Eefje ‘Sjokz’ Depoortere is de Filip Joos van de e-sports: “Misschien kan ik Sporza wel iets bijbrengen’

“Ik heb geen goede herinneringen aan mijn schooltijd.” Als Eefje Depoortere (32) over haar jeugd vertelt, snijden niet alleen haar woorden, maar ook haar aanblik in je vel. De herinneringen aan een speelplaats vol bakvissen gommen haar glimlach even uit. “Ik was niet sociaal. Meer zelfs, ik was niet geïnteresseerd in wat mijn leeftijdgenoten bezighield. En dan was ik nog een streber ook.” School, huiswerk, gamen en repeat. 

Had je de Brugse toen verteld dat ze zou uitgroeien tot een idool met honderdduizenden fans uit de hele wereld, dan had ze je uitgelachen. Vandaag deelt Depoortere ongedwongen strandfoto’s van haar vakantie in Thailand met 676.000 volgers op Twitter en toont ze haar 460.000 volgers op Instagram hoe ze zich ontschminkt op haar hotelkamer. Ze geeft het niet graag toe, maar Eefje Depoortere is een wereldster.

En oké, qua volgers op sociale media en paparazzi die haar geen rust gunnen, komt ze niet aan de enkels van wereldsterren als Scarlett Johansson en Rihanna. Er waren ook geen managers of boekingsbureaus nodig om deze afspraak te regelen. Een eenvoudige e-mail volstond om Depoortere uit te nodigen voor een gesprek over LAN-party’s, nerds, League of Legends, de wereld rondreizen en deepfake pornovideo’s.

Eefje Depoortere, ook bekend als ‘Sjokz’, is de voorbije jaren uitgegroeid tot een van de bekendste gezichten in de e-sports. In die discipline nemen gamers het individueel of in teams tegen elkaar op. De populairste game, waar ook het meeste geld mee te verdienen valt, is League of Legends, een productie van de Amerikaanse gamestudio Riot Games. Tijdens het laatste wereldkampioenschap keken meer dan 3 miljoen mensen live naar de finale in Parijs. De winnaars, FunPlus Phoenix, gingen naar huis met 2,5 miljoen dollar en een trofee die ontworpen werd door Louis Vuitton.

Genderstudies

Depoortere was niet een van die finalisten, maar presenteerde het hele tornooi. Net zoals de voorbije acht jaren. En we willen het niet aan haar West-Vlaamse roots linken, maar wanneer we vragen hoe je als Vlaamse vrouw incontournable wordt in de nog steeds zeer mannelijke gamingwereld, antwoordt ze nuchter: “Ik heb geluk gehad.” Dat zal deels kloppen: gepland lijkt haar carrière niet.

Depoortere verdiepte zich in de Moderne Tijd met focus op genderstudies aan de UGent, haalde een master journalistiek en deed er nog een lerarenopleiding bij omdat ze nog niet wilde werken. Haar droom op dat moment: sportjournalist worden. “Ik hou van voetbal en wielrennen, maar ik had niet voldoende zelfvertrouwen om een e-mail naar Sporza te sturen: ‘Hey, what’s up, ik ben Eefje en ik kan Sporza iets bijbrengen.’”

Bescheiden e-sportsblogs aanschrijven lukte haar wel. Depoortere had als fervente gamer ontdekt dat ze ook graag naar andere gamers keek. Dat ze daar heel euforisch van kon worden. Ze vergelijkt het gevoel met dat van voetbalsupporters. Elke Belg die een beetje voetbal in zijn hart heeft, herinnert zich de 9,94 seconden op het WK 2018 waarin de Rode Duivels Japan met een weergaloze counter naar de verdoemenis speelden. “E-sports kunnen gelijksoortige emoties opwekken. Alleen stond die discipline op dat moment, rond 2012, in Europa nog in de kinderschoenen.”

Tussen brouwerij en LA

Depoortere voelde aan haar kleine teen – en hoopte vooral – dat zich een interessante evolutie in de e-sports aankondigde. Haar studentenjob als verslaggever e-sports bracht financieel niet veel op. Ze kreeg wel de kans om de wereld rond te reizen. “Ik vloog op donderdag naar een evenement in Las Vegas, kwam maandag terug en werkte vanaf dinsdag opnieuw bij de brouwerij De Halve Maan in Brugge om de eindjes aan elkaar te knopen.”

Haar moeder noch de VDAB begreep een snars van waar Depoortere mee bezig was. Wat ze de twintiger duidelijk wilden maken: hier zit geen geld en geen toekomst in. “Geniet er maar van,” zei haar moeder telkens, “maar daarna wordt het stilaan tijd voor een echte job.” Ze was het ondertussen al gewend dat haar dochter niet zomaar de platgetreden paden zou volgen.

Tijdens de pubertijd van Depoortere kon mama Depoortere maar beter maken dat het eten op tijd op tafel stond. Anders miste dochterlief de afspraak om samen met haar clan een war uit te vechten in de game Unreal Tournament. “Ik was echt geobsedeerd door dat spel. Een first person shooter. Het was de eerste keer dat ik ervoer hoe het was om samen met mensen online te spelen.”

Depoortere speelde op de computer in de woonkamer met een headset op. “Okay guys. I’ve got the flag. I’m running. COVER ME!” Het is een gezinssituatie die ouders met kinderen die vandaag Fortnite spelen maar al te goed herkennen. Maar in 1999 had mama Depoortere er geen flauw idee van of ze zich zorgen moest maken over haar dochter. En alsof dat nog niet genoeg was, vroeg de dochter plotseling: “Mama, wil je me naar een LAN-party in Sint-Niklaas brengen?”

