Kinderporno, moorden en dierenmishandeling: ex-moderatoren klagen Facebook aan voor trauma

Wereldwijd werken zo’n 15.000 moderatoren voor externe bedrijven die Facebook betaalt om ontoelaatbare content op de website op te sporen en te blokkeren. De medewerkers verdienen amper meer dan het minimumloon en worden onvoldoende voorbereid op de gruwelijke inhoud die online verschijnt. Bovendien laten de werkomstandigheden te wensen over, stellen de indieners van de aanklacht. Ze willen niet alleen dat Facebook hen vergoed voor hun leed, maar ook dat het bedrijf veranderingen doorvoert, zodat het moderatoren in de toekomst beter kan beschermen tegen psychologisch lijden.

Volgens de aanklacht worden de personeelsleden niet opgeleid om om te gaan met de inhoud waarmee ze geconfronteerd zullen worden. Bovendien worden nieuwe moderatoren, die net iets meer dan het minimumloon verdienen, ook niet psychologisch gescreend. Zo werden sommige nieuwe mensen enkel aangeworven omdat ze een bepaalde taal spraken. “In een van de teams zat er een vijftigjarige vrouw die nog nooit een computer had gebruikt en in het verleden een masseuse was”, vertelt Chris Gray (50), een ex-medewerker van CPL die het proces opstartte.

Sean Burke, die zelf een jaar voor CPL werkte en nu mee achter de rechtszaak zit, vertelt aan VICE News dat hij door het werk uiteindelijk antidepressiva begon te nemen. “Op sommige dagen loste ik mijn problemen op met alcohol om in slaap te geraken, omdat ik dan tenminste niet droomde als ik in slaap viel na enkele drankjes”, voegt hij eraan toe. “Op mijn eerste dag zag ik hoe iemand doodgeslagen werd met een houten plank met nagels in en meermaals werd neergestoken. Op dag twee zag ik voor de eerste keer bestialiteit op video en dan ging het van kwaad naar erger”, getuigt de man. Na twee weken werd hij voor het eerst geconfronteerd met kinderporno.

Een van de burgerlijke partijen in de nieuwe rechtszaak is een van Facebooks eigen goedbetaalde medewerkers. De Facebookmedewerker, die anoniem wil blijven tijdens de gerechtelijke procedure, onderzocht de inhoud die werd aangemerkt door de moderatoren van CPL. Hij/zij zegt dat de continue blootstelling aan de extreem gruwelijke beelden ertoe leidde dat bij hem/haar een posttraumatische stressstoornis (PTSS) werd vastgesteld. 

De advocaten en onderzoekers die betrokken zijn bij de voorbereiding van de rechtszaak vermoeden dat het nieuws over de procedure een sneeuwbaleffect zal hebben en dat nog veel meer moderatoren zich bij het groepsgeding zullen aansluiten. Volgens Diane Treanor, de Ierse advocate die de leiding neemt in de zaak, zijn veel (ex-)werknemers echter bang om naar buiten te treden met hun ervaringen omdat ze geheimhoudingsovereenkomsten hebben getekend die hen verbieden om met anderen - inclusief familie en vrienden - over hun werk te praten. Daarnaast vrezen ze ook voor hun toekomst in de IT-sector als ze een boekje opendoen over hun trauma.

Een van de grote voortrekkers van het proces is de vijftigjarige Chris Gray uit Dublin. Hij werkte tien maanden voor CPL en kreeg als gevolg van zijn werk de diagnose PTSS. Volgens de gerechtsdocumenten moest Gray per nacht “zo’n 1000 tickets bekijken”. Er zijn beelden die de man twee jaar later nog steeds kristalhelder voor de geest staan, waaronder “een video waarin een vrouw in een abaya (moslimjurk, red.) gestenigd wordt”, “een video waarin mensen, vermoedelijk migranten in Libië, gefolterd worden met gesmolten metaal”, en “videobeelden van honden die levend gekookt worden.”

Daniel Valdermasson werkte van oktober 2017 tot december 2018 als Facebookmoderator voor CPL. Aangezien hij “opgroeide op het internet”, was er niets dat hij niet aankon, dacht hij. Maar daarin bleek hij zich schielijk te vergissen. “Ik dacht echt niet dat het een invloed op me zou hebben, maar je wordt blootgesteld aan pure wreedheden”, aldus de man. “Voor de meeste mensen met wie ik gesproken heb, is het probleem niet dat je ziet dat een volwassen man onthoofd wordt, maar wel dat een zes maanden oude baby verkracht wordt.”

“Facebook moet hun gebrek aan bescherming voor hun personeel aanpakken en een veilige werkomgeving en manier van werken aanbieden”, zegt Treanor. “We willen dat toekomstige moderatoren toegang hebben tot therapeuten en gezondheidswerkers terwijl ze voor Facebook werken en na hun tewerkstelling.”

Een woordvoerder van Facebook vertelde aan The Guardian dat iedereen die inhoud modereert voor het bedrijf toegang krijgt tot uitgebreide psychologische steun om hun welzijn te garanderen. “Dit omvat 24/7 steun op locatie van opgeleide deskundigen, een hulplijn en toegang tot privé-gezondheidszorg vanaf de eerste dag van hun tewerkstelling.” Bovendien werkt Facebook ook aan “technische oplossingen” om hun blootstelling aan grafisch materiaal zoveel mogelijk te beperken, luidt het nog.

Om tegemoet te komen aan de kritiek op het gebrek aan psychologische bijstand, voorziet CPL voor zijn personeelsleden nu tot 45 minuten therapie per week. Maar aangezien de moderatoren voortdurend onder druk staan om quota te halen die Facebook vooropstelt, hebben ze vaak niet de tijd om met een therapeut te praten, stellen de burgerlijke partijen.