Bo Coolsaet schuldig aan aanranding en verkrachting: ‘Hij misbruikte zijn positie om zijn lusten bot te vieren’

“Het zijn schokkende en laakbare feiten. Er bestaat geen enkele twijfel over het totaal ongebruikelijke karakter van de behandeling.” De correctionele rechtbank van Antwerpen was streng voor uroloog Bo Coolsaet. Hij stond terecht voor de verkrachting en aanranding van een minderjarige patiënte in zijn privépraktijk. Waarnemers gingen ervan uit dat Coolsaet vrijgesproken zou worden. Het was woord tegen woord, met een gebrek aan materieel bewijs. Om diezelfde reden vroeg het openbaar ministerie ook de vrijspraak. Eerder had ook de Orde der Artsen geoordeeld dat Coolsaet geen fouten had gemaakt. Maar de rechtbank verraste, en oordeelde dat er geen enkele twijfel bestaat over Coolsaets schuld.

Het slachtoffer was nog een vijftienjarige puber toen Coolsaet haar in 2006 behandelde voor blaasontstekingen en bekkenbodempijn. Hij bracht daarbij verscheidene keren een trillend apparaatje bij de vrouw in, dat moest dienen om de opname van een zalf te verbeteren. Coolsaet betastte ook haar borsten en billen, en kuste haar in de hals. Het toestel bezorgde het meisje een orgasme. Volgens Coolsaet ging het echter niet om een orgasme, maar om samentrekkingen van de bekkenbodemspieren die door sommige vrouwen verward kunnen worden met een orgasme.

Orgasme of niet, volgens de rechtbank was er geen enkele reden om die handelswijze goed te praten. De rechter benadrukte verschillende keren de conclusies van de gerechtsdeskundigen. Coolsaet had de vrouw langdurig behandeld op een manier die geen enkele steun vindt in de wetenschappelijke literatuur, voor een aandoening die nooit diagnostisch aangetoond werd. Ook de context was voor de rechter cruciaal: het ging om een behandeling in zijn privépraktijk, zonder toezicht van andere dokters, terwijl de ouders van het minderjarig meisje in een andere kamer wachtten.

Vriend van de familie

De rechter oordeelde dat Coolsaet zich bewust was van de gevoelens die het apparaat opwekte. “Dat bewijst het seksueel karakter van de penetratie.” De uroloog had de ouders en het meisje moeten informeren over het effect van de behandeling, stelde de rechter. Zowel de verkrachting als de aanranding van de eerbaarheid waren voor de rechtbank afdoende bewezen.

De rechter argumenteerde het vonnis uitvoerig, en veegde alle argumenten van de verdediging en het openbaar ministerie een voor een van tafel. Zo steunde het parket onder meer op een verslag van gerechtspsychiater De Vos. Die stipte aan dat de herinnering van het slachtoffer gekleurd kon zijn door haar eigen interpretatie. Op het moment van de feiten was ze immers nog een puber in volle seksuele ontwikkeling. Wat de vrouw toen ervoer als een orgasme en opwinding, was dat niet noodzakelijk.

Die argumentatie hield geen stand in de beslissing van de rechter. “De rechtbank is van oordeel dat de verklaringen van de vrouw zonder meer geloofwaardig zijn. De rechtbank volgt niet de stelling dat het mogelijk door een puber verkeerd geïnterpreteerd werd”, klonk het droog.

Het vonnis schetste geen fraai beeld van de uroloog. Coolsaet was een vriend van de familie en de behandelend arts, waardoor de vrouw duidelijk in een ondergeschikte positie stond. “Beklaagde misbruikte op schromelijke wijze zijn positie als arts om zijn eigen seksuele lusten bot te vieren”, oordeelde de rechter. Zij citeerde ook uit het expertenverslag dat Coolsaet een “eerder hoog” zelfbeeld heeft.

‘Believers en non-believers’

De strafmaat voor Coolsaet is niet min. Hij werd veroordeeld tot vier jaar cel, waarvan de helft met uitstel. De arts wordt tien jaar uit zijn burgerrechten ontzet, en zal een schadevergoeding moeten betalen. Belangrijk is ook dat Coolsaet zijn celstraf niet zomaar thuis zal kunnen uitzitten met een enkelband. Omdat het gaat om zedenfeiten met een minderjarige, moet hij minstens de helft van de celstraf in de gevangenis doorbrengen. Of dat ook daadwerkelijk zal gebeuren, valt af te wachten. Advocaat Kris Luyckx kreeg van Coolsaet de opdracht om in beroep te gaan. In afwachting daarvan wordt de uitvoering van de straf opgeschort.

“Dit is een zwart-witdossier met veel believers en non-believers. De rechtbank behoort blijkbaar tot het kamp van de believers”, zei Luyckx na de uitspraak. Hij stelde zich grote vragen bij de motivering van het vonnis, en vond dat de medische standaarden van vandaag niet gebruikt kunnen worden om praktijken van vijftien jaar geleden te beoordelen.

Mogelijk zorgt de veroordeling ervoor dat Coolsaet nog meer zaken boven het hoofd hangen. De voorbije weken werden meerdere gelijkaardige klachten ingediend, maar de feiten waren telkens verjaard. Dat zou kunnen veranderen volgens Christine Mussche, advocate die het slachtoffer verdedigt. Het parket kan oordelen dat die oudere feiten een geheel vormen – een voortgezet misdrijf, in het jargon – met de verkrachting waarvoor Coolsaet veroordeeld is. Dat heeft mogelijk gevolgen voor de verjaringstermijn.

Ook bij de Orde der Artsen kan de zaak nog een staartje krijgen. De procureur des Konings kan de veroordeling doorgeven aan de Orde, die de zaak dan helemaal opnieuw onderzoekt. Aangezien Coolsaet beroep zal aantekenen, is het ook hier onduidelijk wat de toekomst precies brengt.