Waarom u ook het derde seizoen van ‘The Crown’ móét zien ★★★★☆
In de eerste aflevering wordt de overgang opzichtig gladgestreken. Daar, links, het scherp omlijnde profiel van de jonge Claire Foy, die in de eerste twee seizoenen van The Crown de rol van koningin Elizabeth II vertolkte. En rechts de wat vagere contouren van Olivia Colman, de Oscarwinnende actrice die de rol van haar overneemt.
We betreden een nieuw tijdperk, de periode 1964 tot 1976: de koningin is nu een matriarch van middelbare leeftijd en daar past een andere actrice bij, vonden de makers. De introductie van een nieuwe postzegel, met Colman als oudere koningin, moet de transitie voor de kijkers versoepelen. Een onnodige kunstgreep, want zodra Colman een seconde in beeld is, omarm je haar moeiteloos als de nieuwe ‘Queen’.
Het derde seizoen van The Crown heeft alles wat ook de eerste delen zo’n traktatie maakte: geweldige acteurs, gedegen historische research, een krankzinnig productiebudget, oog voor detail en setdesign en veel visueel spektakel. Er zijn prachtige monumentale shots van parades, pleinen en paleizen, van koninklijke bedrijvigheid en grandeur. Maar met een oudere generatie acteurs (prins Philip, prinses Margaret en Lord Snowdon kregen eveneens nieuwe vertolkers) sijpelt ook de tragiek Buckingham Palace binnen. De paleismuren lijken hoger, de mensen een beetje kleiner. Colman bij uitstek weet de ontgoocheling fraai vorm te geven, met steeds stijvere schouders en zakkende mondhoeken. Haar koningin is killer, maar ook brozer dan die van Foy. Dat verleent de serie nieuwe diepgang.
Portret
De tragedie van de kroon is de triomf van de majestueuze Olivia Colman
Tien afleveringen telt dit seizoen, die elk een memorabele historische gebeurtenis behandelen, groot of klein, zoals de Amerikaanse maanlanding, Charles’ ontmoeting met Camilla en de gruwelijke mijnramp in het plaatsje Aberfan in 1966 – omineus ingeluid met een lange, zieltergende proloog. Het centrale thema is nog steeds het symbolische belang van ‘de kroon’, die alle persoonlijke verlangens, ambities en emoties van de leden van het Britse koningshuis tenietdoet. Een lot dat van generatie op generatie wordt doorgegeven, met vetes en depressie tot gevolg.
‘Moondust’
Noemenswaardig is in dat opzicht de aflevering Moondust, waarin de maanlanding in ‘69 slim wordt verweven met de midlifecrisis van prins Philip. Terwijl jonge durfals op de maan landen, blikt Philip terug op een onvervuld leven, gedicteerd door plichtplegingen en protocol. Acteur Tobias Menzies, meester in statige onbuigzaamheid, laat het ego van de prins spectaculair mooi afbrokkelen, tot we – heel kort – een glimp opvangen van een hulpeloos kind. Nog tragischer is natuurlijk zijn zoon Charles (innemend gespeeld door het wonderlijke talent Josh O’Connor), die zijn leven lang zal lijden onder zijn afkomst. En onder zijn moeder.
Eerst en vooral is dit nu de serie van Colman, geflankeerd door Helena Bonham Carter als haar ravissante zus en tegenpool. Twee prachtige vrouwenrollen, twee fenomenale actrices – samen in een scène wordt dat een grand slam in acteren. Hun verschillen vormen een fraai motief, al staan ze misschien dichter bij elkaar dan het lijkt. Want ook onder Margarets exuberantie sluimert nu de droefenis. In de laatste aflevering leidt dat tot een inzinking, die bijna te veel vraagt van Elizabeth. Eindelijk verkruimelt haar pantser, voor even. Dat moment boort in je ziel. Tot de kroon weer zijn tol eist.
Vanaf 17/11 te zien op Netflix.