Direct naar artikelinhoud
Nieuwe CD&V-voorzitter

‘Ervaren stuurman’ Joachim Coens heeft revanche te pakken

Joachim Coens is de nieuwe voorzitter van CD&V.Beeld Tim Dirven

Twintig jaar geleden zag Joachim Coens het partijvoorzitterschap van CD&V aan zijn neus voorbijgaan. Nu is hij dan toch de onbetwiste leider van de christendemocraten. Al was het erg nipt. ‘Mocht ik Joachim zijn, dan zou ik Sammy dicht bij mij houden.’

Video wordt geladen...

In het najaar van 1999 zegt de jonge Coens in deze krant dat hij zijn plan om partijvoorzitter te worden, heeft laten varen. “Stefaan De Clerck is duidelijk de sterkste.” Het ambitieuze parlementslid uit Damme behoort samen met Pieter De Crem en Yves Leterme tot de nieuwe generatie binnen de CVP. Hij lonkt naar de macht, maar botst op een muur. Uittredend premier Jean-Luc Dehaene heeft samen met de partijtop al uitgemaakt dat De Clerck voorzitter moet worden.

Twintig jaar later heeft Joachim Coens (53) dan toch zijn revanche beet. In de tweede stemronde om het partijvoorzitterschap van CD&V haalde de burgemeester van Damme het met 53 procent van zijn uitdager, de jonge Vilvoordenaar Sammy Mahdi. Dat heeft de partij vanavond bekendgemaakt op een druk bijgewoonde receptie in Brussel.

“Dit is een nieuwe start voor de christendemocratie. Ik heb er heel veel zin in”, sprak Coens in zijn sobere overwinningsspeech. Op papier had hij alles mee om CD&V-voorzitter te worden: een CVP-stamboom (als zoon van gewezen onderwijsminister Daniël Coens, ADB), de zegen van ‘de standen’ en van het partijapparaat. Hij gold als de ervaren stuurman tegenover de jonge beeldenstormer Mahdi.

Masseerwerk

Dat het uiteindelijk zo nipt werd, toont wel aan dat Coens voor een forse uitdaging staat. In de debatten met de andere voorzitterskandidaten kwam hij moeilijk uit de verf. Mede daarom geraakte Mahdi met zijn verhaal over verjonging en vernieuwing erg ver in de race. “Mocht ik Joachim zijn, dan zou ik Sammy dicht bij mij houden”, zegt Vlaams boegbeeld Hilde Crevits. “Een talent zoals hij moet je koesteren. Zeker als hij 47 procent heeft gehaald.”

De gespletenheid van de uitslag wijst niet per se op een gespletenheid in de partij, benadrukken verschillende kopstukken. “De richting die ze beiden aan de partij willen geven, is vrij gelijkaardig”, zegt uittredend voorzitter Wouter Beke. Al zal er wel wat masseerwerk nodig zijn bij de talrijke aanhangers van Mahdi. “De uitslag is erg nipt, dat moeten we toegeven”, aldus minister Pieter De Crem. “Het komt er nu op aan iedereen samen te brengen.”

Zelf ziet Coens voor Mahdi een belangrijke rol weggelegd. “We hebben hem nodig om mee een nieuwe dynamiek aan te zwengelen.” Het typeert de manier waarop Coens zijn functie wil invullen. Niet als scorende spits, maar als coach. Die rol speelde hij de voorbije jaren ook als topman van de haven van Zeebrugge. “Een van de eerste zaken die ik ga doen, is talenten scouten in de lokale afdelingen.”

In de steden

Vraag is: waar wil Coens inhoudelijk naartoe? Daarover blijft hij redelijk vaag. De voorzitter houdt het erop dat hij gestalte wil geven aan “een nieuwe CD&V die ook in de steden aanslaat”. Ondermeer het Duitse CDU geldt als een voorbeeld. “De CDU omvat een sociale, economische en ethische stroming”, klinkt het. “Ook wij gaan voor sociale cohesie, hebben een sterk geloof in het vrije ondernemerschap en hechten belang aan ethische waarden.”

De uitdaging is enorm. De Vlaamse christendemocraten verliezen al een halve eeuw stemmen. Op 26 mei strandde de partij op 14 procent. Als het zo doorgaat, mag ze binnenkort de boeken sluiten. Vooral in de grote steden, zoals Antwerpen, balanceert de partij op de rand van extinctie. “Dat wordt inderdaad een grote uitdaging”, erkent Coens. “Maar in Genk, Brugge en Roeselare lukt het bijvoorbeeld wel. Het is dus mogelijk.” Zijn ambitie bij de volgende verkiezingen in 2024? “24 procent.”

De komende dagen worden al meteen cruciaal. Als informateur Paul Magnette (PS) ver genoeg vordert met zijn poging om een paarsgroene regering op de been te brengen, krijgen we maandag mogelijk al een blauwe formateur. Dan moet CD&V beslissen of ze mee op de kar springt. Maar voorlopig blijft het een ‘nee’, zegt Coens, die samen met Koen Geens een onderhandelingsteam zal vormen. “Het is gevaarlijk om op een rijdende trein te springen. “