Daniel Craig over ‘Knives Out’: ‘Iedereen dacht dat ik geen komische rol aankon’

Daniel Craig is in een uitgelaten stemming, ook al is hij volop bezig met de opnames van No Time to Die, die in april in de zalen te zien zal zijn. Het is de vijfde en laatste keer dat hij in de huid van de Britse geheim agent James Bond kruipt. 

Daniel Craig: “No Time to Die, ja, zo heet ie. Was ik weer vergeten (lacht).”

Kun je er al iets over lossen?

Craig: “Wel, ik zou je kunnen vertellen wat ik deze week allemaal heb gedaan, maar dan gaan de mensen denken dat ik steen en been klaag (lacht). Elke opnamedag is erg intens: we proberen de best mogelijke Bond-film te maken en we trekken alle registers open. Om je een idee te geven: gisteren stond ik twaalf uur lang tot aan mijn nek in het water.”

Daniel Craig praat snel en luid. Het is zijn eerste grote interview in jaren. Hij is eerlijk en grappig en barst van het zelfvertrouwen: hij denkt nooit na voor hij een vraag beantwoordt, zoals de meeste van zijn collega’s wel doen. Het is heerlijk om hem bezig te zien: hij laat zijn gedachten de vrije loop en zegt alles wat in hem opkomt. Hij heeft vijftien jaar lang de meest energieke James Bond in de geschiedenis vertolkt. Zo nors en nukkig hij op het witte doek lijkt, zo humeurig lijkt hij ook in het echte leven – meer dan één paparazzo heeft hij al op een middelvinger getrakteerd.

Ben je echt zo knorrig?

Craig: “Misschien. Maar ik ga geen moeite doen om het tegendeel te bewijzen. Weet je, ik ben gewoon niet zo goed in mezelf verkopen. Collega’s gaan in talkshows zitten en leuke anekdotes opdissen, maar dat kan ik domweg niet. Ik zou niet weten wat ik daar moet gaan vertellen. Ik zou het kunnen proberen, maar dan zou iedereen raar opkijken: ‘Wat doet hij nu? Waar is onze humeurige brompot gebleven?’ Maar ik bén helemaal geen humeurige brompot (lacht luid). Ik doe dolgraag wat ik doe en ik wil graag journalisten te woord staan, maar ook weer niet zó graag (lacht). Ik ben opgegroeid in een tijd waarin je als acteur je ding deed en niet naar complimentjes zat te hengelen of naar likes zat te vissen. Wie is de mens achter Daniel Craig? Daar heeft niemand zaken mee, behalve mijn naasten.”

Sinds wanneer zitten we zo in met wat anderen over ons denken?

Craig: “Dat is de schuld van de sociale media. Iedereen wil altijd maar goedkeuring van anderen, ik krijg er wat van. Maar ik ben 51: niemand luistert naar mij. Of ze stoppen met luisteren zodra ik iets zeg, dus het maakt niet zoveel uit hoe ik erover denk. Ik ben groot geworden ten tijde van de punkrock: leuk gevonden willen worden, daar hadden we toen een hekel aan. Ik zie er ook het nut niet van in als het over kunst gaat: zoiets gaat juist tégen de kunst in. Het doodt alle creativiteit.”

In de intelligente komedie Knives Out speelt Daniel Craig de beleefde, eenvoudige privédetective Benoit Blanc die het onder andere heeft over een ‘nazi-joch dat in de badkamer masturbeert’. Je hoort het James Bond niet gauw zeggen, en Craig lijkt wel te spelen alsof hij uit het Bond-keurslijf is bevrijd. In Knives Out moet hij de moord op de stamvader van een puissant rijke, weerzinwekkende familie onderzoeken. De plot is meesterlijk in elkaar gestoken en verfilmd door Rian Johnson.

Waarom heeft het zo lang geduurd voor je een grappige rol mocht spelen?

Craig (lacht) : “Simpel: niemand heeft me eerder zoiets aangeboden. Die rol in Logan Lucky (misdaadkomedie van Steven Soderbergh uit 2017, red.) was mijn eerste grote komische rol. Had ik vroeger de kans gekregen om zo’n personage te spelen, dan had ik die zeker gegrepen. Ik heb er op mijn blote knieën om gesmeekt, maar iedereen dacht dat ik zulke shit niet kon spelen. Ik ben nu al vijftien jaar James Bond, akkoord, maar er schuilen veel méér karakters in mij.”

De eerste zes van die vijftien jaar heb je acht films naast de Bond-franchise gedraaid, in de volgende negen jaar amper drie, waaronder Knives Out. Zien regisseurs jou niet meer zitten?

