Direct naar artikelinhoud
Analyse

Paars-gele verzoening aartsmoeilijk: De Wever verhoogt druk op CD&V en Open Vld

N-VA-voorzitter Bart De Wever.Beeld Wouter Maeckelberghe

N-VA-voorzitter Bart De Wever blijft Open Vld en CD&V onder druk zetten. ‘De Vlaming wil geen omslag naar links.’ Ondertussen is een nieuwe verzoeningspoging met PS alweer op niets uitgedraaid.

Zeven maanden na de verkiezingen zit de federale regeringsvorming in een beslissende fase. Vrijdag worden de informateurs Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) op het Paleis verwacht voor een eerste verslag over hun opdracht. 

Het nieuwe voorzittersduo is erop uitgestuurd om de pols van paars-geel te nemen. Is een samenwerking tussen N-VA en PS – de grootste partijen langs weerskanten van de taalgrens – nog mogelijk na de recente verbale vijandigheden? Als dat niet het geval is, draait de formatie wellicht voorgoed de kant van paars-groen uit.

Wie zit in welke formule?

De paars-groene coalitie zou opgebouwd zijn rond drie politieke families: de socialisten (PS en sp.a), de liberalen (Open Vld en MR), en de groenen (Groen en Ecolo). 

CD&V en/of cdH kunnen de paars-groene ploeg versterken met extra zetels. Dan wordt het een regenboogcoalitie.

Bij een paars-gele coalitie komt N-VA aan boord. Dan besturen liberalen (Open Vld en MR), socialisten (PS en sp.a) en N-VA. Mogelijk aangevuld met CD&V. De groenen vallen af in dit scenario.

Zoals verwacht ziet het er niet goed uit voor paars-geel. Een geheime ontmoeting tussen N-VA-voorzitter De Wever en PS-voorzitter Paul Magnette – onder het toezicht van de informateurs – draaide zaterdag alweer op niets uit. Inhoudelijk lijkt er geen compromis mogelijk tussen de beide partijprogramma’s. Aan de Franstalige televisiezender RTL vertelde Magnette zondag over de vergadering dat de kloof tussen N-VA en PS “immens” is. “De Vlaams-nationalisten doen geen enkel compromisvoorstel”, oordeelde Magnette. “De N-VA beweegt niet. We lopen tegen een muur.”  

Magnette herhaalde daarom zijn oproep tot “de verantwoordelijke partijen” om zo snel mogelijk een regering te vormen. Een signaal richting Open Vld en CD&V.

Zevende dag

Voor het vervolg van de federale regeringsvorming hangt veel, zo niet alles, af van de houding van Open Vld en CD&V. Zij moeten eerstdaags beslissen: wordt het Vlaamse centrumrechts front – de basis van de regeringen Michel I, Bourgeois I en Jambon I – officieel verbroken of niet? In beide partijen zorgt deze vraag voor grote twijfel. 

In principe zijn er geen afspraken gemaakt met N-VA. Tegelijk beseffen Open Vld en CD&V maar al te goed dat N-VA lossen het best gebeurt in een goede regie. Liefst een waarin de Vlaams-nationalisten zelf de onderhandelingstafel boos verlaten.

Maar ondanks de woordenoorlog met PS is De Wever voorlopig niet van plan om dat te doen. Integendeel: hij zet Open Vld en CD&V verder onder druk om een front te vormen tegen de Franstalige socialisten. Tijdens een uitgebreid interview in het politieke praatprogrammma De zevende dag benadrukte De Wever dat “de Vlaming niet heeft gekozen voor een omslag naar links” en dat “paars-geel nog niet voldoende is onderzocht”. Hij verwees naar de nieuwe peiling van Het Laatste Nieuws, afgenomen tijdens de paars-groene toenadering onder informateur Magnette. 

Zevende dag
Beeld Wouter Maeckelberghe

In die peiling stijgt Vlaams Belang richting 30 procent van de stemmen en duikt Open Vld pardoes onder de symbolische 10-procentgrens. “Voor mijn partij is de uitslag van deze peiling geen goed nieuws, maar voor andere partijen is het resultaat rampzalig”, waarschuwde De Wever. “En het kan nog erger worden als men niet oppast.”

Steekspel

Het is de vraag wat koninklijk informateurs Coens en Bouchez denken van het steekspel tussen N-VA en PS. Beide voorzitters herhaalden de afgelopen weken steevast dat N-VA en PS hun verantwoordelijkheid moeten nemen om samen een regering te vormen. Een ongelukkige uitspraak van MR-vicepremier David Clarinval in de weekendkrant van La Libre – “Het wordt een regenboogcoalitie met CD&V of verkiezingen” – werd zaterdag prompt gecorrigeerd. Wellicht op aandringen van Bouchez.

In een kort statement dringen de informateurs aan op discretie over hun gesprekken. Ze betreuren dat onderhandelaars uit de biecht klappen over de vergaderingen. Bouchez: “We herinneren eraan dat de zoektocht naar een sterk resultaat voor ons land belangrijker is dan een communicatiespektakel.” De MR-kopman blijft ervan overtuigd dat “discretie, loyauteit en vertrouwen de motoren zijn om erin te slagen”. 

De komende dagen zullen Coens en Bouchez alsnog proberen om een paars-gele verzoening op te starten. Volgens informatie van Het Nieuwsblad willen ze De Wever en Magnette bijna dagelijks samenbrengen, soms aangevuld met andere partijen.

De Franstalige krant Le Soir bericht dan weer dat Magnette die vergaderingen niet zal afwachten. De PS-voorzitter zou eerstdaags zelf een dikke rode streep trekken door de paars-gele formule. Op die manier hoopt hij Open Vld en CD&V duidelijk te maken dat alleen paars-groen - eventueel aangevuld met de christendemocraten tot een zogenaamde regenboogcoalitie - een toekomst biedt.