Vlaams klimaatplan: ‘haalbaar’ en ‘betaalbaar’, maar onvoldoende voor Europese eisen
Vlaanderen heeft een klimaatplan. Maar het voldoet niet aan de huidige Europese verwachtingen. Laat staan aan de toekomstige eisen.
Met een weekend vertraging heeft de Vlaamse regering een akkoord gevonden over een klimaatplan richting 2030. In de strijd tegen de opwarming verwacht Europa dat Vlaanderen zijn schadelijke uitstoot tegen 2030 met 35 procent vermindert in vergelijking met 2005.
De Vlaamse regering voldoet voorlopig niet aan de Europese verwachtingen. Het Vlaamse klimaatplan – een geheel van 350 maatregelen in domeinen zoals mobiliteit, landbouw, energie en innovatie – zal tegen 2030 resulteren in een verlaging van de uitstoot met 32,6 procent.
Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) rekent op technologische vernieuwingen om de kloof te dichten. Hij verwijst naar een mogelijke doorbraak van de zelfrijdende elektrische auto. Vlaanderen kan finaal ook uitstootrechten aankopen bij Europese lidstaten die wel aan de verwachtingen voldoen.
De blikvanger in het Vlaamse klimaatplan is de snelheidsbeperking op de Brusselse ring. Voortaan mogen automobilisten er niet sneller dan 100 kilometer per uur rijden. De maatregel heeft echter een beperkte impact op het klimaat. De maximumsnelheid zorgt voor 0,13 megaton aan uitstootvermindering tegen 2030. Dat is maar een fractie van de totale inspanning (55 megaton).
Landbouw
Nieuwe, ingrijpende maatregelen zitten er niet in het Vlaamse klimaatplan. Het is al langer duidelijk dat de nieuwe regering een ‘klimaatrealistische’ aanpak voorstaat. Klimaatbeleid moet haalbaar en betaalbaar zijn, luidt het.
De invoering van een kilometerheffing voor auto's past niet in dit plaatje. Een verplichte renovatie van pas aangekochte woningen evenmin. Er komen wel goedkope leningen voor groene renovaties. De landbouwsector moet zijn uitstoot met een kwart verminderen tegen 2030. De Vlaamse regering wil ook inzetten op het herstel van groene longen van Vlaanderen: bossen, moerassen en graslanden.
De oppositiepartijen vinden het klimaatplan ondermaats. Volgens Groen maakt het van Vlaanderen een “ecologisch ontwikkelingsland”. Sp.a vindt het “schrijnend” dat de regering een weekend extra heeft moeten onderhandelen over dit beperkte plan. De milieubeweging ziet vooral een groot contrast met de Brusselse en Waalse klimaatplannen. Brussel wil zijn uitstoot met 40 procent verlagen tegen 2030. Wallonië gaat voor een verlaging met 55 procent.
“Om tot een echte vermindering van de uitstoot in Vlaanderen te komen, moet sterk ingegrepen worden op de transport- en gebouwensector”, zegt Laurien Spruyt van Bond Beter Leefmilieu. “Dat doet het Vlaamse klimaatplan niet: het schuift veel symboolmaatregelen naar voren die weinig opleveren.”
Europa
Ondertussen raakte bekend dat de Europese klimaatwetgeving op de schop gaat voor een veel ambitieuzer plan. Europa wil, volgens de Volkskrant, in 2050 het eerste klimaatneutrale continent van de wereld worden. Het pakket maatregelen dat Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en commissaris Frans Timmermans (Green Deal) woensdag zullen presenteren, grijpt diep in bij de industrie, de transport- en energiesector en de landbouw. Het varieert van de renovatie van miljoenen huizen tot de aanplant van 2 miljard bomen.