Komt uw kat buiten? Dan overtreedt hij Europese regels
Een kat die de deur uit gaat, richt een ecologische ravage aan. En wie de regels goed leest, ziet dat het volgens de Europese regels eigenlijk ook helemaal niet mag, zeggen twee Nederlandse juristen.
Katten ongecontroleerd naar buiten laten gaan, is illegaal. Dat stellen juristen Arie Trouwborst en Han Somsen van de universiteit van Tilburg. Zij baseren zich daarbij op de Europese regels voor natuurbescherming.
De huiskat (Felix catus) is een van de grootste uitroeiers van diersoorten ter wereld, schrijven de onderzoekers in het Journal of Environmental Law. Voor bijna 370 bedreigde diersoorten is de kat een gevaar; in Europa staat zij zelfs in de top drie meest schadelijke uitheemse dieren. De huiskat vindt zijn oorsprong in Afrika.
De onderzoekers schermen met Nederlandse cijfers. Daar worden elk jaar naar schatting 140 miljoen dieren door katten gedood. Meer dan de helft van die slachtoffers is toe te schrijven aan katten met een eigenaar. Onder de slachtoffers zijn verschillende soorten vogels en zoogdieren, zoals weidevogels en vleermuizen, maar ook reptielen, vissen en amfibieën.
Dat is niet alleen schadelijk, aldus de rechtswetenschappers, het is ook illegaal. Onder de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn zijn de lidstaten immers verplicht om bepaalde soorten en hun leefgebieden te beschermen, en mogelijke bedreigingen te beperken. Een kat toezichtloos laten rondlopen is feitelijk al verboden, zeggen de juristen: “Wie een rechtszaak aanspant tegen de staat, die de Europese regels moet handhaven, maakt dus een goede kans op succes.”
Een kat kan vogels stress bezorgen
Ook zonder te jagen, kunnen katten populaties beschadigen. Puur de aanwezigheid van een kat kan vogels zoveel stress bezorgen, dat zij bijvoorbeeld beperkt broeden en hun jongen minder voeren. Katten kunnen vogels bovendien met een voor hen dodelijke ziekte opzadelen. Tenslotte kruisen rondzwervende huiskatten nog weleens met wilde katten. Dit zorgt ervoor dat de laatste soort steeds minder voorkomt.
Beschermde dieren opzettelijk doden of verstoren is in strijd met de EU-richtlijnen. Katten buiten vrijuit laten, wetende wat voor schade ze daar aanrichten, valt hier volgens de juristen ook onder. “Ook al is het niet je bedoeling om wilde dieren te schaden wanneer je het kattenluik open laat, dat is wel wat er op grote schaal gebeurt”, zegt onderzoeker Somsen.
Mede-onderzoeker Trouwborst: “Elk ander huisdier gaat niet zonder baasje naar buiten, van honden tot slangen. De uitzonderingspositie van de kat is eigenlijk heel gek.” Volgens hem kunnen katten genoeg beweging krijgen in een goed afgesloten tuin of aan de lijn, zoals een hond. “In drukke steden met veel verkeer worden katten voor hun eigen veiligheid vaak al binnengehouden, en dat gaat prima.”
Het zal even wennen zijn voor katten en hun bazen, maar maatregelen zijn volgens de wetenschappers onontkoombaar. De juridische conclusie is volgens hen waterdicht: “De schade door de kat is te groot om een uitzondering op de wet te blijven.”