Recordbedrag aan in beslag genomen geld bij Justitie, ‘maar wellicht geen enkele euro naar de staatskas’
Met ruim 584 miljoen euro aan in beslag genomen geld staat een recordbedrag op de rekeningen van Justitie, bericht De Tijd. Kamerlid Stefaan Van Hecke (Groen), die de gegevens opvroeg, ziet geen reden voor een feestje. ‘We vermoeden dat de laatste vijf jaar geen enkele euro in de staatskas belandde.’
In se lijkt die 584,5 miljoen euro een positief cijfer: criminelen worden in hun portefeuille geraakt door politie en magistratuur. U ziet dat anders?
Stefaan Van Hecke: “Dat cijfer verdient heel wat nuance. In de Excel-tabellen die ik heb gekregen, zie je hoe dat zogenaamde ‘recordbedrag’ de afgelopen jaren telkens is aangegroeid met 18 à 25 miljoen euro. Het gaat dus om een accumulatie, niet om een recordsom die recent is binnengekomen. Doen magistraten en politiemensen dus meer moeite om criminelen financieel te raken? Misschien, maar dat kunnen we uit deze cijfers niet afleiden.”
Wat leidt u er wel uit af?
“Men neemt in beslag, en dat is zeer goed, maar het gaat hier in feite over een bewarende maatregel. Men moet wachten tot de rechtbank uitspraak doet in een strafzaak en die in beslag genomen goederen definitief verbeurd verklaart, vooraleer ze getransfereerd kunnen worden naar de staatskas. Ik vroeg dus ook cijfers aan minister van Financiën Alexander De Croo (Open Vld) voor de laatste vijf jaar: hoeveel van die middelen zijn getransfereerd naar de begroting, naar de staatskas dus? Daarop kon hij geen enkel antwoord geven. Niemand trouwens. Onze medewerker, die de begroting nakeek, vond nergens een vermelding. Wij vermoeden dat de laatste vijf jaar geen enkele euro in de staatskas belandde.”
Dat lijkt nochtans een vrij simpele transfer. Waar loopt het precies fout?
“Het Centraal Orgaan voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring (een dienst van Justitie die de in beslag genomen gelden beheert, deels via termijnrekeningen MM) heeft een hele geschiedenis. In de archieven van uw krant vindt u wellicht tien jaar geleden al berichten over wat allemaal fout loopt. Het heeft voor een stuk te maken met verouderde informaticasystemen, die ervoor zorgen dat het beheer en de boekhouding niet goed verloopt. Blijkbaar vormt de verwerking van de definitieve uitspraak van de rechter een probleem. Die zouden gewoon op regelmatige basis opgelijst moeten worden, zodat bedragen doorgestort worden naar de staatskas. Bij die overdracht loopt het blijkbaar nog steeds strop, dat was tien jaar geleden al het geval.
“Dit toont ook aan dat er soms middelen beschikbaar zijn voor de overheid waar men geen gebruik van maakt. Stel dat men jaarlijks 20 miljoen euro naar de staatskas kan transfereren. Dat zijn middelen die we op dit moment wel kunnen gebruiken, denk ik dan.”
Denkt u aan iets specifieks?
“Justitie- en politiediensten staan op dit moment natuurlijk zwaar onder druk. Er zijn zoveel besparingen en tegelijk zoveel noden om de strijd tegen criminaliteit op te voeren. Het hoeft niet de volledige koek te zijn, maar je zou een deel die middelen, die justitie en politie zelf genereert, dus ook kunnen toevoegen aan hun werking. Het zijn uiteindelijk zij die dossiers van superfraude tot een goed einde moeten brengen. Zo’n systeem van ‘hoe meer je recupereert, hoe meer je krijgt’ zou ook een stukje motiverend kunnen werken.”