N-VA-woordvoerder wordt boer: ‘Niet iedereen in partij is overtuigd van regeringsdeelname’
Hij werd klaargestoomd om Joachim Pohlmann op te volgen als N-VA-woordvoerder, maar Bram Bombeek (32) zegt de politiek vaarwel. Hij wordt boer, mét ecologische inslag. Als afscheid overschouwt hij het politieke veld.
Dat hij het schimmenspel van de Wetstraat moe is, herhaalt hij meer dan eens tijdens het interview op het rundveebedrijf van zijn ouders in Denderleeuw. Nochtans draaide hij negen jaar lang mee in de communicatiemachine van N-VA, de laatste jaren als adjunct-partijwoordvoerder. Joachim Pohlmann had hem naar het partijhoofdkwartier gehaald om hem op te volgen. Het liep anders. Na zijn diploma’s geschiedenis en rechten volgde hij vorig jaar een cursus spekslager. “Ik wilde met mijn handen werken”, zegt hij. Langzaam groeide het idee om het rundveebedrijf van zijn ouders over te nemen.
U had op een cruciale stoel kunnen zitten in de Belgische politiek.
“Life is what happens when you’re making other plans. Het is gelopen zoals het is gelopen. Veel mensen verklaren me voor gek. Terwijl steeds meer jonge boeren ermee stoppen en de gemiddelde leeftijd boven de 50 ligt, stap ik erin.”
Hoe bent u op het idee gekomen?
“Ik ben niet de typische boerenzoon die op zijn negende al met de tractor reed. Het land bewerken, met grote machines werken: dat interesseert me niet. Maar door veel te lezen ben ik geïnspireerd geraakt, vooral door Joel Salatin. Die schreef een boek over regeneratieve landbouw. Hij pleit onder meer voor kleinschalige landbouw, met korte keten en directe verkoop aan de consument. Daar komt toch al wat marketing bij kijken. Toen dacht ik: dat is iets voor mij!”
“Mijn grootouders zitten met grote ogen te kijken. Eigenlijk grijp ik terug naar technieken uit hun tijd. Het plan is bijvoorbeeld om koeien roterend te laten grazen, om zo de grond minder te belasten. Dat is net wat zij vroeger ook deden. We gebruiken ook compost, geen chemische middelen om de bodem te verrijken.”
Is biologische landbouw de redding van de boeren in Vlaanderen?
“Zeker in de korte keten. De percelen zijn zo versnipperd en Vlaanderen is zo dichtbewoond, dat je wel kleinschalig en samen met de gemeenschap moet denken. Let op, ik word geen bioboer in de strikte zin van het woord, maar hanteer wel die filosofie. Ik ben er ook van overtuigd dat intensieve landbouw perfect kan bestaan naast de ecologische variant.”
Sleutelfiguren
Door uw vertrek verliest N-VA drie sleutelfiguren in de communicatie. Pohlmann stapt over naar het kabinet-Jambon, eerder ging Pol Van Den Driessche hem voor.
“Bart (De Wever, RW) blijft nog altijd zeer goed omkaderd. Piet (De Zaeger, partijdirecteur, RW) zit daar bijvoorbeeld nog altijd. Joachim is erg belangrijk voor de partij. Maar hij is ook niet weg, hè. Hij blijft beschikbaar, ook voor de voorzitter.”
Waarom gaat iedereen bij De Wever weg?
“De minister-president is nu eenmaal belangrijk. Die overstap van Joachim is organisch gegroeid. Ook een medewerkster van hem en Pol werken al voor Jambon. Het is logisch dat dezelfde mensen elkaar opnieuw opzoeken. Grote politieke signalen moet je daar niet achter zoeken.”
De positie van De Wever staat niet onder druk, zoals verschillende bronnen suggereren in deze krant?
“Ik heb mijn telefoon opgenomen voor uw collega en ik heb hem, net als heel wat partijgenoten, gezegd dat Bart nog steeds ongecontesteerd is binnen de partij. (droog) Zijn stuk is iets anders uitgedraaid.”
‘Niemand heeft nog vat op Theo Francken’: het rommelt bij N-VA
En toch. Theo Francken wil de extreemrechtse kiezer terugwinnen. Anderen, zoals Zuhal Demir, kijken vooral naar het centrum. Hoe zit het nu?
“Beide visies zijn juist. Theo heeft een duidelijke kijk op migratie, wat ons betreft het enige haalbare alternatief voor wie een ander beleid wil. Moeten we daar dan uit strategische overwegingen over zwijgen? Maar het socio-economische blijft evengoed belangrijk. Dat zijn al langer de twee benen waar de N-VA op danst. Na een verkiezingsnederlaag is het logisch dat daar intern wordt over gedebatteerd. Theo wil beide koppelen: strengere migratie in ruil voor hogere pensioenen. Daar ben ik het niet mee eens. Was het maar zo eenvoudig!”
“Maar tactisch? Uit alle postelectorale onderzoeken komt de CD&V uit als gewond dier. Open Vld heeft nog zijn kiezers, maar waarom ze voor die partij stemmen is minder duidelijk. Onze potentiële winst zit in het centrum. De kiezer van het Vlaams Belang is kwaad. En het is heel gemakkelijk om hen kwaad te houden, via sociale media, allerlei propaganda en kopschopfilmpjes. Op korte termijn ligt daar weinig winst.”
Ook over een federale regeringsdeelname zijn jullie er nog niet uit. Jambon past, Francken wil maar wat graag.
“Op dat vlak verschilt de mening van Theo niet zoveel met die van Bart, heb ik begrepen uit jullie stuk. Maar niet iedereen is overtuigd om in de regering te stappen, dat klopt. Er zijn evenveel valabele argumenten om het wél te doen, als om het níét te doen. Er is in elk geval bereidheid om het te proberen, dat heeft Bart duidelijk aangegeven.”
Als hij straks door de koning wordt uitgestuurd, zal de partij kleur moeten bekennen.
“Dat zien we dan wel. Ik ben ervan overtuigd dat Bart de verschillende stromingen perfect kan verzoenen.”