Koning moet op zoek naar een kamikazepiloot: wat zijn de alternatieven voor Magnette?
PS-voorzitter Paul Magnette heeft zijn opdracht als informateur ingeleverd bij de koning. Die wint wat tijd door eerst de partijvoorzitters te zien. Komt N-VA-voorzitter Bart De Wever nu aan zet?
“Volgens onze liberale inschatting is het nog niet voldoende.” Na een bewogen partijbureau gisterochtend maakte Open Vld in een persbericht duidelijk: het werk van informateur Magnette is nog niet ver genoeg gevorderd om over te gaan tot de vorming van een paars-groene regering.
De PS-voorzitter kon niet anders dan in de namiddag naar de koning gaan om zijn opdracht weer in te leveren. De koning houdt nu consultaties met de partijvoorzitters vooraleer hij een nieuwe stap neemt. Gisteren kwamen MR-kopman Georges-Louis Bouchez en Gwendolyn Rutten van Open Vld langs.
Hoe moet het nu verder? Door op de pauzeknop te drukken, kan de koning wat rust brengen. Er wordt gehint om nu een Vlaming aan het werk te zetten. Aan Franstalige kant is er tussen PS, MR en Ecolo een zekere verstandhouding gegroeid, de gesprekken blokkeren aan Vlaamse kant. Door de interne verdeeldheid kan Open Vld zich niet smijten, maar ook de positie van CD&V is nog niet uitgeklaard. Een paars-groene coalitie heeft met 76 zetels slechts één zitje op overschot. Iedereen die aan die piste werkte, beseft: zonder christendemocraten lukt het niet.
Lees ook
Het is op voor de opdracht van Paul Magnette (PS), ook omdat hij het spel niet eerlijk speelde
Bij CD&V kijken ze de kat uit de boom. Kersvers voorzitter Joachim Coens herhaalde de eis dat N-VA-voorzitter Bart De Wever eerst de wei wordt ingestuurd. Pas als objectief kan worden vastgesteld dat een paars-gele regering met PS en N-VA niet mogelijk is, kan er gepraat worden over paars-groen.
En De Wever wil wel zijn kans wagen, zo herhaalde hij voor de VRT-camera’s gisterochtend. Al gaf hij meteen aan hoe moeilijk die opdracht zou zijn. “Ik heb meneer Magnette gezien en die had de smaak van rood-groene pap van zijn nota in de mond”, zei hij. “Er zal stevige Vlaamse tandpasta nodig zijn om die smaak weer uit de mond te wassen.”
De Wever als informateur dan? Naast CD&V, zit enkel de MR dat echt zitten. “Dat hij zijn tandpasta erbij haalt en zien wat het oplevert”, klinkt het bij de Franstalige liberalen. De andere partijen willen hem liever niet aan zet. De vrees bij de PS is dat hij enkel tijd zal rekken, en minstens vijf weken toertjes zou draaien - even lang als Magnette aan het werk was. Dat hij in het interview bleef aandringen op confederalisme, is voor hen het bewijs dat hij niet wil slagen. Nieuwe communautaire avonturen liggen bijzonder moeilijk in Franstalig België, en niet enkel bij de PS.
Wie zit in welke formule?
De paars-groene coalitie zou opgebouwd zijn rond drie politieke families: de socialisten (PS en sp.a), de liberalen (Open Vld en MR), en de groenen (Groen en Ecolo). CD&V en CdH kunnen extra zetels leveren.
Bij een paars-gele coalitie komt N-VA aan boord. Dan besturen liberalen (Open Vld en MR), socialisten (PS en sp.a) en N-VA. Mogelijk aangevuld met CD&V.
Gigantische schade
Opvallend daarbij is dat de Open Vld-top op die lijn zit. Ook de Kamerfractie, die nochtans luid protesteerde tegen de paars-groene stappen die Rutten aan het zetten was, ziet De Wever liever niet aan een informatieopdracht beginnen. Open Vld vertrouwt de ware intenties van De Wever niet en vreest tijdverlies. Bovendien geloven de liberalen niet dat De Wever zich tegen de muur zal laten rijden in zijn paars-gele poging. Hij is politiek behendig genoeg om de schuld op anderen te steken, klinkt het.
Feit is dat de wederzijdse afkeer tussen N-VA en Open Vld steeds groter wordt. De Wever liet geen spaander heel van de pogingen van Rutten in de richting van paars-groen. “De schade die Open Vld-top heeft aangericht is gigantisch, enkel met het oog op een postje in de regering”, zei hij gisteren. “Ik hoop dat de basis hen weer tot zinnen kan brengen.” Niet erg verzoenende taal als informateur in spe.
De Wever probeert zo het interne protest tegen paars-groen aan te vuren en de positie van Rutten verder onder druk te zetten. Hij weet maar al te goed: in maart komen er bij Open Vld voorzittersverkiezingen aan. Wat als ze tegen dan niet in een federale regering zit en wordt weggestemd uit het liberale hoofdkwartier? Tussen De Wever en Rutten zit het ook persoonlijk al een tijdje scheef.
Alternatieven
De koning handelt alleen maar wanneer er voldoende consensus bestaat tussen de verschillende partijen. Die lijkt er op dit ogenblik nog niet om De Wever aan te stellen als informateur. Maar wat zijn de alternatieven? Vanuit de PS en de groene familie wordt nadrukkelijk naar Kamervoorzitter Patrick Dewael (Open Vld) gewezen. Alleen: dat zien de Vlaamse liberalen helemaal niet zitten.
De spanningen over de te varen koers zijn nog niet weggemasseerd bij de Open Vld, zo bleek ook op het partijbureau. De verwijten vlogen over een weer: hoe zijn we in zo’n benarde positie beland? Het ene kamp, met onder meer de federale parlementsleden, vond dat Rutten te voortvarend was geweest. Die kregen meteen de bal terug gekaatst omdat zij de boel zouden hebben gesaboteerd. Uiteindelijk werd beslist dat paars-groen even de koelkast in moest en de partij komende tijd uit de wind zou gaan staan. En dus ook geen informateur zou sturen. Een overleg met de partijtop zaterdag was al tot hetzelfde besluit gekomen.
Een andere naam die circuleert is CD&V-onderhandelaar Koen Geens. Maar dat stuit op een njet van de christendemocraten. In se kampt die partij met exact hetzelfde probleem als de Open Vld. CD&V is er intern nog niet uit of paars-groene dan wel paars-geel de beste optie is. De partij is te verdeeld om op dit ogenblik haar nek uit te steken. “Dit kan alleen maar een zelfmoordmissie zijn”, zegt een partijtopper. Niemand wil (echt), aan de koning om toch iemand te vinden die de sprong waagt.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
