Wetenschappers bezorgd op klimaattop Madrid: ‘Zuurstof in zee neemt af’
Het zuurstofgehalte in de zeeën op de wereld loopt zeer snel terug, en dat bedreigt diverse vissoorten. Daarvoor waarschuwt een groep deskundigen in een rapport dat vandaag op de klimaattop in Madrid is gepresenteerd.
De oorzaken van het verdwijnen van zuurstof uit het zeewater zijn de opwarming van de aarde en intensieve landbouw. De afgelopen vijftig jaar is het aantal zogenoemde dode zones, waar geen zuurstof in het water zit, verviervoudigd. Het aantal gebieden met een gevaarlijk laag zuurstofgehalte is toegenomen van 45 naar zeker 700.
Volgens deskundigen van de Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur (IUCN) worden tal van vissoorten als haai, tonijn en marlijn bedreigd. In de dode zones is het zuurstofgehalte zo laag dat de meeste zeedieren er niet kunnen overleven. Vissen mijden de plekken en moeten zich zo terugtrekken in kleinere habitats. Ook delen van de Noordzee, zoals de Waddeneilanden, kampen met het fenomeen.
Klimaatverandering
Aan de kusten is het vooral de vervuiling van industrie en landbouw die het zuurstofniveau naar beneden haalt, maar steeds meer speelt ook de klimaatverandering een rol. Het zeewater warmt op en kan minder zuurstof vasthouden. Over heel de wereld gaat het om een daling met 2 procent sinds de jaren 1960, berekenden de wetenschappers. Dat lijkt niet veel, maar in tropische gebieden kan het oplopen tot 40 procent.
Zelfs kleine wijzigingen kunnen al een grote impact hebben op het leven onder water, klinkt het. Minder zuurstof trekt meer kwallen aan en is nefast voor grote vissoorten zoals haaien of tonijn. Zij zwemmen meer aan de oppervlakte en worden het slachtoffer van overbevissing.
De onderzoekers van het IUCN wijzen erop dat, als er geen verandering van beleid komt, er tegen het jaar 2100 nog eens 3 à 4 procent minder zuurstof in de oceanen zal zitten. Dit zou de biodiversiteit onder water nog verder aantasten, net als de biochemische cycli door de oceanen. “We weten niet wat de gevolgen daarvan zullen zijn”, waarschuwt het IUCN.
Oplossing?
Om het probleem aan te pakken is volgens eerder onderzoek een strijd op drie fronten nodig. Ten eerste moeten de oorzaken aangepakt worden: vervuiling en klimaatverandering. Daarnaast moeten er beschermingsmaatregelen komen voor het meest kwetsbare zeeleven, en de vissers die ervan afhankelijk zijn.
Ten derde moet er meer onderzoek komen naar het ontstaan van de zones. De wetenschap kan goed inschatten hoeveel zuurstof de oceanen in de toekomst zullen verliezen, maar kan nog niet goed voorspellen waar de probleemgebieden precies zullen ontstaan.