CD&V krijgt een duidelijke keuze: oude glorie herstellen of drastisch verjongen

Niets werd maandagmiddag aan het toeval overgelaten op het hoofdkwartier van CD&V. Toen interimvoorzitters Griet Smaers en Cindy Franssen iets voor 12 uur met een gerechtsdeurwaarder de stemmen optelden, moesten alle partijmedewerkers hun smartphone in een doos leggen. “Die doos blééf maar rinkelen”, vertelde een getuige achteraf. Iedereen hoopte zo snel mogelijk te achterhalen wie de winnaar was van de eerste verkiezingsronde om het partijvoorzitterschap.

Rond halfeen werden de christendemocraten uit hun lijden verlost. Niet dat ze meteen de naam van Wouter Bekes opvolger te horen kregen, want geen enkele van de zeven kandidaten kreeg de helft van de stemmen achter zijn of haar naam. Maar Joachim Coens en Sammy Mahdi kregen met respectievelijk 26 en 19 procent duidelijk de meeste stemmen. Dat betekent dat zij doorstoten naar een duel in de tweede ronde.

Met Coens en Mahdi krijgen de CD&V’ers een duidelijke keuze voorgeschoteld. Van alle kandidaten hebben zij het sterkst afgelijnde profiel. Alleen acteur en burgemeester Walter De Donder vormde als ‘man van het volk’ een bedreiging, maar hij strandde met 16 procent op de derde plaats, niet ver achter Mahdi. De andere kandidaten – Katrien Partyka, Vincent Van Peteghem, Christophe Vermeulen en Raf Terwingen – kwamen niet in de buurt.

Als voorzitter van de haven van Zeebrugge heeft de 53-jarige Coens een ijzersterke reputatie als manager. Dat is handig meegenomen nu CD&V een nieuwe organisatiestructuur moet krijgen. Dat is namelijk een van de eisen van de ‘twaalf apostelen’, de interne werkgroep die afgelopen zomer de verkiezingsnederlaag van CD&V analyseerde. Coens is ook burgemeester in Damme, waardoor hij zich kan profileren als de kandidaat van de lokale leden.

ACW-etiket

In tegenstelling tot Mahdi heeft Coens een ACW-etiket. Hij vindt dat CD&V de banden met het middenveld moet aanhalen. Ook als mensen uit de zuil, zoals CM-voorzitter Luc Van Gorp, kritiek spuien op de partij. “Ik heb drie kinderen die leiding geven in de jeugdbeweging. Elke week zitten zij samen met hun leidingsploeg om af te spreken hoe ze de zaken gaan aanpakken. Zo moet een partij ook werken: eerst in dialoog gaan, daarna in consensus aan een oplossing werken.”

Coens profileert zich als een bruggenbouwer. Zo benadrukt hij dat de vijf afvallers uit de voorzittersrace hun plaats moeten krijgen in de vernieuwingsoperatie binnen CD&V. “Er ligt een grote verantwoordelijkheid in het verbinden van verschillende strekkingen en generaties.” Als consensuskandidaat en zoon van wijlen onderwijsminister Daniël Coens kan hij stilletjes rekenen op de steun van het partijapparaat. Al zal geen enkele partijtopper dat openlijk zeggen. Een aanbeveling kan averechts werken.

Vergis u niet, sommige ideeën van Coens zijn best vernieuwend. Zo pleitte hij tijdens de campagne voor een federale regering van experts. “Dat lijkt me nog altijd geen slecht idee.” Tegelijk trok hij vorige week een conservatieve lijn in het zand door liberalen, socialisten en groenen te waarschuwen dat ze de abortuswetgeving niet zomaar kunnen versoepelen als ze CD&V in hun coalitie willen. Daarmee toonde hij zich behoudsgezinder dan Mahdi.

Zijn zwakke plek? Met een grijs pak en grijze haren oogt Coens een stuk minder fris dan zijn 31-jarige concurrent. In de provinciale debatten tussen de voorzitterskandidaten kwam hij ook moeilijk uit de verf. Vandaar dat er wat twijfels rond zijn kandidatuur hangen. Is hij de man die CD&V in de ring wil sturen tegen N-VA-voorzitter Bart De Wever of sp.a-kopman Conner Rousseau? Of die nieuwe kiezers zal overtuigen?

Spraakwaterval

Op dat vlak heeft spraakwaterval Sammy Mahdi betere kaarten. De Vilvoordenaar – die bekend werd toen hij met zijn hond Pamuk deelnam aan De slimste mens ter wereld – spreekt een jonger en stedelijker publiek aan. Hij profileert zich uitdrukkelijk als de stem van de verjonging. Afgelopen weekend kreeg hij nog een nieuw mandaat als voorzitter van de CD&V-jongeren.

“Het is pompen of verzuipen voor onze partij”, zei hij maandagmiddag op de persconferentie. “Op mij kunnen jullie rekenen. Ik zal de komende dagen, maanden en jaren blijven pompen.” Mahdi pleit voor een offensievere koers waarbij CD&V uitgaat van haar eigen kracht. Dat betekent: scherper en sneller communiceren, duidelijkere standpunten innemen en het Arcodossier – dat als een molensteen om de nek hangt – achter zich laten.

“De kiesresultaten bewijzen dat er een markt is voor vernieuwing”, maakt Mahdi zich sterk. Zo kregen anti-establisment-kandidaten Walter De Donder en Christophe Vermeulen samen 20 procent van de stemmen. Mahdi hoopt die stemmen te kunnen verzilveren. Ook al werkt hij al drie jaar in de Wetstraat 89 en is hij vanuit dat opzicht misschien minder een outsider dan Coens.

Ook op inhoudelijk vlak liggen Coens en Mahdi soms dichter bij elkaar dan ze zelf doen uitschijnen. Zo willen ze allebei de ‘C’ in CD&V behouden, pleiten ze voor een centrumkoers en willen ze de lokale besturen meer inspraak geven. Het verschil is dat Coens vooral organisatorisch sterk is, terwijl Mahdi beter communiceert. Hier en daar wordt er daarom gedacht aan een duobaan. Waarom niet Coens als CEO en Mahdi als voorzitter?

Of het zover komt, weten we op 6 december. Dan wordt de naam van de nieuwe voorzitter bekendgemaakt. Tot dan kunnen de leden opnieuw hun stem uitbrengen.