Oeps: “Vlaamse regering kan in 2020 geen belastingen innen”

“De op 31 december 2019 bestaande directe en indirecte belastingen, in hoofdsom, opcentiemen en opdeciem, worden tijdens het jaar 2019 ingevorderd volgens de bestaande wetten, decreten, besluiten en tarieven met inbegrip van die welke slechts tijdelijk of voorlopig zijn”, klinkt het nogal technisch in artikel 10 van de Vlaamse begroting. Een zinnetje dat momenteel wel grote gevolgen heeft, zegt het Rekenhof in zijn rapport van de begroting. 

Volgens het Hof kan de regering daardoor zoals het er nu voorstaat, “in 2020 geen belastingen innen”, tweette Vlaams parlementslid Anke Van dermeersch (Vlaams Belang) een screenshot van de passage in het rapport. Allicht zal het zover uiteindelijk niet komen, en zal “2019" snel rechtgezet worden in “2020".

Zoals eerder aangekondigd gaat de regering-Jambon volgend jaar in het rood om nadien opnieuw aan te knopen met een begrotingsevenwicht. In de ontwerpbegroting is sprake van een tekort van 435,6 miljoen euro (in de toelichting aan het Rekenhof is sprake van 431,1 miljoen euro).

Echt forse kritiek heeft het Rekenhof eigenlijk niet. Net als de voorgaande jaren merkt het Rekenhof op dat de regering de bouwkost van het Antwerpse Oosterweelproject (191,9 miljoen euro in 2020) buiten de begrotingsdoelstelling houdt. Dat terwijl het onzeker is of dat wel mag van Europa. 

Daarnaast merkt het Rekenhof op dat de Vlaamse schuld in 2019 met bijna een miljard euro aangroeit, waardoor de ratio schuld versus inkomsten stijgt van 46,6 procent naar 50,7 procent. Vlaanderen blijft wel onder de schuldnorm van 65 procent. 

Voor de rest maakt het Rekenhof een hele reeks - vooral technische - opmerkingen. Zo vindt het hof de geraamde ontvangsten uit gewestbelastingen onvoldoende gemotiveerd. Een voorbeeld: de regering houdt wel rekening met de impact van de tariefverlaging van het verkooprecht. "Minder duidelijk is of er werd rekening gehouden met een mogelijke terugval van transacties die zich kan voordoen na de piek van transacties eind 2019, als gevolg van de anticipatie van de markt op de afschaffing van de woonbonus", luidt het. 

Wat de middelen voor personen met een handicap betreft, wijst het Rekenhof erop dat er mogelijk een probleem kan ontstaan. Zo blijkt uit berekeningen van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) dat er jaarlijks 75 tot 80 miljoen euro nodig is voor een aantal groepen die automatisch recht hebben op middelen. In 2020 zal dat bedrag nog iets hoger liggen. "Tenzij de huidige regelgeving voor automatische toekenningsgroepen wordt herbekeken, zullen in 2020 de beschikbare middelen voor die groepen niet volstaan", luidt het. 

Het Rekenhof vreest ook dat de 95 miljoen euro die de regering de komende jaren voorziet voor grote werken aan culturele topinfrastructuur (o.a. KMSKA, MuHKA, Kaaitheater) niet zal volstaan.

Sp.a-voorzitter Conner Rousseau reageert kritisch. “Het Rekenhof bevestigt wat wij al lang vermoeden: de investeringen die de Vlaamse regering aankondigt, zijn fake.” Volgens Rousseau is er sprake van besparingen “op welzijn, fietspaden en klimaat”. Daarnaast rekent de regering op nog niet uitgevoerd beleid, klinkt het. “Minister (van Begroting, red.) Diependaele heeft het graag over gezond verstand, maar dit snapt toch niemand”, besluit Rousseau.