Zorgde de algemene besparing van 6 procent op subsidies al voor grote consternatie bij de kunsten en de socioculturele organisaties, dan dreigt een nieuwe maatregel de relaties met het middenveld verder onder spanning te zetten. Komende woensdag al willen N-VA, Open VLD en CD&V een decreetswijziging laten stemmen waardoor initiatieven binnen het sociaal-cultureel volwassenenwerk ‘die zich terugplooien op etnisch-culturele afkomst en segregatie in de hand werken’, helemaal niet meer gesubsidieerd worden. ‘Dat wordt een prioritair beoordelingselement,’ zo staat te lezen in het voorstel van decreet. Dat wijzigt ook alle bepalingen ‘die de autonome beslissingsbevoegdheid van de regering beperken.’ Voortaan zal de Vlaamse regering dus het advies van de beoordelingscommissie naast zich kunnen neerleggen.

135 organisaties

Het Steunpunt Sociaal-Cultureel Werk (Socius) lijst vandaag 135 organisaties op die binnen het sociaal-cultureel volwassenenwerk door de Vlaamse Gemeenschap erkend zijn. Daar zijn gevestigde namen bij zoals Davidsfonds, Bond Zonder Naam, Welzijnszorg of de Fietsersbond. Maar verschillende organisaties staan expliciet opgelijst als etnisch-culturele organisaties, waaronder de Federatie van Marokkaanse Verenigingen. Die kreeg in 2018 nog 412.169 euro subsidies. Nog andere verenigingen, zoals het intercultureel platform Kif Kif (185.000 euro in 2018) of het Koerdisch Instituut (130.250 euro) lijken door de decreetswijzigingen geviseerd te worden.

‘Polarisatie niet meer subsidiëren’

Die aanpassing was al aangekondigd in het regeerakkoord en in de beleidsnota van minister van Cultuur, Jan Jambon (N-VA), maar de snelheid waarmee er werk van gemaakt wordt, valt op. ‘Men heeft in het verleden gekozen voor het idee dat nieuwkomers zich best integreren bij mensen met dezelfde achtergrond. Ondertussen blijkt dat de band met het thuisland té sterk aanwezig blijft om aan goede gemeenschapsvorming te doen. Daarom gooien we nu de boeg om,’ aldus hoofdindiener Marius Meremans (N-VA). ‘Een kritisch middenveld is belangrijk maar wie polarisatie en segregatie in de hand werkt kunnen we niet meer subsidiëren.’ In tijden van schaarste moeten er ‘scherpe keuzes’ gemaakt worden, vindt Meremans.

KifKif

Meremans wil geen organisaties bij naam noemen. ‘Maar een aantal zullen toch eens hun eigen werking moeten bekijken.’ In 2017 haalde Meremans al eens zwaar uit naar KifKif in het parlement naar aanleiding van een gefotoshopt beeld in een opiniestuk op de site waarop IS-beul Jihadi John klaar stond om Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten en toenmalig staatssecretaris Theo Francken (N-VA) te onthoofden. Meremans sprak van een ‘beweging die eerder een forum aan het worden is voor haatboodschappen, voor polarisering, voor het opzetten van gemeenschappen tegen elkaar, laat staan dat dit nog iets te maken heeft met bruggen bouwen.’ Meremans vroeg zich toen al luidop af in hoeverre KifKif ondersteuning verdiende.

Snel in werking

Vanaf 1 december zouden de wijzigingen van kracht moeten zijn. Tegen het eind van het jaar moeten de socio-culturele verenigingen immers een nieuw subsidiedossier indienen voor de periode 2021-2025. De evaluatie van die dossiers zou dan al gebeuren op basis van het gewijzigde decreet.

Oppositielid Staf Pelckmans (Groen) hekelt die manier van werken. ‘De regels veranderen terwijl verschillende organisaties al hun dossiers klaar hebben voor een nieuwe aanvraag is niet serieus. En alweer is er geen enkel overleg geweest met de betrokken organisaties.’

Pelckmans vraagt zich af of de wijzigingen juridisch voldoende onderbouwd zijn en niet in strijd zijn met onder meer artikel 11 van de grondwet. Dat stelt dat wetten en decreten ‘de rechten en vrijheden van ideologische en filosofische minderheden’ dient te waarborgen.