"Liever doorstartregering dan nog jaar zonder regering”: VBO waarschuwt voor ‘economische storm’

"Het moet nu over inhoudelijke oplossingen gaan. Indien nodig met een doorstartregering", aldus gedelegeerd bestuurder Pieter Timmermans  bij de voorstelling van de conjunctuurenquête. "Stop met de spelletjes over de politieke kleuren, die de formatie blokkeren", zei Timmermans. Hij pleitte voor gezond verstand. "We moeten nu zoeken naar oplossingen, naar inhoud. We kunnen ons niet nog een jaar zonder regering permitteren." Want sinds de val van de regering-Michel is de begroting ontspoord: ze ging van nagenoeg een evenwicht naar een tekort van 2 procent van het Belgische binnenlands product.

De speeltijd is voorbij, aldus nog Timmermans. "We hebben geen nood aan een regeerakkoord van 300 bladzijden, wel aan een regering met duidelijke doelstellingen." De VBO-topman is vragende partij voor een federale regering die zich concentreert op enkele essentiële uitdagingen. Dat zijn volgens hem werk, pensioenen, klimaat en energie (met de toekomstige energiemix en beslissingen over de levensduur van de kerncentrales), en mobiliteit (met vooral het beheerscontract van spoorwegmaatschappij NMBS).

Welke vorm zo'n regering moet krijgen, laat hij aan de politici over. Liefst een regering met een parlementaire meerderheid, klinkt het, maar ook een "doorstartregering" is een optie: het VBO lanceerde dat idee zelf eind augustus al eens. Europees Parlementslid en voormalig vicepremier Kris Peeters (CD&V) kwam er vandaag ook mee aanzetten, met exact dezelfde bewoordingen: een beperkte ploeg, voor een beperkte periode en met een beperkt programma.

De politieke onzekerheid in eigen land en op internationaal vlak (met de brexit en de handelsspanningen) wegen in elk geval al op de Belgische bedrijven, zo blijkt uit de VBO-conjunctuurbarometer. Het sentiment is de voorbije maanden danig verslechterd. "De afwachtende houding uit onze vorige enquête (in mei) heeft plaatsgemaakt voor pessimisme", aldus het VBO.

Zo zag de helft van de sectoren - vooral industriële, maar ook handel en interim - de activiteiten de voorbije zes maanden afnemen, en 41 procent verwacht het komende half jaar een nieuwe daling. Dat zou invloed hebben op hun rendabiliteit en ook op de werkgelegenheid. De helft verwacht het volgende half jaar naar minder werknemers te gaan. Al voegde VBO-hoofdeconoom Edward Roosens toe dat de sectoren die verwachten dat de werkgelegenheid toch zal toenemen, grote sectoren zijn: bouw, ICT en handel.

Een lichtpuntje in de enquête zijn de investeringen. Die zouden op peil blijven. "Ondernemingen hebben niet echt een keuze. Ze moeten blijven investeren, vooral in innovatie, in het licht van de digitale en de groene revolutie", stelde Roosens.

Op basis van de enquête verwacht het VBO dat de economische groei in België volgend jaar zal vertragen tot 0,9 procent, tegen 1,3 procent dit jaar. De werkgeversorganisatie is pessimistischer dan de Nationale Bank, die eerder deze week een groei van 1,2 procent vooruitschoof voor 2020.