Direct naar artikelinhoud
Cultuurprotest

Facebook-protest tegen cultuurbesparingen neemt hoge vlucht

Actrice Veerle Baetens, deels verscholen achter een geel vlak.Beeld rv

De kunstensector staat op de achterste poten en krijgt stevige steun op Facebook. Duizenden Vlamingen bedekken hun profielfoto voor 60 procent met een geel vlak. ‘Dit toont dat het voor heel veel mensen een slag in het gezicht is.’

Bekijk nu: acteurs protesteren tegen cultuurbesparingen

Video wordt geladen...

De kunst- en cultuursector kreeg vorig weekend een serieuze klap te verwerken. Toen raakte bekend dat de Vlaamse regering fors gaat besparen in die sector. Zestig procent van de projectsubsidies wordt geschrapt. Het leidde tot heftige debatten en een manifestatie bij het Vlaams Parlement. 

Het protest vindt nu ook zijn weg naar de sociale media. Donderdag stuurden een paar honderd kunstenaars daar al een helder signaal de wereld in. Ze postten er beelden van hun werk, voor 60 procent bedekt met een geel vlak. Een visuele metafoor voor de vooropgestelde 60 procent die wordt bespaard op de projectsubsidies. Onder meer schrijvers Tom Lanoye en Saskia de Coster, acteurs Veerle Baetens en Matthias Schoenaerts, regisseur Lukas Dhont, componiste Annelies Van Parys en Magnum-fotografe Bieke Depoorter lieten zo van zich horen. Met één simpele post vatten ze het protest in een glashelder beeld.

En dat slaat aan, zo blijkt. Iedereen die vrijdag op Facebook inlogde had het geweten. Daar dook een filter op die exact hetzelfde doet met je eigen profielfoto. Zo outten tal van Vlamingen zich helder en duidelijk als tegenstanders van de besparingen. Het Facebook-protest neemt meteen een hoge vlucht. Een overweldigend hoge vlucht, zelfs. “Hoeveel het er precies zijn, weet niemand”, zegt Tom Kestens van kunstenaars­organisatie State of the Arts. “Maar ik heb 5.000 vrienden op Facebook, en ongeveer een vijfde gebruikt dat gele kader. Dus het gaat over duizenden, tienduizenden mensen. Dat doet enorm veel deugd. Het toont dat heel veel mensen dit heel belangrijk vinden.”

Een werk van Magnum-fotografe Bieke Depoorter.Beeld rv

“De besparingen raken duidelijk een gevoelige snaar”, zegt Frederik Clarysse van reclamebureau BBDO. Dinsdagnamiddag begon hij met zijn freelancecollega Johan Van Oeckel na te denken over de besparingen, en hoe je daarover een statement kan maken. “We begonnen te brainstormen en kwamen zo uit op dat gele vlak, een duidelijk symbool. Daarmee zijn we naar de bijeenkomst gegaan van State of the Arts, in de beursschouwburg in Brussel. We gooiden ons idee daar op tafel. Daar is in verschillende werkgroepen over gedebatteerd, zo hebben we het samen op punt gezet en er de hashtag #thisisourculture aan gekoppeld. En daarna is het beginnen leven.”

Dat begon eerst vrij georkestreerd. Zowel de reclamemakers, die zich uit overtuiging onbezoldigd op het project wierpen, als actiegroep State of the Arts spraken hun netwerk aan. Zo’n driehonderd à vierhonderd kunstenaars, muzikanten, acteurs en andere makers stuurden een foto van een van hun werken in. Daar werd een geel vlak over gezet. Niet omdat dat de partijkleur van N-VA is, wel omdat geel overheerst in de huisstijl van de Vlaamse overheid. Ook een zwart kader was een optie, maar dat zou dan weer te negatief kunnen overkomen.

Wat begon met een paar honderd kunstwerken, eindigde met talloze gekleurde profielfoto’s. Daarachter gaat in werkelijkheid Leen Van Welden, een medewerkster van het NTGent, schuil. Zij maakte op Facebook een gelijkaardig kader, dat makkelijk op je profielfoto valt te plakken. Die filters zijn al vaker een tool om een statement te maken op Facebook. Of het nu is om je te outen als supporter van de Rode Duivels, een standpunt in te nemen over holebirechten, of je steun te betuigen aan de slachtoffers van een terreuraanslag. Of om op de barricades te staan tegen de cultuurbesparingen, natuurlijk. De initiatiefnemers hopen alleszins dat de massale steun kan helpen om het tij te keren. “Dat kan zeker een impact hebben”, zegt Tom Kestens. “Ik zie Jan Jambon toch al wat nerveus worden.

Matthias Schoenaerts.Beeld rv