Craig: “Dat is het niet. Er is een andere goede reden voor: na elke Bond-film heb ik ongelooflijk veel rust nodig, en eigenlijk ben ik gewoon het liefst van al thuis, in New York. Bovendien hebben we nu een kindje (zijn vrouw, de Britse actrice Rachel Weisz, beviel in september vorig jaar van een dochtertje, red.).

“Je zult me misschien niet geloven, maar ik ben érg graag James Bond. Een Bond-film maken is één van de meest intense, bevredigende ervaringen, maar het vergt enorm veel energie en ik word al wat ouder. Links en rechts begint het flink te kraken. Als ik daarnaast nog iets wil doen, moet het wel heel goed zijn.”

In Knives Out ben je te zien naast een andere acteur die ook vooral bekend is van een iconische rol: Chris Evans, alias Captain America.

Craig: “Mmm... Hij had wel zijn schild meegebracht, hoor.”

Echt?

Craig: “Nee, grapje. Maar ik heb wel met mijn Walther-pistool gezwaaid op de set. Nee, ook niet waar. Je ziet af, hè (lacht).”

Ik heb ergens gelezen dat je ook naast de set dat gekke accent hebt volgehouden.

Craig: “Geen idee wie die onzin heeft verspreid. Daar klopt niets van. Ik heb heel wat vervelende tics, maar dat is er geen van.”

Ik moest wel hard lachen toen ik die grote stoel in Knives Out zag: die ziet eruit als de IJzeren Troon.

Craig: “Als de wát?”

De troon uit Game of Thrones. Het leek wel alsof James Bond in Westeros rondliep. Heb je die serie nooit gezien?

Craig: “Niet één aflevering, mate. Je krijgt me in geen duizend jaar zo gek (lacht).”

Geld en seksisme

Rian Johnson heeft zich naar eigen zeggen enorm geamuseerd met Daniel Craig: ‘Wat ik het liefst probeer, is een acteur dingen laten doen die hij nog nooit heeft gedaan. Daniel heeft veel gevoel voor humor, en ik wist dat we lol zouden hebben als ik hem zijn gang liet gaan. En we hebben echt gegierd van het lachen: we waren net twee stoeiende kinderen die wilden kijken hoever ze konden gaan.’

Ondanks alle vrolijkheid heeft Knives Out ook een politiek tintje. Halverwege de film is de familie die Benoit Blanc onderzoekt, bang dat een verpleegster van buitenlandse afkomst met de erfenis gaat lopen, en beramen ze een complot om dat te verhinderen.

Heb je met Rian Johnson gesproken over wat hij met zijn film wilde zeggen?

Craig: “Nee, voor mij was alles heel duidelijk (grijnst). Ik had er geen behoefte aan om veel te discussiëren. Er was wel een andere reden waarom ik graag wilde meedoen. Knives Out is great fun om naar te kijken, maar er zit ook een ziel en een boodschap in, en dat maakt het rijker. Begrijp me niet verkeerd, ik ben dol op grote popcornfilms, maar er moet wel iets realistisch aan zijn.”

De film is duidelijk pro immigratie. Ben je niet bang dat sommige kijkers zich geviseerd zullen voelen?

Craig: “Ik ben niet verantwoordelijk voor hun reactie. Ik ga me niet bezighouden met wat anderen denken, want dan krijg ik niets meer voor elkaar. De film gaat over menselijkheid, meer niet. Ik ga niet met een vlag staan zwaaien of een film draaien met heel aardige en heel stoute mensen. Het is gewoon een verhaal, maar ik weet waar je naartoe wilt. Of ik...”

Juist: sta je achter de politieke boodschap van de film?

Craig: “Ja, natuurlijk. Anders had ik er niet in meegespeeld.”

Zullen we het eens over de nieuwe Bond hebben? Daar wordt erg geheimzinnig over gedaan.

Craig: “Ga je gang.”

In 2015 werd je wereldwijd verkeerd geciteerd toen je zei dat je nog liever je polsen doorsneed dan een vijfde Bond-film te draaien.

Craig: “Dat klopte niet. Ik had er op dat moment geen zin meer in en was even aan rust toe, maar ik had uiteraard al het contract voor No Time to Die getekend.”

Het grote nieuws is deze keer dat actrice en schrijfster Phoebe Waller-Bridge mee het scenario heeft gepend. Was het jouw idee om haar erbij te betrekken?

Craig: “Yeah.”

