Wie wint de perceptieoorlog? Minister Beke (CD&V) probeert beeld over welzijnsbeleid te keren 

It's been a rough ride. De Vlaamse regering heeft al heel wat kritiek te verduren gekregen sinds het een reeks besparingen aankondigde. De cultuursector kwam op straat om te protesteren tegen de 5 miljoen die uit de pot van de projectsubsidies verdwijnt. Ook de afschaffing van de woonbonus kreeg veel aandacht omdat jonge gezinnen tienduizenden euro's zullen verliezen (al hoopt de regering dat de vastgoedprijzen op termijn dalen).

Begin deze maand sloten de Centra voor Algemeen Welzijn hun deuren, omdat ze alles bijeen 5 miljoen moeten inleveren. Het voorstel om de subsidies stop te zetten aan verenigingen die voor culturele segregatie zorgen, werd dan weer door de oppositie afgedaan als "discriminatie" en naar het federale niveau gestuurd.

Ondertussen bleek dat de Vlaamse regering met de huidige maatregelen de Europese klimaatdoelstelling tegen 2030 niet zou halen (al werd dat intussen bijgesteld).  En toen leek eerst dat het Vlaams Parlement zelf zou ontsnappen aan de besparing van 6 procent, als wordt die uiteindelijk toch nog doorgevoerd.  

Als klap op de vuurpijl raakte deze week onder de aandacht dat er ook op zelfmoordpreventie zou worden bespaard. Pijnlijk voor minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V), die net grote investeringen had aangekondigd van 76,5 miljoen aan nieuwe beslissingen in 2020. 

Gisteren stelde Beke sommige besparingen op preventie bij. Op zelfmoordpreventie wordt niet meer bespaard, maar bijvoorbeeld Sensoa (het expertisecentrum voor seksuele gezondheid) krijgt wel minder budget. 

Tijdens het begrotingsdebat in het parlement houden de oppositiepartijen dat beeld van een "kil en hardvochtig" beleid op. SP.A hamerde bijvoorbeeld vooral op de beperkte investeringen in de wachtlijsten voor mensen met een beperking. "Ja, er is budget voorzien, maar dat is maar net genoeg om de budgetten te voorzien die automatisch worden toegekend, bijvoorbeeld omdat een mantelzorger overlijdt", zegt Freya Van den Bossche (SP.A).

"Vandaag wordt hier gedaan alsof een investering van honderden miljoenen niets voorstelt", verdedigt Vera Jans (CD&V) het beleid van partijgenoot minister Beke. "De 270 miljoen die het Vlaams agentschap voor Personen met een Handicap éxtra ontvangt, dat toont dat we ons best doen." 

Beke zelf spreekt van "fake news" dat over het welzijnsbeleid wordt verspreid. De besparingen zijn volgens hem "één stap achteruit om er vier vooruit te kunnen zetten".

Op de volledige regeerperiode (tot 2024) wordt er 2 miljard euro extra geïnvesteerd in welzijnsbeleid, al gaat de helft daarvan naar indexeringen van het huidige beleid, geeft Beke toe. Dat zijn dus aanpassingen aan de levensduurte. De andere helft van het budget is nieuw beleid, verdedigt Beke, en gaat naar investeringen.

"550 miljoen euro op basis van nieuwe beslissingen, 600 miljoen om beslist beleid uit te voeren", klinkt het. "U kan zeggen dat het meer moet zijn, maar daarvoor hebben we 4 miljard euro nodig. Als we niets aan de mensen mogen vragen, waar moeten we het dan in godsnaam gaan halen?"

Ook op Twitter haalde Beke het cijferkanon boven: 

Zo blijft de blokvorming tussen meerderheid en oppositie het hele debat in stand. Vlaams Belang vraagt dat nieuwkomers meer moeten bijleggen dan de voorziene 360 euro voor inburgeringscursussen. Groen vraagt om een klimaatintendant aan te stellen.

N-VA benadrukt dan weer de jobbonus en de investeringen in lokale besturen. Een enkele keer maakt N-VA-minister voor Begroting Matthias Diependaele een opening: ook hij is te vinden voor een hogere belasting op gokken, zoals Van den Bossche (SP.A) had voorgesteld. 

Nog de hele dag wordt per thema gedebatteerd over de begroting om vanavond of vannacht de uitgaven en inkomsten goed te keuren. Nu al weten we dat de begroting niet in evenwicht zal zijn in 2020, en zal eindigen met een tekort van 435 miljoen euro. Vanaf 2021 moet de boekhouding opnieuw in evenwicht zijn. De posities lijken intussen ingenomen, dus zal de begroting gewoon worden goedgekeurd. Kortom, het gaat nu nog vooral om perceptie.

Tekenend daarvoor is het woordelijk steekspel tijdens het debat. Fractieleider Wilfried Vandaele (N-VA) gebruikte een metafoor over sprookjes: "Sommige partijen lijken nog in Sinterklaas en sprookjes te geloven", zei hij. De boodschap was vooral: "Het is de keuze van deze regering om geen sprookjes te vertellen". Maar de vergelijking werd meteen handig gekaapt door de oppositie. Jos D'haese (PVDA): "Deze regering is een keizer zonder kleren."

Bekijk het verslag over het debat in het Vlaams Parlement uit "Het Journaal" hier:

Ihsan Chioua Lekhli: "Oppositie is heel scherp voor besparingen van Vlaamse regering"