Direct naar artikelinhoud
4 vragen

‘De demonstranten zijn zwaar gedemoraliseerd en uitgeput’: correspondent Leen Vervaeke is bij de protesten in Hongkong

Een agent van de oproerpolitie stampt de paraplu van een demonstrant plat.Beeld EPA

De confrontatie tussen de ‘opstandelingen’ en politie rond de Polytechnic University in Hongkong nadert een eindspel.Volkskrant-correspondent Leen Vervaeke is op de door demonstranten bezette campus, waar de stemming kantelt.

Leen, hoe is de situatie op en rond de universiteit?

“De Polytechnic University wordt sinds dinsdag bezet door wat we inmiddels wel ‘opstandelingen’ kunnen noemen. Zondag was ik hier ook. Toen waren er al zware gevechten tussen honderden opstandelingen en de oproerpolitie, die de bezetting ongedaan wil maken. De opstandelingen hielden lang stand. Ze weerden zich met stoeptegels en molotovcocktails tegen het traangas en de rubberkogels van de politie. Maar uiteindelijk bleek de overmacht te groot. In de loop van de avond viel de politie de bezetters van drie kanten aan. Toen hebben de jongeren hun verdedigingslinie rond de campus moeten opgeven en moesten ze zich terugtrekken op de campus zelf.

“Wat ik hier nu aantref, is een campus waar zo’n 500 jongeren zich hebben verschanst. Ze zijn zwaar gedemoraliseerd en uitgeput. Hun voorraden voedsel en munitie slinkt snel. Ze hebben nog maar weinig middelen om het lang vol te houden en er is geen enkele manier om hier weg te komen.

“Velen proberen dat wel. Door zich te verkleden en via een achteruitgang te vluchten, of door collectief uit te breken. Maar dat heeft vooralsnog geen succes – de pogingen worden met steeds meer traangas beantwoord. Bij de eerste uitbraakpoging zijn zo’n honderd opstandelingen gearresteerd en afgevoerd. Eigenlijk is het meest waarschijnlijke scenario dat ze allemaal gearresteerd zullen worden. En dan hangt de demonstranten tien jaar cel boven het hoofd.”

Er zouden ook medische hulpverleners en verslaggevers gearresteerd worden?

“Zelf sta ik niet in de frontlinie, dat is als krantenjournalist niet nodig. Maar ik hoor ook dat fotografen en cameramensen daar onder vuur worden genomen. Eerste hulpmedewerkers vertellen me dat ze hun werk niet kunnen doen. De berichten dat journalisten worden opgepakt, maken dat ik me erg beperkt voel en me zorgen maak over hoe ik straks de campus moet verlaten.”

Een demonstrant op het campusterrein.Beeld REUTERS

Wat is het perspectief?

“Gisteravond zijn pro-democratische parlementsleden naar de campus gekomen om aan te dringen op onderhandelingen over een staakt-het-vuren. Ook religieuze leiders roepen op tot kalmte, net als vakbonden en het universiteitsbestuur. Maar ik denk niet dat die aansporing veel kans maakt. De jongeren willen graag weg, maar niet gearresteerd worden. Ik betwijfel of de politie de kans wil laten lopen om honderden van de meest radicale opstandelingen vrijuit te laten gaan. De reden dat de politie de campus vooralsnog niet ontruimt, is wellicht dat het niet met al te veel bloedvergieten mag gebeuren.”

Zou dit een omslag in de protesten kunnen zijn?

“Dit zou een inderdaad een kantelpunt kunnen worden. De enige uitweg is een onderhandelde oplossing. Maar als die niet gevonden wordt, zullen denk ik al deze jongeren gearresteerd worden. Dat kan een klap toebrengen aan de protestbeweging, want dit is een deel van de harde kern. De stemming vandaag is anders. Pessimistisch, dat was het gisteren nog niet.”