Wat zal zij Bond kunnen bijbrengen?

Craig: “Wait and see! (lacht) Ze is gewoon briljant. Ik volg haar al sinds het eerste seizoen van Fleabag (Britse comedy, red.), daarna zag ik Killing Eve (Britse spionageserie, red.) en ben ik helemaal voor haar gevallen. Het is echt een privilege om haar aan boord te mogen hebben.”

Toen ik Daniel Craig in 2014 sprak voor Spectre, de 24ste Bondfilm in de officiële reeks, hadden we het over de vrouwonvriendelijkheid in de films, en hij was erg blij met de casting van Monica Bellucci (55) als iets oudere minnares. Die trok toen de discussie over seksisme, de loonkloof en andere heikele onderwerpen weer op gang. Phoebe Waller-Bridge is pas de tweede vrouw in de 57-jarige geschiedenis van de Bond-films die op de aftiteling zal staan als scenariste, na Johanna Harwood, die heeft meegeschreven aan Dr No en From Russia with Love.

Een cynicus zou kunnen opmerken dat ze is aangetrokken omdát ze een vrouw is.

Craig (haalt diep adem): “Die hele discussie over haar geslacht is belachelijk. Phoebe is een fantastische scenariste. Waarom zouden we haar níét bij de Bond-films willen hebben: dát is het enige juiste antwoord. Ze is één van de beste Britse schrijfsters van het moment, en ik opperde op een bepaald moment: ‘Kunnen we haar er niet bij halen?’

“Nu ze in het team zit, krijgt ze de hele tijd vragen van journalisten en fans wat ze van plan is, en ze kan alleen maar antwoorden dat we niets gaan veranderen. James Bond blijft James Bond. Maar uiteráárd zal zij hem met andere ogen bekijken.”

Hoe meer Daniel Craig tegen je roept, hoe vlotter het gesprek verloopt. Hij geniet van een discussie als deze, al klinkt hij op papier veel brutaler dan in werkelijkheid. Er mogen harde woorden vallen, maar er zal niets van blijven hangen. Hij is een uiterst tevreden man op het absolute hoogtepunt van zijn carrière, en hij wéét dat hij bevoorrecht is.

Craig: “Toen ik les volgde aan de Guildhall School in Londen, kwam iemand van de belastingdienst spreken over het zelfstandigenstatuut. Hij keek ons aan en zei: ‘Besef je wel dat 90 procent van jullie nooit aan de bak zal komen als acteur?’ Die man heeft me toen zo bang en wanhopig gemaakt dat ik bereid was om alles aan te pakken wat ze me maar aanboden. Soms voel ik me nog zo (lacht). Ik zou nog veel beter moeten kunnen acteren. Perfect zal het nooit zijn, niemand kan dat, maar ik wil telkens opnieuw proberen om dat te bereiken.”

Bizar accent

Al te makkelijk wordt vergeten wat voor een veelzijdige en subtiele acteur Daniel Craig op de planken en op het witte doek is. In 1993 debuteerde hij in het National Theatre in Angels in America, en in 1996 werd hij razend populair als Geordie in de tv-serie Our Friends in the North. Zijn films zijn nog gevarieerder: hij speelde in The Mother een jongere minnaar en in Enduring Love een man die wordt gestalkt. Sinds kort laat hij zich helemaal gaan: voor Logan Lucky verfde hij zijn haar blond en mat hij zich een bizar Amerikaans accent aan voor de rol van gangster Joe Bang. En in de komedie Knives Out baseerde hij het hoofdpersonage, de privédetective Benoit Blanc, op de excentrieke historicus Shelby Foote, gewoon omdat hij daar zin in had.

Is dat de onvoorspelbaarheid die je voor de rest van je carrière wilt?

Craig (lacht luid) : “Ik hoop het. Wie zal het zeggen? Misschien wil niemand me nog. Ik heb niet echt plannen.”

Keer je ooit nog terug naar het theater?

Craig: “Waarom niet? Op de planken in New York voel ik me helemaal thuis: ik wóón daar (lacht).”

Nog één vraag, voor je weer naar de set gaat: wat zul je het meest missen aan James Bond?

Craig: “Mijn vrienden. Met veel crewleden heb ik vijftien jaar lang gewerkt, en het zal een schok zijn te beseffen dat het gedaan is. Ik zal ze ooit nog wel terugzien, maar de set van een Bond-film is toch iets speciaals.”

© The Sunday Times

Knives Out komt op 29 november in de bioscoop. De release van No Time to Die is gepland voor 3 april 2020.