Direct naar artikelinhoud
BetogingGetuigenissen

‘We zijn creatief aan het verarmen’: deze Vlamingen betogen vandaag

Alexandra Smarandescu.Beeld Tine Schoemaker

Voor vrijheid, creativiteit en kwaliteit. Daarom vatten Kato Six (33), Clem Robyns (54) en Alexandra Smarandescu (23) vandaag post op het Martelaarsplein in Brussel. Drie Vlamingen over waarom ze zich verzetten tegen de besparingsplannen van de regering-Jambon.

Alexandra Smarandescu (23), voorzitter Vlaamse Jeugdraad en student rechten (KU Leuven)

‘Er is geen ruimte meer om te experimenteren’

“Een begroting is misschien weinig aantrekkelijk en abstract, maar ik ben ervan overtuigd dat kinderen en jongeren deze besparingen zullen voelen. Op school bij de leerkracht, bij het lokale JAC (jongerenadviescentrum, SV) voor een babbel, op de voetbaltraining, in het jeugdhuis... Alle geledingen worden geraakt.

“Het is vrij frappant hoe politici graag uitpakken met onze goed functionerende jeugdwerking, ook in het buitenland. Tot puntje bij paaltje komt en er bespaard moet worden: dan komen kinderen en jongeren in het vizier. Uiteraard ga je geen enkele politicus horen zeggen dat ze tegen kinderen en jongeren zijn. Maar het zijn wel zij die de voorbije jaren steeds aan het kortste eind hebben getrokken. We hebben beleidsmakers nodig die voor kinderen en jongeren kíézen.

“Alle ruimte om te experimenteren, om te proberen en om te falen wordt beknot. Er wordt aan onze vrijheid geraakt. We kijken naar degenen die het hebben ‘gemaakt’, maar we vergeten hoeveel mislukte pogingen daaraan voorafgingen. Bovendien wordt het steeds moeilijker om daar te geraken. Er is nog steeds heel veel energie en goesting, maar zonder de noodzakelijke ondersteuning zal het niet lukken.

“In die zin stemt het me hoopvol dat zo veel organisaties van zich laten horen. Misschien is het middenveld de laatste jaren een beetje te veel in zichzelf gekeerd. Het is tijd om meer naar buiten te komen, om te tonen wat we doen en welke impact we hebben, over de sectoren heen.”

Kato Six.Beeld Tim Dirven

Kato Six (33), beeldend kunstenaar

‘Jonge kunstenaars worden twee keer getroffen’

“De gevolgen voor jonge kunstenaars zijn enorm. Niet alleen de individuele ontwikkelingsbeurzen vallen weg, maar ook de projectsubsidies voor kleine organisaties. Terwijl het net die organisaties zijn die – veel vaker dan de grotere instituten – werken met jonge kunstenaars. Jonge kunstenaars worden dus twee keer getroffen.

“Zelf heb ik een aantal keren zo’n subsidie gekregen. Zo’n som geld zorgt ervoor dat je je atelier kunt betalen, dat je meer tijd kunt vrijmaken om eigen werk te creëren en dat je kunt investeren in materiaal. Het is zeker geen vrijgeleide, verre van. Ik heb dat altijd moeten combineren met ander werk om het hoofd boven water te houden.

“Mijn eerste projectsubsidie dateert van 2012. Ik was net begonnen als kunstenaar in residentie bij Wiels (Brussels centrum voor hedendaagse kunst, SV). Voor de commissie was dat de belangrijkste reden om mij die subsidie te geven. Net omdat ze zagen dat er nog mensen in mijn werk geloofden. Zo’n subsidie is meer dan een financiële injectie. Ze geeft ook erkenning, wat essentieel is voor iemand die nog maar een paar jaar is afgestudeerd.

“De laatste keer dat ik een subsidie kreeg, was in 2017. In totaal heb ik 6.000 euro, 15.000 euro en 7.000 euro gehad. Voor mij is dat superveel geld, maar in het totaal van middelen waarin de overheid voorziet, zijn dat natuurlijk kleine getallen. Bovendien: dit is geen extraatje dat ik krijg boven op een fulltime betaalde job. Voor mij is dit noodzakelijk, het is de basis om verder te kunnen werken.

“Door mee te betogen, wil ik vooral een signaal geven. Tonen dat we ons als sector verzetten, dat we dit niet zomaar laten gebeuren.”

Clem Robyns.Beeld Tim Dirven

Clem Robyns (54), eindredacteur VRT

‘We zijn creatief aan het verarmen’

“We zijn al tien jaar aan het besparen, en rondom mij zie ik elke dag wat daar de gevolgen van zijn. Ik geloof niet dat we het met nog minder kunnen doen. Steeds meer mensen vallen uit met een burn-out, en het wordt almaar moeilijker om alles georganiseerd te krijgen.

“De kwaliteit komt in het gedrang. Nu al worden verschillende televisiegenres niet of nauwelijks meer gemaakt door de VRT. Fictie bijvoorbeeld, toch het belangrijkste genre van het moment. Vroeger hadden we intern een traditie van straffe fictieprogramma’s, nu maken we enkel nog Thuis. Human interest? Volledig verdwenen. Een programma zoals Down the road moet nu van een extern productiehuis komen.

“We zijn creatief aan het verarmen. De knowhow vermindert. En dan moet de grootste besparing nog komen. Niemand heeft ook maar het flauwste idee hoe we dit moeten opvangen.

“Er wordt altijd gedaan alsof de VRT een links nest is. Dat klopt niet. We hebben ook helemaal geen traditie van militantisme. Maar als ik zie hoeveel respons we nu krijgen, dan merk ik dat de bezorgdheid en de angst erg groot zijn.

“Deze actie is maar een eerste stap. We gaan geen wandelingetje maken en dan hopen dat daarmee alles in orde komt. Dit beleid bespaart op alles wat Vlaanderen de moeite waard maakt om in te leven.

“Weet je wat ik grof vind? Als een autofabriek met een paar duizend werknemers een derde van haar personeel wil laten gaan, dan staan alle politici op de eerste rij om dat tegen te houden of er schande over te spreken. Hier organiseren ze de slachting zelf.”