De Lijn schrapt project met elektrische bussen in Gent: ‘Ik vraag me af wat hier speelt’

Tegen eind dit jaar moesten ze er zijn, de eerste elektrische bussen in Gent. De Lijn had namelijk in 2017 aangekondigd in drie centrumsteden – Gent, Antwerpen en Leuven – met pilotprojecten te beginnen. De vervoersmaatschappij bestelde toen een 20-tal voertuigen bij fabrikant VDL uit Roeselare. Die worden binnenkort geleverd.

Met de bussen wordt tegelijkertijd ook laadinfrastructuur meegeleverd, laadpalen en bijbehorende elektriciteitscabines. Die moeten langs het traject van de bus worden geplaatst. In Leuven komen de laadpalen op een terrein van de KU Leuven, in Antwerpen wellicht op de site van het Universitair Ziekenhuis.

In Gent is volgens De Lijn echter geen geschikte locatie gevonden. “Het is niet, zoals in sommige media wordt gezegd, dat er problemen zijn met vergunningen”, legt Annelies Meynaerts, woordvoerder bij De Lijn, uit. “Voor een laadpaal is geen vergunning nodig, voor de bijbehorende cabine wel. Maar in Gent gaat het puur over het vinden van een geschikte locatie. We hebben eerst gekeken naar de Ghelamco-site, maar met het privébedrijf in kwestie konden we geen akkoord vinden. Op de Blaarmeersen waren dan weer technische problemen. Daar waren niet genoeg elektriciteitskabels aanwezig.”

Volgens de woordvoerder zijn er enkele overlegmomenten geweest met de Gentse stadsdiensten, waarop ook aangegeven werd dat het vinden van een locatie een probleem was. Meynaerts: “Wij waren aan het einde van ons Latijn in de zoektocht, maar blijkbaar heeft de stad dat niet zo geïnterpreteerd.” Aangezien er geen laadpalen kunnen worden geplaatst, schrapt De Lijn het hele proefproject voor Gent. De elektrische bussen die voor Gent waren bedoeld, worden nu verdeeld over Antwerpen en Leuven. 

In Gent zijn ze not amused. Schepen van Mobiliteit Filip Watteeuw (Groen) viel volledig uit de lucht toen het bericht over het schrappen van de elektrische bussen binnenkwam. “Er is op geen enkel moment aan de stad duidelijk gemaakt dat er echt een probleem was”, klinkt het hoorbaar gefrustreerd. “Dat De Lijn dat aangegeven heeft tijdens een overleg, klopt van geen kanten.”

Schepen Watteeuw voelt zich naar eigen zeggen ‘gepakt’. “Ik begrijp dit niet. (We hebben twee jaar geleden in Gent het circulatieplan ingevoerd. Daardoor is ook de doorstroomtijd voor trams en bussen verbeterd. We hebben met de stad ook nieuwe busbanen aangelegd. Dan mag je toch van zo’n vervoersmaatschappij verwachten dat ze een beetje meewerken? Ik vraag me echt af wat hier allemaal speelt.” 

Ook bij Ghelamco vallen ze uit de lucht. Volgens bestuurder Philip Neyt is er over dit dossier nooit een echt gesprek geweest met de directie. “Enkel wat vage mails begin dit jaar. Die waren heel amateuristisch. Dat De Lijn nu zegt dat wij te duur waren, is dus onzin.” Bij Ghelamco wijzen ze er nog op dat zij de haltes van De Lijn die nu al op hun grond liggen volledig zelf financieren. Neyt: “Daarin is 400.000 euro geïnvesteerd. De Lijn betaalt daar niets voor.”

Merkwaardig verhaal

Op Twitter gooide de kersverse minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) nog wat olie op het vuur door de verantwoordelijkheid van het mislukken bij de stad Gent te leggen. “Dat de tweede grootste stad van Vlaanderen er niet in slaagt laadpalen voor elektrische bussen te voorzien bewijst hoeveel werk er nog aan de winkel is. Zelfs bij besturen die de mond vol hebben van klimaatambitie”, klonk het.

De sneer naar Gent valt in de stad zelf nogal slecht. Daar is men ervan overtuigd dat De Lijn en Demir alle kansen willen grijpen om Gent te bashen. In de eerste plaats Watteeuw, die de voorbije jaren zijn kritiek op De Lijn en de Vlaamse overheid, die volgens hem de vervoersmaatschappij aan het wurgen is, niet onder stoelen of banken stak. Watteeuw vroeg twee jaar geleden nog om het openbaar vervoer in de stad zelf te mogen regelen, aangezien De Lijn er niet in slaagde om “zelfs maar de basisbeginselen voor openbaar vervoer te voorzien”.

“Het is inderdaad een heel merkwaardig verhaal dat bijzonder veel vragen oproept”, stelt ook Dirk Lauwers, mobiliteitsexpert aan de UGent en de UAntwerpen, die zich openlijk afvraagt of De Lijn wel alle mogelijkheden onderzocht heeft. “Als je kijkt naar Antwerpen en Leuven, waar het wel lukt, dan heeft De Lijn daar vooral met de universiteiten onderhandeld en niet met de stadsbesturen. In Gent het bestuur de schuld geven, gaat volgens mij dus niet op.”

Aandacht afleiden

Professor Lauwers wijst nog op een ander aspect. De Lijn heeft de ambitie om tegen 2025 elektrische bussen in te zetten in alle Vlaamse stadskernen. Daarvoor zijn 900 elektrische bussen nodig, maar de financiering daarvan is nog niet rond. En in het Vlaamse regeerakkoord wordt er niet over gesproken. Lauwers: “Hebben ze bij De Lijn hier een signaal willen geven? Wilden ze geen oplossing vinden omdat het budget niet toereikend is? Ik vraag het me af.”

Gent de schuld geven, leidt ook de aandacht af van het echte probleem, meent de mobiliteitspecialist. We zijn de e-mobility-boot volledig aan het missen. “Als je De Lijn hoort, lijkt het alsof er hier een of andere supertechnologie uitgetest moet worden in pilotprojecten. Terwijl er in de buurlanden, maar evengoed in Brussel al elektrische bussen rondrijden. Ook in China, Egypte en een aantal Afrikaanse steden rijden ze al rond. Zo moeilijk kan dat dan toch niet zijn, zou je denken.”

Watteeuw had gisteren  al een gesprek over het voorval met directeur-generaal van De Lijn Roger Kesteloot. De schepen hoopt dat het proefproject er – met enige vertraging – toch nog kan komen. Ook De Lijn geeft aan tot een oplossing te willen komen.