Werelddirigent Mariss Jansons overleden, bekend van Concertgebouworkest en Nieuwjaarsconcert
In Sint-Petersburg is op 76-jarige leeftijd de Letse dirigent Mariss Jansons gestorven. Hij leidde vele orkesten wereldwijd, waaronder ook het Nederlandse Concertgebouworkest. Drie keer hield hij het dirigeerstokje vast voor het Nieuwjaarsconcert in Wenen.
Mariss Jansons leed al lang aan een hartkwaal; hij is in het Russische Sint-Petersburg overleden. 76 jaar geleden werd hij geboren als zoon van een dirigent en een zangeres in de Letse hoofdstad Riga. Zijn moeder was Joods; baby Mariss zag tijdens de Tweede Wereldoorlog het levenslicht op een onderduikadres.Â
Letland maakte later deel uit van de Sovjetunie en de autoriteiten verhinderden Mariss Jansons aan de slag te gaan in het buitenland; zo mocht hij niet de assistent van Herbert von Karajan worden in Berlijn. Pas na de glasnost en perestrojka van president Gorbatsjov kon Mariss Jansons de wereld verkennen. Hij dirigeerde als gastdirigent zowat alle belangrijke orkesten van de wereld: Londen, Berlijn, Wenen, ook in de Verenigde Staten. Hij was jarenlang vast in dienst bij het Filharmonisch Orkest van Oslo en het Pittsburgh Symphony Orchestra.
Tussen 2004 en 2015 stond Mariss Jansons aan het hoofd van het Koninklijk Concertgebouworkest in Amsterdam. In die periode werd het orkest bekroond als beste ter wereld.Â
Op dit moment was Mariss Jansons nog vast verbonden aan het Symfonie-orkest van de Beierse Radio in München. Dat orkest reageert "diep treurig en onthutst" op de dood van zijn dirigent.
Mariss Jansons was een expert in Russische muziek van Tsjaikovski, Sjostakovitsj of Rachmaninov, maar ook zijn uitvoeringen van Richard Strauss of Gustav Mahler kregen veel lof. Hij is vaak gelauwerd met internationale prijzen, onder meer met een Grammy-award.
Drie keer, in 2006, 2012 en 2016 dirigeerde Mariss Jansons de Wiener Philharmoniker in het lichtere klassieke genre in het traditionele Nieuwjaarsconcert in Wenen.
In 1996 kreeg Mariss Jansons een hartstilstand terwijl hij de opera "La Bohème" van Puccini dirigeerde in Oslo. Zijn hartkwaal is hem nu fataal geworden.
In 2015 werd in Amsterdam bij het Concertgebouworkest een monumentaal portret van Mariss Jansons onthuld, geschilderd door de Belgische kunstenaar Sam Dillemans.Â
