‘Amai, dat is ook raar.’ En toen fietste hij weg.

“Dat was echt het gekste gesprek ooit. Hij heeft daar toch geen zaken mee? Mijn papa heeft zich daarna geëxcuseerd, omdat hij nooit helemaal zou snappen wat ik meemaak. Hij vond dat echt heel erg.

“Mijn jongere broer is daar niet zo mee bezig. Als iemand ‘kleine Chinees’ naar hem roept, laat hij dat van zich afglijden.”

Dat je Belgische vader met een Thaise vrouw is getrouwd, is dat een bron van vooroordelen?

“Dan denken mensen aan postorderbruiden of ladyboys. Dat stigma bestaat omdat het sekstoerisme ook een reëel probleem is. Mijn ouders hebben elkaar leren kennen toen mijn vader als jonge twintiger op vakantie was in Thailand. Ik heb me daar zelf nooit vragen over gesteld: mijn moeder is best wel wat ouder dan mijn vader en ook al zijn mijn ouders gescheiden, ik kom uit een liefdevol gezin.”

Heb je nog veel contact met je familie daar?

“Nee, mijn grootouders zijn overleden. Ik probeer wel elk jaar naar Thailand te reizen. Ik ga dan vaak langs bij een soort school in Bangkok, voor vrouwen die uit een precaire situatie komen, zoals partnergeweld of mensenhandel. Ze leren daar Engels, zelfverdediging of financiële plannen maken. Supercool. Ooit wil ik daarover een documentaire maken, zij zien dat volledig zitten.”

Heb je nog grote dromen?

“Een graphic novel maken. Een Amerikaanse uitgeverij heeft me net gevraagd om er eentje te maken voor kinderen. Maar ik weet nog niet waarover en ik ga mezelf geen druk opleggen.”

Je omschreef je werk ooit als een bedrijfje. Heb je dat gevoel, dat je het bedrijfje draaiende moet houden?

“Ik ben een artiest die noodgedwongen een ondernemer is. Je moet je werk aan de man brengen, anders lukt het niet. Af en toe maak ik dus iets dat ik kan verkopen, zoals een kalender. En dan noem ik dat ‘limited edition’ want dat klinkt goed. En het is waar ook, want ik heb geen zin om dat nog eens te maken. (lacht) Zo verdien ik aan mijn werk, en ik heb mijn vaste opdracht bij Flair.”

Moet iemand met 80.000 volgers nog krabben om de rekeningen te betalen?

“De ene maand vraag ik me af hoe ik het ga redden, en soms denk ik: nice, living lavish. (doet alsof ze geld rondstrooit) Maar zo vaak gebeurt dat niet. Ik heb wel het geluk dat de opdrachten tegenwoordig naar me toe komen en dat ik kan kiezen. Ik heb het echt goed, hoor.”