“Is dat met alleen maar jongens”, moet de vraag geweest zijn. Het antwoord was ja. Depoortere laadde haar pc, met scherm (en dat waren toen nog geen lichte flatscreens), keyboard en muis in de wagen om in Sint-Niklaas mensen te ontmoeten die ze door en door kende maar nog nooit gezien had. “Daar ben ik socialer geworden. Daar heb ik mensen ontmoet met wie ik gesprekken kon voeren die me interesseerden.”

Tussen twee stoelen

Ze beschouwt het allang niet meer als een belediging als mensen haar vragen of ze een echte nerd is. Wat is er mis met graag achter een computer zitten? Wat is er mis met daar ontsnappen aan de echte wereld? 

Depoortere viel als meisje lang tussen twee stoelen. “Want hoe kon ik een nerd zijn? Ik ben een meisje. Ik draag make-up.” Ze hekelt de manier waarop de mainstreammedia nog steeds over gaming en e-sports berichten. “Ook in Vlaanderen kijken duizenden jongeren naar uitzendingen van League of Legends of Fortnite. En het enige wat je in de koppen leest, is dat ze nerds zijn. Maar het publiek dat ons volgt, is heel divers.”

Tegelijkertijd toont ze begrip voor de situatie. Net als haar moeder destijds begrijpen heel wat mensen niet wat e-sports precies zijn. Angst voor het onbekende. Angst voor verslaving.

“Ik kan me enorm opwinden als mensen weer eens poneren dat gaming een antisociale bezigheid is. Dat klopt niet. Ik heb dankzij de gamingwereld zelfvertrouwen getankt. En ik kan je verzekeren: ik ben niet de enige.”

Wat die bezorgdheid over verslaving betreft, kan Depoortere perfect volgen. “We moeten kinderen en ouders beschermen en hen helpen om grenzen te stellen.” Vooral de lokroep van het grote geld maakt dat niet gemakkelijk. Net als kleine voetballertjes willen kleine gamertjes graag de nieuwe Messi of Ronaldo van League of Legends worden. “Maar die toekomst is enkel weggelegd voor de happy few.”

Depoortere kan het weten. Op het allereerste, weliswaar officieuze wereldkampioenschap na heeft Sjokz alle edities ter plaatse gecoverd. Ze groeide uit van iemand die stotterde bij het aflezen van de autocue tot de verpersoonlijking van het succes van League of Legends. Ze zag spelers komen, ze zag spelers gaan. 

Tijdens de grote evenementen moeten veiligheidsagenten ervoor zorgen dat Sjokz zich probleemloos door de massa kan bewegen. En als er een meet & greet voor handtekeningen en selfies op het programma staat, dan is de rij bij Sjokz de langste. We weten niet of Filip Joos daarvan droomt.

Niet alleen haar lange staat van dienst, maar vooral de manier waarop ze met de gamers omgaat, heeft haar populair gemaakt. Ze hielp mee om van schuchtere jongens achter een computerspel mensen van vlees en bloed te maken. 

Een van de memorabelste momenten in de gamerscommunity is een interview van Sjokz met Dyrus uit 2015, die net zijn afscheid had aangekondigd. De jongeman barstte in tranen uit omdat hij vond dat hij zijn fans teleurgesteld had, waarop Sjokz een hand op zijn schouder legde en hem geruststelde dat dat niet het geval was. Een eenvoudig, menselijk gebaar waar de wereld die op computers draait nog steeds dankbaar voor is. 

“Dat is nu eenmaal mijn job”, reageert Depoortere op het fragment. “Kampioenschappen worden pas bekeken als er ook interessante deelnemers zijn. Het is mijn taak om die kant te tonen.”

Ups en downs

Sjokz is zelf niet bang om haar emoties te tonen. Tijdens de laatste finale in Parijs kon ze haar tranen niet bedwingen omdat niet het Europese G2 Esports, maar het Chinese FunPlus Phoenix met de wereldbeker naar huis mocht. “Ik ben enorm betrokken bij de Europese tak van de e-sports. Ik zie die jongens keihard werken. En dat had een prachtige beloning kunnen zijn.” Ondertussen koos Esports Europe, de Europese federatie voor e-sports, voor Brussel als Europees hoofdkwartier.

Die tranen kwamen Sjokz op veel kritiek te staan. En als een deel van de gamerscommunity kwaad is, kan die heel hard uit de hoek komen.

“Ik heb gelukkig geleerd om daar niet te veel aandacht aan te besteden. Maar soms is het me gewoon te veel. Reddit kan een genadeloze plek zijn.” Depoortere zag er al pornografische photoshops en deepfake video’s van zichzelf verschijnen. “Zulke beelden zijn zelfs naar mijn bazen gestuurd in de hoop dat ze me zouden ontslaan.” 

Of ze haar telefoon dan door het raam gooit, of gewoon wil stoppen met wat ze doet? “Geen van beide. Ik neem de ups en de downs. En de ups zijn een stuk waardevoller.” 

Toch denkt ze op haar 32ste steeds vaker na over haar toekomst. Wordt ze niet te oud voor dit wereldje? Hoelang blijft League of Legends nog een populaire game? Is al dat reizen het nog allemaal waard? En moet ze niet meer tijd maken voor haar vriend? 

“Ik heb vorig jaar beslist mijn vast contract bij Riot Games, de producent van League of Legends, op te zeggen. Ik hoopte als freelancer meer tijd te hebben. Maar het is moeilijk om neen te zeggen als je opdrachten aangeboden krijgt.” 

Depoortere wil zich in de toekomst blijven heruitvinden. “Ik hou nog steeds van voetbal en wielrennen, dus misschien moet ik die e-mail toch eens naar Sporza sturen. (lacht) Sowieso kan het interessant zijn om met hen samen te werken op het vlak van e-sports.”